تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,907 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,154,846 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,924,844 |
پهنه بندی خطر وقوع لغزش با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مطالعه موردی: حوضه آبخیز گُلجه | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 7، دوره 18، شماره 49، مهر 1393، صفحه 139-165 اصل مقاله (2.62 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
موسی عابدینی1؛ حسن ستایشی نِساز* 2 | ||
1گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2ژئومورفولوژی | ||
چکیده | ||
پهنهبندی خطر وقوع زمین لغزش از جمله روشهایی است که با استفاده از آن میتوان مناطق بحرانی را تعیین کرده و از نقشههای پهنهبندی شده در راستای برنامهریزی محیطی جهت تقلیل خسارات ناشی از آن بهره گرفت. در تحقیق حاضر به بررسی پهنهبندی خطر وقوع زمین لغزش در حوضه گُلجه پرداخته شده است. با توجه به قرارگیری چندآبادی، مزارع و باغات در این محدوده که در شیب و بستر نامناسب قرار دارند و مورد تهدید مخاطرات طبیعی از جمله زمین لغزش میباشند. لذا پرداختن به پهنهبندی زمین لغزش هدف اصلی این پژوهش محسوب میشود. مهمترین عوامل موثر در وقوع زمین لغزشهای حوضه مورد تحقیق، به ترتیب: زمینشناسی، شیب، کاربری اراضی، ارتفاع، فاصله از رودخانه، جهت شیب، بارش و گسل شناسائی شدند. مواد و روش مورد استفاده، مدل تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) در محیط GIS میباشد به این صورت که پس از تهیه لایهها و وزندار نمودن آنها در محیط ArcGIS، نقشه نهایی تهیه شد. نتایج نهایی بهدست آمده از تحقیق حاضر نشان داده که وزن معیارهای نُه گانه مذکور بهترتیب: 4092/0، 2485/0، 1439/0، 0786/0، 0479/0، 0309/0، 023/0، 0181/0 است که عامل زمینشناسی بیشترین وزن (نقش) و عامل گسل کمترین وزن را داشتهاند. در نهایت نقشه زمین لغزش در چهار گروه با خطر بسیار زیاد، با خطر زیاد، با خطر متوسط و کم خطر تهیه شد. | ||
کلیدواژهها | ||
خطر زمین لغزش؛ پهنه بندی؛ GIS؛ تحلیل سلسله مراتبی (AHP)؛ حوضه گلجه | ||
مراجع | ||
1ـ احمدی، حسن (1384)، «ژئومورفولوژی کاربردی»، جلد اول (فرسایش آبی)، تهران، دانشگاه تهران. 2- احمدی، حسن (1384)، «ساخت مدل منطقهای خطر حرکتهای تودهای با استفاده از ویژگیهای کیفی و تحلیل سلسلهمراتبی سیستمها (AHP)، مطالعه موردی حوضه آبخیز طالقان، مجله منابع طبیعی ایران، 58 : 3-14. 3- امیراحمدی، ابوالقاسم؛ کامرانی دلیر، حمید و صادقی، محسن (1389)، «پهنهبندی خطر زمین لغزش با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP)، مطالعه موردی حوضه آبخیز چلاو آمل»، فصلنامه انجمن جغرافیای ایران، شماره 27، صص203-181. 4- امیراحمدی، ابوالقاسم، (1385)، «ژئومورفولوژی کاربردی؛ بررسی نقش اقلیم در حرکت دامنهای در ارتفاعات شمال خراسان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) جهت کنترل بلایای طبیعی و راهکارهای مقابله با آن»، پایاننامه دکترا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تربیت معلم تهران. 5- پناهنده، محمد؛ ارسطو، بهروز؛ قویدل، آریامن و قنبری، فاطمه (1388). «مکانیابی جایگاه دفن پسماند شهر سمنان با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP)»، سالنامه انجمن علمی بهداشت محیط ایران، دوره دوم،شماره چهارم، زمستان. 6- بیدار، زینب (1391) «پهنهبندی حرکات تودهای در مسیر جاده مشگین شهر-مویل با استفادهمندی از روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP)»، پایاننامه کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی محقق اردبیلی. 7- پورطاهری، مهدی (1389)، «کاربرد روشهای تصمیمگیری چند شاخصه در جغرافیا»، تهران، انتشارات سمت. 8- پورمحمدی، محمدرضا ()1382)، «برنامهریزی کاربری اراضی شهری»، تهران، انتشارات سمت. 9- رنجبر، محسن، روغنی، پریسا، (1388)، «ژئومورفولوژی کاربردی، پهنه بندی خطر زمین لغزش در شهرستان اردل با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبیAHP »، فصلنامه جغرافیایی چشم انداززاگرس، سال اول، شماره 2، صص 88-22. 10- رضویان، محمدتقی (1388)، «برنامهریزی کاربری اراضی شهری»، نشر منشی. 11- زبردست، اسفندیار (1380)، «کاربرد تحلیل سلسلهمراتبی در برنامهریزی شهری و منطقهای، مجله هنرهای زیبا، شماره10، صص 13 و 42- 37 . 12- عابدینی، موسی (1391)، «پهنهبندی خطر زمین لغزشهای حوضه گیوی چای بر اساس روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP»)، طرح پژوهشی گروه جغرافیای دانشگاه محقق اردبیلی. 13- علائی طالقانی، محمود (1382)، «ژئومورفولوژی ایران»، انتشارات قومس. 14- علیمحمدی، صفیه؛ پاشایی اول، عباس؛ شتایی جویباری، شعبان و پارسایی، لطفالله (1388)، «ارزیابی کارایی مدل های پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه آبخیز سیدکلاته رامیان»، مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک، جلد شانزدهم، شماره اول، صص 59- 77. 15-عظیمپور، علیرضا؛ صدوق، حسن؛ دلال اوغلی، علی و ثروتی، محمدرضا (1387)، «ارزیابی نتایج مدلAHP در پهنهبندی خطر زمین لغزش، مطالعه موردیحوضه آبخیز اهرچای»، مجله فضای جغرافیایی، سال نهم، شماره26، صص71-87 16- فرهادی، رودابه (1378)، «بررسی حرکتهای تودهای (زمینلغزش) به منظور ارائه مدل منطقهای پهنهبندی خطر در حوضه آبخیز لاجیم رود، تجزیه و تحلیل توزیع مکانی و مکانیابی مدارس در منطقه 6 تهران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران. 17- فتحی، حمید (1385)، «برنامهریزی کاربری اراضی شهری، شناسایی و تدوین روابط بین برنامهریزی شهری و منطقهای و مدیریت ریسک زلزله»، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی. 18- قدسیپور،حسن (1384)، «فرایند تحلیل سلسلهمراتبی، تهران»، دانشگاه صنعتی امیرکبیر. 19-قدسیپور، حسن (1388)، «فرایند تحلیل سلسلهمراتبی AHP»، چاپ هفتم، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر. 20- مرادی، حمیدرضا (1388)، «تحلیل و برآورد خطر زمینلغزش با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی جاده هراز»، مجله برنامهریزی و آمایش فضا، ش(2)14، 1388 صص 247- 234. 21- میرصانعی، رضا و مهدیفر، مـحمدرضا (1385)، «روشها و معـیارهای بهینه جهت تـهیه نقشههای پهنهبندی خطر زمینلغزش»، پژوهشکده سوانح طبیعی، 1385، صص 277- 1. 22- محمدخان، ش. (1380)، «برنامهریزی کاربری اراضی شهری»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران. 23- Bertolini, M.M., Braglia (2006), “Application of the AHP Methodology in Making a Proposal for a Public, Work Contract”, 17 January.
24- Ching, C.H She-C Y. (2010), “Experimental Investigation of Rainfall Criteria for Shallow Slope Failures”, Geomorphology, Vol. pp 326-338.
25- Yalcin, A. Reis, S. Aydinoglu, AA. Yomralioglu, T. (2011), “A GIS-based Comparative Study of Frequency Ratio, Analytical Hierarchy Process, Bivariate Statistics and Logistics Regression Methods for Landslide Susceptibility Mapping in Trabzon, NE Turkey, Geomorphology, Vol. 85, PP. 274-2.
26- Saaty TL. (1980), “The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation”, New York/London: McGraw-Hill International Book Co.
27- Ülengin, Burç. Füsun Ülengin, ÜmitGüvenç (2001), “A Multidimensional Approach to Urban Quality of Life: The Case of Istanbul, European Journal of Operational Research 130 (2001) 361- 374.
28- Xilinliuand et all: “Influence of Geologic Factor on Landslides in Zaotong China”, Enr. Geol. Water Sc”, Vol. 19, No. 1, 17-20 pp.
29- Yalcin, A. (2008), “GIS-based Landslide Susceptibility Mapping Using Analytical Hierarchy Process and Bivariate Statistics in Ardesen (Turkey)”, Volume 72, Issue 1, 1 January 2008, Pages 1-12.
30- www.irimo.ac.ir. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,579 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,567 |