تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,323 |
تعداد مقالات | 16,270 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,953,326 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,624,169 |
نگاهی به جلوههای آیرونی(irony) در اندیشه و اشعار پروین اعتصامی | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 3، دوره 66، شماره 228، اسفند 1392، صفحه 61-96 اصل مقاله (329.56 K) | ||
نویسندگان | ||
علی صفایی* 1؛ حسین ادهمی2 | ||
1دانشیار دانشگاه گیلان | ||
2کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان | ||
چکیده | ||
یرونی(Irony) یکی از صناعات پیچیده است که به دلیل ماهیت پارادوکسیکال و لحن دو گانه اش مباحث فراوانی را به همراه داشته است. این اصطلاح که دارای سیر تحول تاریخی و تطور معنایی خاصی است، با ورود به ادبیات فارسی بر پیچیدگی هایش افزوده شد. زیرا از یک سو، فقدان اصطلاح معادلی در زبان فارسی که بتواند وسعت معنایی آن را پوشش دهد و از سوی دیگر، وجود دیدگاه های گوناگون در تعریف و تبیین آن از مشکلات عمده مترجمان و منتقدان است. از اینرو برای آیرونی در زبان فارسی معادل هایی همچون طنز، تهکم، کنایه، طعنه و ... قرار داده اند که متأسفانه هیچیک دربردارنده دامنۀ معنایی و مفهوم جامع آن نیست. با نگاهی دقیق به مجموعه تعاریفی که برای آیرونی ارائه شده است می توان دریافت که آیرونی حاصل تضاد میان «بود» و «نمود» است یعنی تفاوت آنچه که هست و آنچه که نشان داده یا وانمود می شود. به همین دلیل برخی از صاحبنظران آیرونی را کلامی می دانند که معنی مخالفش از آن اراده شده باشد. در ایران یکی از شاعران بزرگی که روح آیرونی به خوبی در اشعارش نمایان است، پروین اعتصامی است. پروین در اشعارش که سرشار از نگاه حکمت آمیز به هستی و زندگی است، سلسله ای از تقابل ها را مطرح می سازد که قوام دهنده نگاه آیرونیستی او به جهان است. زیرا، آیرونی شناسایی این حقیقت است که جهان ذاتاً متناقض نماست و صرفاً رویکردی دوگانه می تواند متناقض نما بودن آن را بنمایاند. بر این پایه، می توان گفت که یکی از دلایل ماندگاری اشعار پروین، حضور آیرونی در ژرفای اندیشه اوست. در شعر پروین تقابل و رویارویی موجوداتی از عوالم مختلف انسانی، جانوری، نباتی، جمادی و ... تبلور می یابد؛ تناقض های بنیادینی که در واقع تقابل های تغییرناپذیر جهان را خلقت می نمایانند، تقابل های پرچالشی چون مرگ و حیات، جبر و اختیار، عقل و احساس، عینیت و ذهنیت و ... دغدغه اندیشه پروین می شود و در آن آیرونیست (شاعر) خود را در کنار بقیه بشر قرار می دهد و همانند آنان خود را یک قربانی آیرونی می بیند. | ||
کلیدواژهها | ||
آیرونی؛ تقابل؛ پروین اعتصامی | ||
مراجع | ||
- اصلانی، محمدرضا (1385)، فرهنگ و اصطلاحات طنز، تهران، کاروان. - اعتصامی، پروین (1387)، دیوان پروین اعتصامی، به کوشش کاظم عابدینی مطلق، تهران، نشر فراگفت. - انوشه، حسن (1381)، دانشنامه ادب فارسی، تهران، سازمان انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - پلارد، آرتور (1386)، طنز، ترجمه سعید سعیدپور، تهران، مرکز. - جوادی، حسن (1384)، تاریخ طنز در ادبیات فارسی، تهران، کاروان. - حری، ابوالفضل (1387)، درباره طنز، تهران، سوره مهر. - داد، سیما (1387)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید. - رحمدل، غلامرضا (1378)، عروض، رشت، انتشارات دانشگاه گیلان. - سلیمانی، محسن (1391)، اسرار و ابزار طنزنویسی، تهران، سوره مهر. - شفیعی کدکنی، محمدرضا (1390)، با چراغ و آینه، تهران، سخن. - ضیایی، رفیع(1385)، «مقولات کلی شوخ طبعی» در مجموعه مقالات کتاب طنز3، تهران، سوره مهر. - فتوحی، محمود(1391)، سبک شناسی نظریه ها، رویکردها و روش ها، تهران، انتشارات سخن - مارکوزه، هربرت (1389)، بعد زیباشناختی، ترجمه داریوش مهرجویی، تهران، هرمس. - موکه، داگلاس کالین (1389)، آیرونی، ترجمه حسن افشار، تهران، مرکز. - قدمیاری، مجید (1387)، معجزه پروین، تهران، سخن. - یوسفی، غلامحسین (1358)، چشمه روشن، انتشارات علمی.
- اصلانی، محمدرضا (1385)، فرهنگ و اصطلاحات طنز، تهران، کاروان. - اعتصامی، پروین (1387)، دیوان پروین اعتصامی، به کوشش کاظم عابدینی مطلق، تهران، نشر فراگفت. - انوشه، حسن (1381)، دانشنامه ادب فارسی، تهران، سازمان انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - پلارد، آرتور (1386)، طنز، ترجمه سعید سعیدپور، تهران، مرکز. - جوادی، حسن (1384)، تاریخ طنز در ادبیات فارسی، تهران، کاروان. - حری، ابوالفضل (1387)، درباره طنز، تهران، سوره مهر. - داد، سیما (1387)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید. - رحمدل، غلامرضا (1378)، عروض، رشت، انتشارات دانشگاه گیلان. - سلیمانی، محسن (1391)، اسرار و ابزار طنزنویسی، تهران، سوره مهر. - شفیعی کدکنی، محمدرضا (1390)، با چراغ و آینه، تهران، سخن. - ضیایی، رفیع(1385)، «مقولات کلی شوخ طبعی» در مجموعه مقالات کتاب طنز3، تهران، سوره مهر. - فتوحی، محمود(1391)، سبک شناسی نظریه ها، رویکردها و روش ها، تهران، انتشارات سخن - مارکوزه، هربرت (1389)، بعد زیباشناختی، ترجمه داریوش مهرجویی، تهران، هرمس. - موکه، داگلاس کالین (1389)، آیرونی، ترجمه حسن افشار، تهران، مرکز. - قدمیاری، مجید (1387)، معجزه پروین، تهران، سخن. - یوسفی، غلامحسین (1358)، چشمه روشن، انتشارات علمی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7,970 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,620 |