
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,361 |
تعداد مقالات | 16,670 |
تعداد مشاهده مقاله | 53,913,322 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,542,544 |
زیست جهان متحول: مطالعه کیفی بازاندیشی جنسیتی دختران نسل زد | ||
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه | ||
دوره 13، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 115-145 اصل مقاله (866.38 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jeds.2025.64150.1830 | ||
نویسندگان | ||
مهناز فرهمند* 1؛ زینب صبوحی گلکار2؛ زهرا میرجلیلی3 | ||
1دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی . دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
2دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشکدهی علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
3دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشکده، علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
چکیده | ||
بازاندیشی جنسیتی نتیجه یک جامعه پساسنتی میباشد و جامعه ایران یک جامعه در حال گذار از سنت به مدرنیته در حال حاضر تعریف میشود که در این جامعه دختران نسل زد در تحول اندیشه سنتگرا و ورود به جامعه خارج از سنت به بازاندیشی جنسیتی تمایل نشان دادهاند. هدف مقاله حاضر واکاوی بازاندیشی جنسیتی دختران نسل زد در شهر یزد میباشد که با استفاده از روش کیفی و رویکرد تحلیل مضمون در سال 1402 در شهر یزد انجام شد. دادهها با استفاده از نمونهگیری هدفمند و از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته با تعداد 18 نفر از دختران شهر یزد جمعآوری شد. یافتههای تحقیق نشان میدهد در فرآیند بازاندیشی جنسیتی دختران نسل زد، افکار و گفتمانهایی به چالش کشیده شده و بسیاری از ارزشهای سابق به دست فراموشی سپرده شده است. دختران نسل زد فراتر از سنتها عمل کرده و به تحول در زیستجهان خود پرداختهاند. 5 مضمون اصلی احصا شده پژوهش حاضر شامل: نقشزدایی سنتی، قیودزدایی، عاملیت محوری، عرف ستیزی جنسیتی و کنشگری تحولگرا میباشد. مقولههای اصلی پژوهش بیانگر این بوده است که دختران نسل زد با بازاندیشی جنسیتی، دیدگاههای تازهای درباره هویت خود پیدا کردهاند. این بازاندیشی، فرایندی مهم و انتقادی بوده که به شکلگیری هویت جدید آنها کمک کرده است. ولی در نتیجه این بازاندیشی نمیتوان گفت تمام اثرات آن برای فرد و جامعه مثبت خواهد بود و موجب ساختن آیندهای عادلانهتر و برابرتر خواهد شد، بلکه به نظر میرسد نتایج منفی نیز در بر داشته باشد. لذا با توجه به اهمیت این موضوع و نامتعین بودن نتیجه این بازاندیشی، توجه سیاستگذاران، بهویژه سیاستگذاران فرهنگی، را میطلبد. | ||
کلیدواژهها | ||
نسل زد؛ بازاندیشی جنسیتی؛ عرف ستیزی جنسیتی؛ نقش زدایی سنتی؛ عامیت محوری | ||
مراجع | ||
برگر، پیتر و لاکمن، توماس، (۱۳۷۵)، ساخت اجتماعی واقعیت، ترجمه فریبرز مجیدی تهران علمی و فرهنگی، چاپ اول
پارساکیا، کامدین، رستمی، مهدی، دربانی، سیدعلی، سعادتی، نادره، نوابینژاد، شکوه، (1402)، تبیین مفهوم انفصال نسلی در مطالعه نسل زد، مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان، ۴ (۲): ۱۸۱-۱۷۴
پورسعید، فرزدا، (1401)، نسل زد (Z) چه کسانی هستند و چه خصوصیاتی دارند؟، دیدهبان امنیت ملی، 128 (1): 38-31.
حشمتی، سولماز، آقاجانی مرساء، حسین و محسنی تبریزی، علیرضا، (1401)، تصور زن از زنانگی طی فرایند طلاق: بازاندیشی در تعریف از خود (مورد مطالعه: مدرسان زن دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی تهران. توسعه اجتماعی، 17(1)، 69-92.doi: 10.22055/qjsd.2023.36669.2401
خلیلی پالندی، فرشته، کردنائیج، اسداله، خدادادحسینی، سیدحمید و شیرخدایی، میثم، (1400)، مفهومپردازی افت خرید نسل زد از دیدگاه نظریۀ ساختگرایی. تحقیقات بازاریابی نوین، 11 (4)، 34-21. doi: 10.22108/nmrj.2021.128873.2455
دراهکی، احمد، اخوان ارمکی، معصومه، و احمدنیا، شیرین، (1401)، رابطه هویت جنسیتی بازاندیشانه با رفتار باروری زنان: مورد مطالعه زنان دارای همسر مناطق شهری شهرستان کاشان. نامه انجمن جمعیتشناسی ایران، 17(34)، 113-144. doi: 10.22034/jpai.2023.1986348.1260
سهرابزاده، مهران، شعاع، صدیقه، نیازی، محسن، و موحد، مجید، (1398)، بازاندیشی نقشهای جنسیتی زنانه و تعیین کنندههای فرهنگی و اجتماعی مرتبط با آن (مورد مطالعه: زنان متاهل شهر شیراز). فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 14(49)، 87-111. SID. https://sid.ir/paper/262355/fa
سیدمن، استیون، (1386)، کشاکش آرا، ترجمه: هادی جلیلی، تهران: نشر نی
عابدی جعفری، حسن، تسلیمی، محمدسعید، فقیهی، ابوالحسن، و شیخزاده، محمد، (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)، 5(2(پیاپی 10))، 151-198. SID.https://sid.ir/paper/129816/fa
غیاثوند، احمد، (1393)، تأثیر فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویت جنسیتی زنان، مطالعات جنسیت و خانواده، 2(1)، 79-98. .20.1001.1.25381938.1393.2.1.4.7
رفعت جاه، مریم، (1383)، زنان و باز تعریف هویت اجتماعی، رساله دکتری جامعهشناسی، دانشگاه علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
فرهمند، مهناز و بهارلوئی، مریم، (1401)، استراتژیهای مقاومت و باز اندیشی: تجربهی زنان در فرایند نابرابری جنسیتی درون خانواده. توسعه اجتماعی، 16(3)، 27-62. doi: 10.22055/qjsd.2022.32512.2158
کاردوانی، راحله و نفیسیراد و معصومه، (1403)، زمینههای موثر بر هویت زنان در ایران: مرور نظاممند پژوهشهای داخلی در دو دهه گذشته. مطالعات زن و خانواده، 12 (1). 10.22051/jwfs.2024.43281.2966
کاستلز، مانوئل، (1945)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ: قدرت هویت (جلد دوم)، ترجمه احمد علیقلیان، افشیت خاکباز: تهران، طرح نو، چاپ پنجم.
کلاتهساداتی، احمد، صبوحی گلکار، زینب، (1403)، تغییرات بنیادین در نهاد خانواده و فردیت فرانهادگر. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران. 13(2)237-252. 10.22059/jisr.2024.368977.1463
کوثری، مسعود، (1387)، نسلهای ایکس، وای و زد وسیاستگذاری فرهنگی در ایران، راهبرد فرهنگ، 3 (1). 84-65.
گیدنز، آنتونی، (1378)، تجدد و تشخص، جامعهشناسی و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه: ناصر موفقیان، تهران: نشر نی
گیدنز، آنتونی، (1389)، جامعهشناسی، ترجمه: محسن چاوشیان، تهران نشر نی.
Afrouz, R., Crisp, B. R., & Taket, A. (2023). Afghan women perceptions of gender roles, possibilities and barriers to change after settlement in Australia: A qualitative study. Qualitative Social Work, 22(3), 569-586. Archer, M. (2012). The Reflexive Imperative in Late Modernity, New York: CUP Aziimatussaadah, A. (2024). Resistance Against Traditional Gender Roles by Sansa Stark. LITERA KULTURA: Journal of Literary and Cultural Studies, 12(1), 79-88. Bieleń, M., & Kubiczek, J. (2020). Response of the labor market to the needs and expectations of Generation Z. E-Mentor, 86(4), 87–94. https://doi.org/10.15219/em86.1486 Boyatzis, R. E(1998), Transforming qualitative information: thematic analysis and code development, sage Brooks, A., & Wee, L. (2008). Reflexivity and the transformation of gender identity: Reviewing the potential for change in a cosmopolitan city. Sociology, 42(3), 503-521. Campbell, W. K., Campbell, S. M., Siedor, L. E., & Twenge, J. M. (2015). Generational differences are real and useful. Industrial and Organizational Psychology, 8(3), 324-331. https://doi.org/10.1017/iop.2015.43 Clarke, V. & Braun, V. (2013), Teaching thematic analysis: Overcoming challenges and developing strategies for effective learning. The Psychologist, 26(2), 120-123. ÇORA, H. (2019). The Effects of Characteristics of Generation Z on 21st Century Business Strategies. KAUJEASF, 10(20), 909–926. https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2019.038 Dasgupta, Debastuti.(2018). Gender Portrayal in Age of Social Networking Sites: An Analytical Discussion, Journal of Media & Communication Studies, Vol. 8, No. 1, pp: 42- 48. Fazloon, S., & Usman, H. (2024). Exploring the Factors Behind the Rejection of Traditional Gender Roles: A Preliminary Study amongst Gen Zers. Asia-Pacific, Journal of Futures in Education and Society, 3(2), 45–58. https://doi.org/10.58946/apjfes-3.2.p4 Fodor, M., Jäckel, K., & Szilagyi, T. P. (2018). Solutions which could support generation of z in case of choosing the proper career path. Proceedings of the IISES Annual Conference, Sevilla, Spain. https://doi.org/10.20472/iac.2018.035.015 Halim, M. L. D., Gutierrez, B. C., Bryant, D. N., Arredondo, M., & Takesako, K. (2020). Gender is what you look like: Emerging gender identities in young children and preoccupation with appearance. In Emerging Perspectives on Self and Identity, 89-100. Routledge https://doi.org/10.11144/JAVERIANA.M7-14.RQSR Inglehart, R., & Welzel, C. (2005). Modernization, cultural change, and democracy: The human development sequence (Vol. 333). Cambridge university press Cambridge. https://doi.org/10.1017/CBO9780511790881 Jayatissa, K. A. D. U. (2023). Generation Z – A New Lifeline: A Systematic Literature Review. Sri Lanka, Journal of Social Sciences and Humanities, 3(2), 179–186. https://doi.org/10.4038/sljssh.v3i2.110 Kılınç, E., & Varol, F. (2021). A Research on Post-Covid-19 Career Perception and Business Life Expectations of Generation Z: The Case of the Tourism and Business Faculties. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(1), 573–594. https://doi.org/10.21325/jotags.2021.804 Mokrý, S., Birčiaková, N., Slováčková, T., Stávková, J., & Nagyová, Ľ. (2016). Perception of wine labels by generation Z: Eye-tracking experiment. Potravinárstvo. https://doi.org/10.5219/647 Parker, K., & Igielnik, R. (2020, May 14). On the cusp of adulthood and facing an uncertain future: What we know about Gen Z so far. Pew Research Center. https://www.pewresearch.org/social-trends/2020/05/14/on-the-cusp-of-adulthood-and-fac ing-an-uncertain-future-what-we-know-about-gen-z-so-far-2/ Parsakia, K., Rostami, M., Saadati, N., & Navabinejad, S. (2023). Analyzing the causes and factors of the difference between the girls of the generation Z and the previous generations in Iran from the perspective of social psychology. Psychology of Woman Journal, 4(1), 1–13. https://doi.org/10.61838/kman.pwj.4.1.1 Said, R. A., Rashid, M. A. A., & Othman, M. A. (2020). Generation Z for Job Employment: Characteristic and Expectation. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 10(3). https://doi.org/10.6007/ijarbss/v10-i3/7072 Sánchez, Mira, N. (2024). doing gender in female breadwinner households: Gender relations and structural change. Gender, Work & Organization, 31(4), 1196-1213. Shahandeh, K. (2024). Reimagining the Feminine Self: Strategies of Subversion in the Works of Contemporary Iranian Female Artists (Doctoral dissertation, SOAS University of London). Shanneik, Y. (2024). Islam, Gender, and Sexualities. In Oxford Research Encyclopedia of Religion. Simbürger, E. (2014). Reflexivity in qualitative social research: bridging the gap between theory and practice with Alvin Gouldner’s reflexive sociology. In Magis: Revista Internacional de Investigación en Educación (Vol. 7, pp. 55–68). Solbes-Canales, I., Valverde-Montesino, S., & Herranz-Hernández, P. (2020). Socialization of gender stereotypes related to attributes and professions among young Spanish school-aged children. Frontiers in psychology, 11, 609. Stern, M. J., Oehme, K., Stern, N., Urbach, E., Simonsen, E., & Garcia, A. (2018). Introduction. In the judicial and generational dispute over transgender rights. Stanford Law & Policy Review, 9(1), 159. Strauss, W., & Howe, N. (1991). Generations: The history of America's future, 1584 to 2069. (No Title). https://cir.nii.ac.jp/crid/1130000797332460288 Tang, F. (2019). A critical review of research on the work-related attitudes of Generation Z in China. Social Psychology and Society, 10(2), 19–28. https://doi.org/10.17759/sps.2019100203. Tucket, Anthony (2005). "Applying thematic analysis theory to practice: a researcher’s ".Contemporary Nurse, no.1-2:75-87. Twenge, J. M., Campbell, W. K., & Freeman, E. C. (2012). Generational differences in young adults' life goals, concern for others, and civic orientation, 1966–2009. Journal of personality and social psychology, 102(5), 1045. https://doi.org/10.1037/a0027408 Ward, L. M., & Grower, P. (2020). Media and the development of gender role stereotypes. Annual Review of Developmental Psychology, 2(1), 177-199. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 41 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 33 |