
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,361 |
تعداد مقالات | 16,670 |
تعداد مشاهده مقاله | 53,913,390 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,542,834 |
سرایت کالایی سازی و بازار به عرصه حیات اجتماعی؛ مروری سیستماتیک بر مقالات منتشر شده در ایران | ||
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه | ||
دوره 13، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 199-230 اصل مقاله (731.73 K) | ||
نوع مقاله: مروری | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jeds.2025.64785.1836 | ||
نویسندگان | ||
مهلا محمدی1؛ حسین میرزایی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری جامعهشناسی اقتصادی و توسعه، گروه آموزشی علوم اجتماعی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه فردوسی مشهد. مشهد. ایران | ||
2استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران، | ||
چکیده | ||
گسترس سرمایه داری و سرایت منطق اقتصادی به عرصه های غیراقتصادی زندگی اجتماعی و پیامدهای عدیده ای که در سطوح سه گانه خرد، میانه و کلان جامعه به همراه دارد، اهمیت توجه به کالایی سازی را برجسته می کند. از این رو در تحقیق حاضر به شیوه سیستماتیک، به مرور 104 مقاله داخلی پیرامون کالایی سازی پراخته شد تا نشان دهیم کالایی سازی به کدام عرصه های زندگی اجتماعی سرایت کرده است. براساس یافته ها، موضوعات تحت سرایت کالایی سازی در 5 دسته فرهنگی، زمین و مسکن، اجتماعی، سلامتی و محیط زیست قرار می گیرند. همچنین روند انتشار مقاله ها نشان داد که از میانه دهه 1390 به بعد، نرخ شیوع و همه گیری کالایی سازی در حوزه علم، دانش و آموزش عالی، مسکن، زمین و فضا و سلامت افزایش یافته است. جهت ارائه درک جامع تر از این حوزه، به کتابسنجی ادبیات خارج کشور پرداختیم که یافته های همزمانی کلمات کلیدی در 5 خوشه قرار گرفتند که غالبا حول محور موضوعات کالایی سازی (مانند زمین، مسکن، سلامت، محیط زیست)، کنشگران دخیل در کالایی سازی (نئولیبرالیسم و سرمایه داری، سیاستگذاری ها و مداخله های دولتی) و پیامدهای کالایی سازی (رفاه، عدالت، توسعه نامتوازن) بوده است. با توجه به هدف گذاری کالایی سازی بر آموزش، مسکن و بهداشت، به عنوان نیازهای اساسی افراد که می تواند مانعی جدی بر نیل به ابعاد چهارگانه سلامت ، تحقق عدالت اجتماعی، رفاه عمومی و توسعه کشور باشد، ضروری است که با اتخاذ سیاستها و رویکردهای مناسب، از تداوم و تعمیق این فرآیند جلوگیری شود. | ||
کلیدواژهها | ||
کالایی سازی؛ مرور سیستماتیک؛ کتابسنجی | ||
مراجع | ||
آزاد ارامکی، ت.، کوششی، م.، پروایی، ش.، (1399)، سالمندان و ناامنی تعاملات بین نسلی در خانوادههای امروزی، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 16(59 ): 11-44.
اسلیتر، د.، تونیکس، ف.، (1386)، جامعه بازار (بازار و نظریه اجتماعی مدرن)، ترجمه: حسین قاضیان، تهران: نی.
آقابابایی، احسان؛ و کیانپور، مسعود، (1396)، بازنمایی کالاییشدن احساسات در روابط اجتماعی (مورد مطالعه: فیلم سینمایی آرایش غلیظ). جامعهشناسی کاربردی، 28 (4): ص 30-19.
اکبری، ع.، (1399)، بودجهریزی دولتی و بازاریسازی آموزش عالی (مطالعه موردی: دانشگاه شیراز)، مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)، 27 (2): ص 81-110.
بهار، م.، (1384)، ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻋﺎﻣﻞ تغییر ﻳﺎ آسیب آﻓﺮﻳﻨﻲ فرهنگی. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 1 (2): 201-201.
پولانی، ک.، (1402)، دگرگونی بزرگ، خاستگاه های سیاسی و اقتصادی روزگار ما. ترجمه: محمد مالجو، نشر: شیرازه، چاپ پنجم.
چهاردولی، م ا.، فرهادی، س.، (1401)، تبیین جامعه شناختی تحریف رابطه پزشک-بیمار در نظام سلامت. پژوهشهای معاصر در علوم و تحقیقات، 4(40): 19-39.
حسینی، ا.، و مجدی، ع ا.، (1403)، اینرسی سازمانی در ایران؛ یک مرور سیستماتیک. مدیریت سازمانهای دولتی، 13 (1(49)): 93-108.
حمیدیه، ب.، (1395)، بازخوانی انتقادی تحولات اخیر دینداری و معنویتگرایی. فصلنامه علمی پژوهشی قبسات، 15(56): 187-211.
دادخواه، ن.، عسگری خانقاه، ا.، باصری، ع.، میراسکندری، ف.، (1399)، بررسی تجربهزیستۀ مادران جایگزین از اجارهدادن رحم (مطالعۀ موردی: مادران جایگزین شهر تهران). زن در توسعه و سیاست، 18(4): 557-578.
رستمی، ه.، برزگر، م.، (1401)، کمینهگرایی در قانون کاهش مجازات حبس تعزیری (1399) و چالشهای فراروی آن. پژوهشنامه حقوق کیفری، 13(1): 75-97.
زروانی، م.، بهزاد، ح.، (1389)، اسلام و سه پارادایم دینداری. عقل و دین، 1(2): 70-97.
زمانی، ع.، باقری، ش.، (1398)، پدیدارشناسی کالاشدگی هنر: ادراک تجربۀ زیستۀ هنرمندان موسیقی آذربایجان شرقی. علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، 16(1): 323-346.
زیدی، ز.، امینی، ع.، (1394)، تاثیرات فرهنگی گردشگری در مناطق روستایی از دید جامعه محلی (مطالعه موردی: روستای ابیانه). تحقیقات جغرافیایی، 4(30): 13-32.
سندل، م.، (1393)، آنچه با پول نمیتوان خرید: مرزهای اخلاقی بازار، ترجمه: حسن افشار، تهران: مرکز.
صدیقی، ص.، سالک، ر.، (1397)، تحلیل عوامل مؤثر بر تشدید کالاییشدن فضای شهری از دیدگاه شهروندان (مطالعۀ موردی: کلانشهر تبریز). پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 6(4): 791-807.
ظاهری عبده وند، ا.، (1401)، بازنمایی طنزآلود گونههای عشق در شعر ابوالفضل زورویی نصرآباد. کاوشنامه زبان و ادبیات فارسی، 23 (52): 100-73.
قاسمزاده، د.، واحدی کوجنق، ح.، چیتساز، م.، (1402)، مطالعه فهم دانشجویان از زمینهها و پیامدهای شادی با رویکرد کیفی. برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 14(56): 79-113.
کاظمیاندریان، م ح.، پیربابایی، م ت.، کینژاد، م ع.، (1402)، واکاوی سیاستهای نئولیبرال در محیط زیست شهری. نشریه علمی شهر ایمن، 2(6): 16-1.
کاظمی، ع.، اصغری، ز.، (1401)، نگاهی به پدیده پایان نامه نویسی در ایران: سیاستگذاریها و زمینههای امکان. فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 25 (4): 1-22.
کروبی، م.، احمدی، س.، رسولی، م.، (1395)، ارزیابی اثرات اجتماعی - فرهنگی گردشگری بر جامعه میزبان (مورد مطالعه: شهر بانه). مطالعات اجتماعی گردشگری، 4(8): 1-21.
لوکاچ، گ.، (1387)، تاریخ آگاهی طبقاتی، ترجمه: محمدجعفر پاینده، تهران: بوتیمار.
مارکس، ک.، انگلس، ف.، (1380)، مانیفست، از کتاب مانیفست پس از 296 سال (مجموعه مقالات)، اثر لئو پانیچ و کالین لیز، ترجمه حسن مرتضوی، تهران: آگاه.
مالمیر، م.، نصرتی، ر ا.، (1392)، تحلیل نشانهشناختی الگوهای مصرف در آگهیهای بازرگانی تلویزیون. پژوهشهای انسانشناسی ایران،3 (2): 65-84.
محمدی، ح.، زیباکلام.، ف.، (1398)، نولیبرالیسم و خیزش «پاسخگویی» در دانشگاه؛ تأملی بر تلقی دانشگاه بهعنوان نهاد شبه بازار. فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، 12 (47): 127-149.
معینی، ع.، صادقلو، ط.، شایان، ح.، اسدی، ر ا.، بازرگان، م.، (1402)، تحلیل اثرات کالایی شدن بر تحولات کاربری اراضی پیراشهری کلانشهر مشهد (مورد مطالعه: شهر شاندیز). توسعه فضاهای پیراشهری، 5 (2): 71-94.
میرزامحمدی، م ح.، محمدی، ح.، (1399)، تأملی بر مبانی انسان شناختی «ارزیابی کیفیت» در آموزش عالی ایران و سنجش سازواری آن با انسانشناسی اسلامی. مطالعات اندازهگیری و ارزشیابی آموزشی، 10(32):159-195.
میرزایی، ح.، پیرزهی، ع.، (1403)، برساخت معنایی پدیده کالایی شدن آموزش (مورد مطالعه: مدارس متوسطه دوم شهر مشهد). فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، 17(65): 133-158.
هاشمی، ن.، (1396)، نقش اکوتوریسم در توسعه پایدار روستایی. روستا و توسعه، 13(3): 173-188.
واندنبرگ، ف.، (1386)، جامعهشناسی جورج زیمل، ترجمه: عبدالحسین نیکگهر، تهران: توتیا. Adorno, T. W., & Horkheimer, M. (1944). Dialectic of enlightenment. Stanford University Press. Appadurai, A. (Ed.). (1988). The social life of things: Commodities in cultural perspective. Cambridge University Press. Beck, C. G., & Cunha, L. H. H. (2017). As múltiplas faces da comodificação e a constituição da crítica acerca das práticas de consumo contemporâneas. Ciências Sociais Unisinos, 53(1), 136-147. Belk, R. (2020). Commodification as a Part of Marketization. Marketization: Theory and evidence from emerging economies, 31-72. Brown, W. (2015). Undoing the demos: Neoliberalism's stealth revolution. Zone Books. Chang, D. (2017). What is the safety and efficacy of platelet-rich plasma in adults pertaining to wound healing and aesthetic rejuvenation. Cosmetol & Oro Facial Surg, 3(119): 2. Echchakoui, S. (2020). Why and how to merge Scopus and Web of Science during bibliometric analysis: the case of sales force literature from 1912 to 2019. J. Marketing Analytics, 8, 165-184. Essien, E. D. (2022). Commodification of Human Beings and Power Imbalance in Human Trafficking: Ethical Implications. In Handbook of Research on Present and Future Paradigms in Human Trafficking (pp. 387-401). IGI Global. Giulianotti, R. (2005). Sport Spectators and the Social Consequences of Commodification: Critical Perspectives from Scottish Football. J. Sport and Social Issues, 29(4), 386-410. Golikov, A. (2022). Education as a commodity?(a sketch of sociological expertise). Ukrainian Sociological J, (27), 33-43. Gorman, B., & Fix, M. (2022). The expansion of neoliberalism and the commodification of social services. Global Politics Review, 14(3), 45-61. Gruban, M., & Feix, A. (2022). How Do Organizations That Advance Commodification Overcome Losses in Moral Legitimacy?. In Academy of Management Proceedings (Vol. 2022, No. 1, p. 15794). Briarcliff Manor, NY 10510: Academy of Management. Harvey, D. (2005). A brief history of neoliberalism. Oxford University Press. Hermann, C. (2021). The critique of commodification: Contours of a post-capitalist society. Oxford University Press. Holmes, A. (2016). Commoditization and the strategic response. Routledge. Horley, J., Clarke, J., Horley, J., & Clarke, J. (2016). Sexual commodification: Pornography, prostitution, and personal constructs. Experience, meaning, and identity in sexuality: A psychosocial theory of sexual stability and change, 147-165. Huws, U. (2012). Crisis as capitalist opportunity: new accumulation through public service commodification. Socialist Register, 48. Jack, P., Manno. (2012). Introduction to the Special Issue on Commoditization. Bulletin of Science, Tec & Society, 32(1):3-6. Kidner, D. W. (2012). Exploring the farther reaches of commoditization: a systemic perspective. Bulletin of Science, Technology & Society, 32(1), 18-30. Kiliçaslan, Y., Pond, R., Tasiran, A. C., & Jefferys, S. (2009). Commodification of Public Services, Productivity and Employment. Int J. Economic Perspectives, 3(1). Klein, N. (2007). The shock doctrine: The rise of disaster capitalism. Metropolitan Books. Kopytoff, I. (1986). The cultural biography of things: commoditization as process.The social life of things: Commodities in cultural perspective, 68 , 70-73. Lefebvre, H. (1991). The Production of Space (translated by Nicholson-Smith, D.) Oxford: Black-well. Marway, H., Johnson, S. L., & Widdows, H. (2014). Commodification of human tissue. Handbook of Global Bioethics Miller, B. (2010). Skills for sale: what is being commodified in higher education?. J. Further and Higher Education, 34(2), 199-206. Moral-Muñoz, J. A., López-Herrera, A. G., Herrera-Viedma, E., & Cobo, M. J. (2019). Science mapping analysis software tools: A review. Springer handbook of science and technology indicators, 159-185. Mosley, J. (2017). Commodification and its impact on labor and culture. Journal of Social Economics, 45(2), 123-139. Oliver, J. R., & Robison, L. J. (2017). Rationalizing inconsistent definitions of commodification: A social exchange perspective. Modern Economy, 8(11), 1314. Patterson, E. A., & Taylor, R. J. (2024). The commoditization of civil nuclear power. Royal Society Open Science, 11(5), 240021. Pickering, C., & Byrne, J. (2014), the benefits of publishing systematic quantitative literature reviews for PhD candidates and other early-career researchers. Higher Education Research and Development, 33(3), 534–548. Pollack, A. (2005). Harvey, D.(2003), The New Imperialism, Oxford University Press, Oxford, 253 p. ISBN: 01 9926 4317. Investigaciones Geográficas, (56), 160-160. Pröschel, N. (2013). Commodification and culture: How can culture be economically used without selling it you?. Saarland, Germany: AV Akademik erverlag. Radder, H. (Ed.). (2010). The Commodification of Academic Research: Science and the Modern University. University of Pittsburgh Press. Sewart, J. J. (1987). The commodification of sport. Int.l R. for the Sociology of Sport, 22(3), 171-192. Sharp, L. A. (2000). The commodification of the body and its parts. Ann review of anthropology, 29(1), 287-328. Singh, S., Timothy, D. J., & Dowling, R. K. (Eds.). (2003). Tourism in destination communities. Cabi Publishing. Uerpmann, H. P., & Uerpmann, M. (2017). The “commodification” of animals. Ancient West Asian Civilization: Geoenvironment and Society in the Pre-Islamic Middle East, 99-113. Vamplew, W. (2020). The commodification of sport: exploring the nature of the sports product. In Sport and Entrepreneurship (pp. 37-50). Routledge. Wahyudin, A. (2017). Commodification broadcast television program on local television in Bandung, West Java. In SHS Web of Conferences (Vol. 33, p. 00069). EDP Sciences. Whittemore, R., & Knafl, K. (2005). The integrative review: updated methodology. J. advanced nursing, 52(5), 546-553. Wijaya, O. H., & Mohammed, S. (2022). Commodification of Labor on the Instagram Account@ menjadimanusia. id. Intl J. Business and Technology Management, 4(3), 39-44. Ziółkowski, M. (2004). Commodification of social life. Polish sociological review, 148(4), 385-402. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 25 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 31 |