تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,740 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,839,937 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,674,499 |
تحلیلی برجایگاه علمای ایرانی در برنامه پان اسلامیسم عثمانی از منظر اسناد و روایت های عثمانی | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقاله 7، دوره 4، شماره 7، اسفند 1392، صفحه 155-171 اصل مقاله (366.57 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
رسول عربخانی | ||
چکیده | ||
چکیده اتحاد اسلام یا پان اسلامیسم مهمترین اصل سیاست داخلی و خارجی امپراطوری عثمانی در قرن نوزدهم مصادف با عصر عبدالحمید دوم را تشکیل میداد. پس از ناکامی نظریه عثمانیت یا ایجاد ملت واحد عثمانی که اساس حرکتهای اصلاح طلبانه از تنظیمات تا مشروطه اول را به خود اختصاص میداد، نگاه دولتمردان و روشنفکران عثمانی معطوف به سیاست پان اسلامیسم شد. از نظر دولتمردان عثمانی، اتحاد شیعه و سنی در تحقق این سیاست و به عنوان بخشی از آن، از جایگاه مهمی برخوردار بود. بسیاری از ایرانیان، چه روشنفکران و علمای ساکن سرزمینهای امپراطوری نظیر استانبول و عتبات عالیات، چه آن دسته از علمای داخل ایران، به دلایل مختلف سیاسی اجتماعی و گاه مذهبی از اندیشه و دیپلماسی پان اسلامیسم به محوریت خلافت عثمانی پشتیبانی میکردند. تمایلات و فعالیتهای نخبگان ایرانی در جهت رهایی از سیطره استعمار خارجی و مبارزه علیه استبداد داخلی دو عامل مهمی بود که نخبگان ایرانی را به همسویی با اندیشه اتحاد اسلام و تأیید خلافت سلطان عثمانی بر می انگیخت. هدف این مقاله بررسی اهمیت و جایگاه نخبگان ایرانی اعم از روشنفکران و علمای مذهبی در برنامه پان اسلامیسم عثمانی از منظر منابع و اسناد عثمانی میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: پان اسلامیسم؛ علمای ایرانی؛ تشیع؛ سلطان عبدالحمید دوم عثمانی؛ عتبات عالیات | ||
مراجع | ||
منابع و مأخذ الف) فارسی _ الگار، حامد، (1369)،دین و دولت در ایران، ترجمه عبدالکریم سری، انتشارات توس، تهران. _ الوردی، علی، (1389)، تاریخ عراق، دیدگاههای اجتماعی از تاریخ عراق معاصر، ترجمه هادی انصاری، ج1، شرکت چاپ و نشر بین الملل، تهران. _ رئیس نیا، رحیم، (1374)،ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم، انتشارات ستوده، تهران. _ کسروی، احمد، (1378)،تاریخ مشروطه ایران، امیرکبیر، تهران. _ کوهستانی نژاد، مسعود،( بهار1386)، «مطبوعات فارسی زبان مصر و اندیشه اتحاد اسلام»، یاد، ش.83، 271-306. _ ملک زاده، مهدی، (1358)،تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، ج1، انتشارات علمی، تهران. _ ناظم الأسلام کرمانی، (1363)، تاریخ بیداری ایرانیان، ج1، امیرکبیر، تهران. _ ناصرالدین شاه قاجار، (1372)،شهریار جادهها، تصحیح محمد رضا عباسی، سازمان اسناد ملی ایران، تهران. _ نقاش، اسحاق، (1996)، شیعه العراق، ترجمه: عبدالله نعیمی، دارالمدی للشکافه و النشر، دمشق. _ یاقی، اسماعیل احمد، (1379)،دولت عثمانی از اقتدار تا انحلال، ترجمه رسول جعفریان، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، قم. ب) خارجی - BOA (Başbakanlık Osmanlı Arşivi)
- BOA, DH.MKT (Dahiliye Mektubi)
- BOA, İ.DH (İrade –Dahiliye)
- BOA, İ.HUS (İrade hususi)
- BOA, Y.A.RES (Sadaret Resmi Maruzat Evarkı)
- BOA, Y.EE (Yıldız Esas Evrakı)
- BOA, Y.MTV (Yıldız Mütanevvi Maruzat Evrakı)
- BOA, Y.PRK. AZJ (Yıldız Perakende-Arzuhal ve Jurnaller)
- BOA, Y.PRK.HR (Yıldız Perakende-Hariciye Nezareti Maruzatı)
- BOA, Y.PRK.UM (Yıldız Perakende-Umum Vilayetler Tahriratı)
- BOA,Y.PRK.EŞA (Yıldız Perakende-Elçilik ve Şehbenderlik Tahriratı).
- Çetinsaya, Gökhan ,“İsmi Olup Da Cismi Olmayan Kuvvet, II Abdülhamid’in Pan-İslamizma Politikası Üzerinde Bir Deneme”, Osmanlı, c. 2 Siyaset, Editör: Güler Eren, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 1999.
- Deringil ,Selim, İktidarın Sembolleri ve İdeoloji, II Abdülhamid Dönemi (1876-1909), Çeviren: Gül Çağalı Güven, YKY, İstanbul 2007.
- Eraslan, Cezmi, II. Abdülhamid ve İslam Birliği, İstanbul 1992.
- İnalcık, Halil, Seyitdanlıoğlu, Mehmet, Tanzimat Reform Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu, Fonix Yayınları, Ankara 2006. - Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, cilt. VIII, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2007.
- Özcan, Azmi, Pan-İslamizm, Osmanlı Devleti Hindustan Müslümanları ve İngiltere (1877-1924), Türkiyr Diyanet Vakfı, Ankara 1997.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,049 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,291 |