تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,907 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,154,919 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,924,863 |
ارزیابی میزان فشردگی/ پراکنش رشد شهری و تأثیر آن بر افزایش هزینه-های اقتصادی خانوار در شهر بجنورد | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 1، دوره 18، شماره 49، مهر 1393، صفحه 1-18 اصل مقاله (962 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
خدارحم بزی* 1؛ معصومه وحدتی2 | ||
1گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه گلستان | ||
2جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل | ||
چکیده | ||
چکیده فرم و الگوی رشد شهر به عنوان نمادی کالبدی از مراحل رشد و توسعه، در محیطهای مختلف و در ارتباط با عوامل اجتماعی، اقتصادی، طبیعی و انسانی الگویی متمایز بهخود گرفته و از سویی نیز بر این عوامل و بهویژه عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر است. هدف مقاله حاضر ارزیابی میزان فشردگی/پراکنش رشد شهری و تأثیر آن بر افزایش هزینههای اقتصادی خانوار میباشد و بر این اساس روش تحقیق تحلیلی- پیمایشی و مبتنی بر منابع اسنادی و پرسشنامهای میباشد. دادهها و اطلاعات نیز شامل شاخصها و معیارهای مرتبط با سنجش میزان فشردگی/پراکنش رشد شهر بجنورد همچون مساحت، جمعیت و تراکم با مدل هلدرن، ضریب جینی و موران و دادههای مربوط به نوع وسیله مورد استفاده در سفرهای شهری برای سنجش تأثیر رشد شهری بر هزینههای اقتصادی خانوار در قالب آزمون کای میباشد. با توجه به هدف تحقیق بعد از محاسبه الگوی رشد و میزان اسپرال شهری، سه محله از سه بافت شهر مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نیز اسپرال شهری را در دورههای متوالی متفاوت و حداکثر 46 درصدی را در دهه اخیر در مقایسه با سایر دورهها نشان میدهد که در نتیجه این امر میزان استفاده از اتومبیل شخصی در دهه اخیر افزایش یافته و خود این نیز باعث افزایش هزینه اقتصادی خانوار میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
رشد شهری؛ فرم شهری؛ اسپرال شهری | ||
مراجع | ||
1ـ ابراهیمزاده آسمین، ح. و ابراهیمزاده، ع. (1389)، «تحلیلی بر عوامل گسترش فیزیکی و رشد اسپرال شهر طبس پس از زلزله با استفاده از مدل آنتروپی هلدرن»، فصلنامه جغرافیا و توسعه، 19: 46- 25. 2ـ ابراهیمزاده، ع. و رفیعی، ق. ( 1388)، «تحلیلی بر الگوی گسترش کالبدی- فضایی شهر مرودشت با استفاده از مدلهای آنتروپی و هلدرن و ارائه الگوی گسترش مطلوب آتی آن»، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، 69: 138-123. 3ـ افشار سیستانی، ا. (1378)، «شناخت استان خراسان»، چاپ اول، تهران: انتشارات هیرمند، ص 108. 4ـ پوراحمد، ا.؛ حسام، م.؛ آشور، ح و محمدپور، ص. (1389)، «تحلیلی بر الگوی گسترش کالبدی- فضایی شهر گرگان با استفاده از مدلهای آنتروپی شانون و هلدرن»، فصلنامه پژوهش و برنامهریزی شهری، 1(3): 18-1. 5ـ تقوایی، م.؛ سرایی، م.ح. (1385)، «گسترش افقی شهر و ظرفیتهای موجود زمین (مورد شهر یزد)، فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی، 55: 152- 133. 6ـ حسنزاده، ا. و بلوچ، ر. (1389)، «توسعه پایدار و الگوهای ساخت شهر»، نخستین همایش توسعه شهری پایدار در ایران، شماره مقاله 151، 2 و3 آذر 1389، تهران: 8-1. 7ـ حکمتنیا، ح. و موسوی، م.ن. (1385)، «کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامهریزی شهری و ناحیهای»، چاپ اول، یزد: انتشارات علم نوین، ص 320. 8ـ رهنما، م.ر. و عباسزاده، غ.ر. (1385)، «مطالعه تطبیقی سنجش درجه پراکنش/ فشردگی در کلانشهرهای سیدنی و مشهد»، مجله جغرافیا و توسعه ناحیهای، 6: 128- 101. 9ـ شماعی، ع. (1389)، «نقش الگوهای شهرسازی سنتی در شهرسازی مدرن شهر یزد»، فصلنامه مطالعات شهر اسلامی- ایرانی، 1: 105-93. 10ـ عباسزادگان، م. و رستم یزدی، ب. (1387)، «بهرهگیری از رشد هوشمندانه در ساماندهی رشد پراکنده شهرها»، مجله فناوری و آموزش، سال سوم، 1: 48- 33. 11ـ عزیزی، م.م. (1382)، «تراکم در شهرسازی (اصول و معیارهای تعیین تراکم شهری)»، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ص 58. 12ـ قرخلو، م و زنگنه شهرکی، س( 1388)، «شناخت الگوی رشد کالبدی- فضایی شهر با استفاده از مدلهای کمی ( مطالعه موردی: شهر تهران)»، فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 20، 34: 40-19. 13ـ ماجدی، ح. (1378)، «زمین مسأله اصلی توسعه شهری، مجله آبادی، 33: 11-4. 14ـ مهندسان مشاور فرافزا (1369)، «پروژه مکانیابی اراضی مناسب برای توسعه آتی شهر بجنورد»، سازمان مسکن و شهرسازی خراسان، ص 72. 15ـ مهندسان مشاور نقش جهان- پارس (1389)، «طرح توسعه و عمران (جامع) شهر بجنورد (بررسی و شناخت شهر)»، جلد سوم، سازمان مسکن و شهرسازی خراسان شمالی. 16ـ وحیدی، گ. (1389)، «شهر فشرده، فرم شهری پایدار؟»، نخستین همایش توسعه شهری پایدار در ایران، شماره مقاله 306، 2و3 آذر 1389، تهران: 13-1. 17ـ ویلیامز، ک.، برتون، ا. و جنکز، م. (1383)، «دستیابی به شکل پایداری شهری»، مترجم واراز مرادی مسیحی، چاپ اول، تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامهریزی شهر تهران، ص 3. 18- Anderson, W., Kanaroglou, P.S. and Miller, E.J. (1996(, “Urban form, Energy and the Review of Issues”, Evidence and Policy, Urban Study, 33(1): 7-35.
19- Brueckner, J.K. (2001), Urban Sprawl: Diagnosis and Remedies, International Regional Science Review, 23: 160-171.
20- Chen, Y., Li, X., Zheng, Y., Guan, Y and Liu, X. ( 2011), Estimating the Relationship between Urban forms and Energy Consumption: A Case Study in the Pearl River Delta, 2005-2008, Landscape and Urban Planning, 102(1): 33-42.
21- Greenberg, M,. Lowrie, K., Mayer, H., Miller, K.T and Solitare, L. (2001), “Brownfield Redevelopment as a Smart Growth Option in the United States”, The Environmentalist, 21: 129-143.
22- Irwin, E.G and Bokkstael, N.E. (2004), “Land Use Externalities, Open Space Preservation, and Urban Sprawl”, Regional Science and Urban Economics, 34: 705- 725.
23- Jaeger, J.A.G., Bertiller, R., Schwick, Ch and Kienast, F.K. (2010), “Suitability Criteria for Measures of Urban Sprawl”, Ecological Indicators, 10(2): 397-406.
24- Rafiee, R, Mahiny, A.S., Khorasani, N., Darvishsefat, A.A. and Danecar, A. (2009), “Simulating Urban Growth in Mashad City, Iran through the SLEUTH Model (UGM), Cities, 26(1): 19-26.
25- Schneider, A and Woodcock, C.E. (2008), “Compact, Dispersed, Fragmented, Extensive? A Comparison of Urban Growth in Twenty- Five Global Cities Using Remotely Sensed Data, Pattern Metrics and Census Information”,Urban Studies, 45(3): 659-692.
26- Seto, K.C and Fragkias, M. (2005), “Quantifying Spatiotemporal Patterns of Urban Land-use Change in four Cities of China with Time Series Landscape Metrics”, Landscape Ecology, 20: 871- 888.
27- Tsai, Y.H. (2005), “Quantifying Urban form: Compactness Versus Sprawl” Urban Studies, 42(1): 141-161.
28- Walmsley, A. (2006), “Green Ways: Multiplying and Diversifying in the 21Century”, Landescape and Urban Planning, 76(1-4): 252-290. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,621 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,882 |