آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,365 |
| تعداد مقالات | 16,783 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,104,301 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,815,784 |
بررسی تأثیر تغییر کاربری اراضی بر دبی روزانه رودخانه با استفاده از مدل HEC-HMS(مطالعه موردی: حوضه آبخیز آجرلو، استان آذربایجان غربی) | ||
| دانش آب و خاک | ||
| مقاله 17، دوره 24، شماره 4، بهمن 1393، صفحه 227-236 اصل مقاله (672.51 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| قربان وهاب زاده1؛ یونس نویدی فر2؛ محمود حبیب نژاد روشن3؛ هیراد عبقری4 | ||
| 1استاد یار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| 3استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
| 4استادیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه | ||
| چکیده | ||
| برآورد دقیق دبی جریان، یک گام کلیدی در برنامهریزی و مدیریت بهینه منابع آب به شمار میآید. یکی از عوامل تأثیرگذار در تغییر روند رژیم جریان رودخانهها، تغییر کاربری اراضی در سطح حوضه میباشد. در این مطالعه با استفاده از مدل هیدرولوژیکیHEC-HMS، اثرات تغییر کاربری اراضی بر رژیم جریان رودخانه آجرلو در استان آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه، از تصاویر سنجندههایMSS لندست و LISS III ماهوارهIRS-1Cمربوط به سال های 1975 و 2008 استفاده گردید. پس از اعمال تصحیحات و تحلیلهای مختلف بارزسازی تصاویرو نمونهبرداری تصادفی از واحدهای کاربری اراضی، طبقهبندی برای هر دو سری تصویر با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال انجام شد. برای هر دو سری تصویر (با توجه به ضریب کاپای 76/0 و 78/0 بترتیب برای تصاویر MSS و LISSIII)، باندهای سبز، شاخص NDVI و قرمز به عنوان بهترین ترکیب باندی انتخاب گردید. سپس صحت نقشههای تولید شده مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در این دوره 33 سال اراضی مرتعی 65/37 درصد کاهش و اراضی کشاورزی و اراضی فاقد پوشش بترتیب 27/57 درصد و 98/39 درصد افزایش داشتهاند. به این منظور پس از تهیه نقشه کاربری اراضی مربوط به سالهای 1354 و 1387 و تلفیق با نقشه گروههای هیدرولوژیک خاک در محیط GIS، مدل هیدرولوژیک HEC-HMS با استفاده از روش نفوذ شماره منحنی و هیدروگراف واحد SCS حوضه بر مبنای دادههای بارش- رواناب مشاهدهای، واسنجی و اعتباریابی گردید. نتایج حاصل از واسنجی مدل پس از بهینهسازی پارامترهای شماره منحنی و زمان تأخیر حوضه نشان داد که تغییر کاربری اراضی در این فاصله زمانی باعث افزایش 7/29 مترمکعب بر ثانیه (معادل 8/86 درصد) دبی اوج و 8/18 میلیون مترمکعب (معادل 7/12 درصد) حجم رواناب شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آجرلو؛ دبی جریان؛ کاربری اراضی؛ واسنجی مدل؛ HEC-HMS | ||
| مراجع | ||
|
ثقفیان ب، فرازجو ح، سپهری ع، و نجفینژاد ع، 1385. بررسی اثر تغییرات کاربری اراضی بر سیلخیزی حوضه آبریز سد گلستان. مجله تحقیقات منابع آب ایران، سال دوم، شماره 1. صفحههای 28 تا 18. سعادتی ح، غلامی ش، شریفی ف، و ایوبزاده س، ع، 1385. بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی در رواناب سطحی مدل شبیهسازی. مجله منابع طبیعی ایران، جلد 59، شماره 2، صفحههای 313 تا 301. ضیایی ح، 1380. اصول مهندسی آبخیزداری، انتشارات آستان قدس رضوی، 542 ص. فرجزاده م، و فلاح م، 1387. ارزیابی تاثیر تغییرات کاربری و پوشش اراضی بر رژیم سیلابی رودخانه تجن با استفاده از تکنیک سنجش از دور. مجله پژوهشهای جغرافیایی، شماره 64، صفحههای104 تا 89. غفاری گ، قدسی ج، و احمدی ح، 1388. بررسی تأثیر تغییر کاربری اراضی بر پاسخهای هیدرولوژی حوضه آبخیز (مطالعه موردی؛ حوضه آبخیز زنجانرود). مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک، جلد شانزدهم، صفحههای 180 تا 163. محمدی ک، رازدار ب، و محمد ولی سامانی ج، 1387. بررسی کیفیت آب رود رودخانه پسیخیان با استفاده از مدل CE-QUAL-W2 در مورد پارامترهای نیترات و فسفات و مقایسه نتایج حاصل از شبیهسازی با نرمافزار WASP. چهارمین کنگره ملی مهندسی عمران، دانشگاه تهران، صفحههای 8 تا 1. Anonymous, 2003. Hydrologic Modling SistemHEC-HMS: Technical Reference Manual.USACE (United States Army Corps of Engineers), Washington, DC.
Calder IR, 1993. Hydrologic Effects of Land Use Change. pp.50-62. In: Maidment, DR, (Ed), Handbook of Hydrology, Chapter 13 McGRAW-Hill, New York .
Chen Y, Xu Yand Yin Y, 2009. Impacts of land-use change scenarios on storm-runoff generation in Xitiaxi basin, China. Quaternary International, 1-8. Doi: 10.1016/j.quaint. 2008.12.014.
Elfert S, Bormann H, 2010. Simulated impact of past and possible future land use changes on the hydrological response of the Northern German lowland Hunte catchment. Journal of Hydrology 383 (3): 245-255.
Guevara E, 2003.Engineering design parameters of storms in Venezuela. Hydrology Days 37: 80-91.
Kathol JP, Werner HD and Trooien TP, 2003. Predicting Runoff for Frequency Based Storm Using a Prediction- Runoff Model, A. S. A. E. South Dakota, USA.
Miller SN, Kepner WG, Mehaffey MH, Hernandez M and Miller WP, 2002. Integrating landscape assessment and hydrologic modeling for land coverchange analysis. Journal of the American Water Resources Association, 38(4): 915-929.
Ragab R, and Cooper JD, 1993. Variability of unsaturated zone water transport parameters: implication for hydrological modeling. In situ measurements. Journal of Hydrology 148: 109-131.
Schilling K, ChanKS, LiuHand ZhangYK, 2010. Quantifying the effect of land useland coverchange on increasing discharge in the upper Mississippi River. Journal of Hydrology. Doi: 10.1016/jhydrol. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,007 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,244 |
||