تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,323 |
تعداد مقالات | 16,270 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,954,057 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,624,717 |
پراکندگی قدرت وستیزه های ایلی در آذربایجان درآستانه تاسیس دولت قاجار | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقاله 8، دوره 5، شماره 8، فروردین 1393، صفحه 187-209 اصل مقاله (349.83 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
عباس قدیمی قیداری* | ||
چکیده | ||
چکیده با مرگ کریم خان زند و منازعات خونین بین بازماندگان زندی بر سر میراث او و به دنبال آن کاهش و زوال قدرت دولت مرکزی ، به رسم تاریخ سیاسی ایران ، بار دیگر فرصتی ایجاد شد تا قدرت های منطقه ای و ایلی در ایلات و ولایات مختلف براساس میزان توان و قدرت سیاسی و نظامی خود ،درصدد بسط قدرت خویش ، خودمختاری ، دستیابی به سلطنت و یا نقش آفرینی در معادلات قدرت برآیند. آذربایجان با موقعیت ویژه و مهمِ خود، با توجه به تنوع قدرت های ایلی و منطقه ای و پراکندگی آنها در جغرافیای این ایالت ، بخش مهمی از این قدرت نمایی های سیاسی و نظامی را تجربه نمود. قدرت های ایلی آذربایجان ودر راس آنها دنبلی ها و افشارها که به صورت سنتی از گذشته هرکدام بر بخش هایی از این ایالت وسیع و ثروتمند حکومت داشتند، با مرگ کریم خان زند به نقش آفرینی سیاسی دست زدند و از طرفی این ایالت مورد توجه دیگر مدعیان قدرت از جمله علی مرادخان زند و آقامحمد خان قاجار نیز قرار گرفت و هرکدام سعی کردند از این پراکندگی و تنوع قدرت بهره ببرند.در نهایت آقامحمد خان قاجار توانست با بهره گیری از اختلافات و ستیزه های ایلی مدعیان قدرت در آذربایجان، گام مهمی برای رسیدن به سلطنت را بردارد. | ||
کلیدواژهها | ||
کلید واژه: آذربایجان؛ ایلات؛ پراکندگی قدرت؛ ستیزه های ایلی؛ دنبلی؛ افشار؛ دولت قاجار | ||
مراجع | ||
منابع و مآخذ
_ استرآبادی، میرزامهدی خان،( 1377)،تاریخ جهانگشای نادری، تصحیح عبدالله انوار، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. _ اشتهاردی، محمدحسن بن عبدالکریم،( 1390)،تذکره الدنابله، تصحیح و تحقیق ابوالفضل مرادی در: میراث بهارستان، دفتر چهارم،به کوشش مرکز پژوهش کتابخانه مجلس شورای اسلامی،تهران، کتابخانه،موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. _ آصف«رستم الحکما« ، محمد هاشم ،(1352)، رستم التواریخ، به تصحیح و اهتمام محمد مشیری، تهران، امیر کبیر. _ اعتضادالسلطنه، علی قلی میرزا،(1370)، اکسیر التواریخ، به اهتمام جمشید کیانفر، تهران، ویسمن. _ اعتماد السلطنه،( 1367)،تاریخ منتظم ناصری، ج 3، تصحیح محمد اسماعیل رضوانی، تهران، دنیای کتاب. _ افشار (ادیب الشعرا)، میرزا رشید ،( 1346)،تاریخ افشار، به اهتمام محمود رامیان و پرویز شهریار افشار، تبریز. _ باکیخانونف، عباسقلی آقا،( 1383)،گلستان ارم، تهران، ققنوس. _ پری، جان ر.، کریم خان زند،(1368)، تاریخ ایران بین سالهای 1747- 1779، ترجمه علی محمد ساکی، تهران، نشر نو. _ تانکوانی، ژی. ام.،( 1383)،نامههایی درباره ایران و ترکیه آسیا، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران، چشمه. _ خاوری شیرازی، میرزافضل الله،(1380)، تاریخ ذوالقرنین، 2 جلد، به تصحیح ناصر افشارفر، تهران، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. _ دنبلی عبدالرزاق ،( 1342)،نگارستان دارا، به کوشش عبدالرسول خیامپور، تبریز. _ دنبلی، عبدالرزاق،( 1350-1349)، تجربه الاحرار و تسلیه الابرار، تصحیح و تحشیه حسن قاضی طباطبائی، 2جلد، تبریز، مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران. _ دنبلی،عبدالرزاق ،( 1380)،مآثر سلطانیه، تصحیح و تحشیه غلامحسین زرگری نژاد، تهران، مؤسسه انتشاراتی ایران. _ دهقان، علی،( 1368)،سرزمین زرتشت، اوضاع طبیعی، سیاسی اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تاریخی رضائیه، تهران، ابن سینا. _ ذکاء ، یحیی ،( 1359)،زمین لرزههای تبریز، تهران. _ ریاحی، محمدامین،( 1372)،تاریخ خوی، تهران، توس. _ ژوبر، پیر آمده،( 1347)، مسافرت به ارمنستان و ایران، ترجمه محمود مصاحب، تبریز، کتابفروشی چهر. _ ساروی، محمدفتح الله بن محمد تقی، (1371)،تاریخ محمدی «احسن التواریخ» به اهتمام غلامرضا طباطبائی مجد، تهران، امیرکبی. _ سپهر، میرزا محمدتقی خان، (1377)،ناسخ التواریخ: تاریخ قاجاریه، 3 جلد، به اهتمام جمشید کیانفر، تهران،اساطیر. _ طباطبائی، محمدرضا بن محمد صادق، تاریخ اولاد الاطهار، تبریز، چاپ سنگی. _ غفاری کاشانی، ابوالحسن،( 1369)،گلشن مراد، به اهتمام غلامرضا طباطبائی مجد، تهران، زرین. _ گلستانه، ابوالحسن محمدبن امین،( 1364)،مجمل التواریخ، به سعی و اهتمام مدرس رضوی، تهران، کتابخانه ابن سینا. _ محمد کاظم، وزیر مرو، (1371)، عالم آرای نادری، تصحیح محمد امین ریاحی، ج3، تهران،زوار. _ محمود میرزا قاجار،( 1389)،تاریخ صاحبقرانی، تصحیح نادره جلالی، تهران، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. _ موسوی نامی، میرزا محمد صادق،( 1368)،تاریخ گیتی گشا، با مقدمه سعید نفیسی، تهران، اقبال. _ مینوروسکی، ولادیمیر،(1389)، تاریخ تبریز، ترجمه عبدالعلی کارنگ، به کوشش غلامرضا طباطبائی مجد، تبریز، آیدین. _ نادر میرزا،(1373)، تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، مقدمه، تصحیح و تحشیه غلامرضا طباطبائی مجد، تبریز، ستوده. _ هدایت، رضا قلی خان،(1385)، تاریخ روضه الصفای ناصری، تصحیح و تحشیه جمشید کیانفر، ج 13 و 14، تهران، اساطیر، 1385. _ Werner, Christoph, An Iranian Town in Transition, A Social and Economic History of the Elites of Tabriz, 1747-1848, HarrassowitzVerlag. Wiesbaden, 2000.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,052 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,577 |