تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,047 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,590,024 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,269,343 |
بررسی و تحلیل سلامت زیست و دسترسی به شاخص های سلامت در محلات حاشیه نشین، مورد مطالعاتی؛ محله شادقلی خان قم | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 12، دوره 18، شماره 49، مهر 1393، صفحه 259-293 اصل مقاله (904.88 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
علی مهدی1؛ احمد پوراحمد2؛ حسین حاتمی نژاد* 3 | ||
1جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران | ||
2دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران | ||
3دانشگده جغرافیا دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
امروزه مقوله سلامتزیست و زندگیسالم شهری، با توجه بهرشد روزافزون جمعیت، شهرنشینی، مهاجرت، فقر و حاشیهنشینیکه بهروند غالب جهان, بهویژه درکشورهای جهان سوم تبدیل شده، از اساسیترین مسائل مطرح در مباحث جغرافیای پزشکی، کیفیت زندگی و توسعه پایدار میباشد. ازاینرو مقاله حاضر با هدف بررسی یکیاز مهمترین محلات حاشیهنشین شهر قم (شادقلیخان)، به شناخت مشکلات موجود ساکنان از بُعد مسائل مرتبط با سلامتزیست (مواردی چون وضعیت نامناسب همجواری کاربریها، تحصیلات، وضعیت اقتصادی و شغل افراد که رابطه تنگاتنگی با سلامتزیست ساکنان دارد) میپردازد. روش مطالعه در مقاله حاضر، بر مطالعات تحلیلی-توصیفی استوار بوده و تعداد380پرسشنامه نیز بر اساس مدل کوکران در میان ساکنان توزیع شد، طوری که نظرات سرپرست خانوارهای محله از طریق پرسشنامه بهدست آمد و مشاهدات میدانی نیز از محورهای اصلی پژوهش بوده است. در ادامه جهت تحلیل پرسشنامه از نرمافزار SPSS و آزمونهایی چون Chi-Square Mann-Whitney, آزمون تحلیل واریانس یکطرفه (ANOVA) آزمون توکی (Tukey LSD)، آزمون تساوی واریانس و آزمون F استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که بهعلت ضعف مفرط اجتماعی، فرهنگی و بهویژه اقتصادی ساکنان محله شادقلیخان و نیز وجود عوامل تهدیدزای درونی-بیرونی در محل، ساکنان مورد مطالعه، دسترسی مناسبی بهشاخصهای سلامت ندارند و بهتبع از سلامتزیست مناسبی نیز برخوردار نمیباشند. | ||
کلیدواژهها | ||
حاشیه نشینی، سلامت زیست؛ شاخص های سلامت؛ شهر قم، محله شادقلی خان | ||
مراجع | ||
1ـ ازکیا، مصطفی، غفاری، غلامرضا (1382)، «جامعهشناسی توسعه»، انتشارات کیهان، تهران. 2ـ امینی، نجات؛ یداللهی، حسین و صدیقه اینانلو (1385)، «رتبهبندی سلامت استانهای کشور»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 20، صص 48-27. 3ـ باباخانی، محمد و حسین راغفر (1388)، «رابطه نابرابری درآمد و سلامت در ایران طی سالهای 1385-1355»، مجله مدیریت سلامت، صص 16-9. 4ـ پورکاظمی، محمدحسین و محمد سوزنده(1388)، «تعیین سبدغذایی برای گروههای کمدرآمد مختلف با استفاده از منطق فازی»، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره87، صص74-53. 5ـ سام آرام، عزتالله؛ امینی یخدانی، مریم (1388)، «بررسی وضعیت سلامت زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی قم»، فصلنامه بانوان شیعه، سال ششم، شماره21 ، صص160-134 . 6ـ سجادی، حمیرا؛ صدرالسادات، سیدجلال (1383)، «شاخصهای سلامت اجتماعی»، مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، سال نوزدهم، شماره 3 و 4، تهران . 7ـ شکوئی، حسین(1382)، «فلسفههای محیطی و مکتبهای جغرافیایی»، انتشارات گیتاشناسی، جلددوم، چاپ اول، تهران. 8ـ فرنودی، صنم السادات(1388)، «ارائه چارچوب ارزیابی فناوریهای سلامت در نظام بهداشت و درمان ایران؛ مطالعه موردی ربات رولنز»، فصلنامه سیاست، علم و فناوری، سال دوم، صص86-75. 9ـ کامیار, غلامرضا (1387), «حقوق شهری و شهرسازی», انتشارات مجد, چاپ سوم, تهران. 10ـ مرکز آمار ایران (1385)،«آمارنامه جمعیتی استان قم». 11ـ مهندسان مشاور طرح و معماری (1386)، «ستادتوانمندسازی و ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی استان قم»، سازمان عمران و بهسازی شهری، مرحله دوم, تهران. 12-نقدی، اسدا... و رسول صادقی (1385)، «حاشیهنشینی چالشی فراروی توسعه پایدار شهری (با تأکید بر شهر همدان)»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره20، صص 233-213. 13- یوسفی، مهدی، اکبری ساری، علی، اولیایی منش، علیرضا و محمد عرب (1389)، «روشهای تخصیص مبتنی بر نیازمنابع نظام سلامت و ارزیابی وضع موجود تخصیص به استانهای ایران»، مجله پژوهشی حکیم، تابستان 1389، دوره سیزدهم، شماره دوم، صص20-10. 14- Asthana Sheena (1995), “Variation in Poverty and Health Between Slum Settlement: Contadictiory Findings From Visakhapantnam”, India, www . Elsevier.com, Vol.40. No 2, pp. 177-188.
15- Brunn, S. Williams, J. and Zieglar. D (2003), “Cities of the World: World Regional Urban Development, New York Iron Man and Little Field.
16- Chakraborty, Raja, Kaushik Bose, Samiran Bisai (2009), “Relationship of Family Income and House Type to Body Mass Index and Chronic Energy Deficiency among Urban Bengalee Male Slum Dwellers of Kolkata”, India, www.Elsevier.com,pp. 45-75.
17- Chowdhury, Farhat Jahan Nurul Amin, A.T.M (2006), “Environmental Assessment in Slum Improvement Programs: Some Evidence from a Study on Infrastructure Projects in Two Dhaka Slums”, www.Elsevier.com, pp. 530-552.
18- Curvy, Leslie, Minh, Luong, Harlan M. Krumholz, John Gaddis, Paul Kennedy, Stephen Rulisa, Lauren Taylor, Elizabeth H. Bradley (2010), “Achieving Large Ends with Limited Means: Grand Strategy in Global health, www.Elsevier.com, pp. 82-86.
19- Gazmararian Wolf MS, JA, Baker DW, Health Literacy and Health Risk Behaviors among Older Adults, Am J Prev Med; 32(1): 19-24.
20- Katukiza A.Y, M. Ronteltap, A. Oleja, C.B. Niwagaba, F. Kansiime, P.N.L. Lens (2010), “Selection of Sustainable Sanitation Technologies for Urban Slum, A Case of Bwaise III in Kampala, Uganda, www.elsevier.com, 52-62.
21-Lall, Somik, Mattias, Lundberg and Zmarak Shalizi (2008), “Implications of Alternate Policies on Welfare of Slum Dwellers: Evidence from Pune, India, Journal of Urban Economics, www. Elsevier .com, pp. 56-73.
22- Ngoasong, Michael Zisuh (2009), “The Emergence of Global Health Partnerships as Facilitators of Access to Medication in Africa: A Narrative Policy Analysis”, www. Elsevier.com, pp. 949-556.
23-Ozener, Bariş and Bernhard Fink (2010), “Facial Symmetry in Young Girls and Boys from a Slum and a Control Area of Ankara, Turkey”, Journal Evolution and Human Behavior 31, www.elsevier.com, pp. 436-441.
24- Semba, Richard, SaskiadePee, Klaus Kraemer, KaiSun, Andrew Thorne Lymanb, Regina Moench-Pfanner, MayangSari, Nasima Akhter and Martin W.Bloem (2009), “Journal of Int.J.Hyg. Environ, Health”, www.elsevier.de/ijheh, 212 pp.387-397.
25- Stephans, Carolyn (1992), “Training Urban Traditional Birth Attendants Balancing International Policy and Local Reality”, www.elsevier.com, Vol. 35, No.6, pp.811-817.
26- Sohel Rana M.D (2009), “Status of Water Use Aanitation and Hygienic Condition of Urban Alums: A Study on Rupsha Ferighat Slum”, Khulna, www.elsevier.com, pp. 322-328.
27- Su, Meirong, Brian D. Fath, Zhifeng Yang (2010), “Urban Dcosystem Health Zssessment: A Feview”, www.Elsevier.com, pp. 2452-2434.
28- Temmerman, Marleen, Lauren Beth Foster, Philip Hannaford, Adriano Cattaneo, Jørn Olsen, Kitty W.M. Bloemenkamp, Albrecht Jahn and Miguel Oliveira da Silva (2006), “Reproductive Health Indicators in the European Union: The REPROSTAT Project”, www. Sciencedirect .com, pp. 3-10.
29- Tsujita, Yuko (2009), “Deprivation of Education in Urban Areas: a Basic Profile of Slum Children in Delhi, India”, Institute of Developing Economies, Ide Discussion Paper, No. 199.
30- Vearey, Joanna, Ingrid Palmary, Liz Thomas B, Lorena Nunez, Scott Drimie (2010), “Urban health in Johannesburg: The Importance of Place in Understanding Intra-urban Inequalities in a Context of Migration and HIV”, Journal Homepage:
www.elsevier.com/locate/health place, pp. 694-702.
31- Zhao, Y, S.Cui, J.Yang, W. Wang, A.Guo, Y. Liu, W. Liang (2010), “Basic Public Health Services Delivered in an Urban Community: a Qualitative Study:, www. Elsevier.com, pp. 1-10 .
32- WHO. (2008), “Closing the Gap in a Generation: Health Equity through Action on the Social Determinants of Health”, Commission on Social Determinants of Health Final Report, Geneva: World Health Organization. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,255 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,515 |