تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,321 |
تعداد مقالات | 16,203 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,828,241 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,506,181 |
سیر تطور نظریه اعتدال در اخلاق اسلامی | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقاله 7، دوره 8، شماره 14، خرداد 1393، صفحه 131-147 اصل مقاله (367.52 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
نویسنده | ||
حسین اترک* | ||
دانشیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
نظریه اعتدال که خاستگاه آن یونان باستان و آراء افلاطون و ارسطو است، رایجترین نظریه اخلاقی در بین حکمای اسلامی مانند کندی، فارابی، ابنسینا، مسکویه، خواجه نصیر طوسی و دیگران است. بر اساس این نظریه، فضایل اخلاقی از رعایت اعتدال و میانهروی توسط قوای نفس و رذایل اخلاقی از افراط و تفریط قوا در اعمال خود پدید میآید. حکمای اسلامی گرچه در این نظریه متأثر از افلاطون و ارسطو بودند، ولی ابتکارات و نوآوریهای زیادی در آن وارد کردهاند. در بین حکمای اسلامی ابنسینا، مسکویه، خواجه نصیر طوسی، راغب اصفهانی بیشترین نوآوریها را در این نظریه داشتهاند. برخی از این نوآوریها عبارتند از: ادغام قاعده اعتدال ارسطو با نفسشناسی افلاطون، تقسیم فضایل به چهار و رذایل به هشت جنس عالی، قرار دادن انواعی از فضایل و رذایل فرعی تحت این اجناس عالی، اضافه کردن معیار کیفیت (ردائت) به معیار کمّی افراط و تفریط ارسطو، تفکیک معانی مختلف عدالت، اضافه کردن فضایل دینی و عرفانی به فهرست فضایل و ارائه الگوی جامع برای معالجه امراض نفسانی. | ||
کلیدواژهها | ||
اخلاق اسلامی؛ نظریه اعتدال؛ قوای نفس؛ فضایل و رذایل اخلاقی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,976 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,371 |