
تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,350 |
تعداد مقالات | 16,527 |
تعداد مشاهده مقاله | 53,603,169 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,065,116 |
بررسی عوامل موثر بر سیلخیزی حوضه آبریز هر رود لرستان و تعیین مناطق پر ریسک با استفاده از مدل Fuzzy-TOPSIS | ||
هیدروژئومورفولوژی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 اسفند 1403 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hyd.2025.65399.1774 | ||
نویسندگان | ||
محمد شریفی پیچون* 1؛ لیلا موسوی2 | ||
1دانشگاه یزد، گروه جغرافیا | ||
2کارشناسی ارشد دانشگاه یزد | ||
چکیده | ||
مطالعات سیلخیزی و ارزیابی میزان خطرات آن امروزه به دلیل افزایش فراوانی و شدت آن از یک سو و اثرگذاری و پیامدهای خسارت بار مالی و جانی آن از سوی دیگر، مورد توجه علوم مختلف قرار گرفته است. این پژوهش به دنبال بررسی اثرات عوامل مهم ایجاد سیل، تعیین اهمیت آنها و شدت اثرات هر عامل در بخشهای مختلف حوضه آبریز هر رود در استان لرستان است. برای این مهم از روش فازی-تاپسیس استفاده شده است. در ابتدا مهمترین شاخصها بر حسب مطالعات قبلی و تجربه شامل بارش، جنسزمین، خاک، کاربری اراضی، شبکه زهکشی، ارتفاع، شیب و جهت شیب مشخص شدند. سپس، این شاخصها به شکل لایههای اطلاعاتی درآمده و بازطبقهبندی گردیدند. به منظور فازیسازی لایهها، برای هر یک از آنها بر حسب نوع اثرگذاری، توابع عضویت خاصی تعریف گردید. یافتهها نشان داد که توابع عضویت خطی شامل مثلثی و ذوذنقهای عملکرد بهتری در فازیسازی دادهها داشتهاند و عملگر فازی گامای 0.9 همبستگی بالاتری را بین مؤلفههای تعریف شده در سیلخیزی نشان داد. بر اساس این نقشه، شیبهای 0-10 درصد، جهت شیب 315-360 درجه، طبقات ارتفاعی 1500-1800 متر، خاکهای گروه هیدرولوژیکی D، کاربریاراضی کشت دیم، سنگهای کنگلومرا، فاصله 300 متری آّبراهههای اصلی و بارشهای 500-800 میلیمتر مهمترین سطوح در ایجاد پهنههای سیلخیز حوضه بودهاند. نتیجه نقشه حاصله از مدل فازی- تاپسیس نشان داد که جنس زمین و کاربری زمین بویژه در ساحل رودخانه اصلی در مناطق میانی حوضه، مهمترین عوامل تعیینکننده سیلخیزی از نظر فراوانی و شدت است که با واقعیتهای حوضه مطابقت دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
حوضهآبریز هر رود؛ سیلخیزی؛ منطق فازی؛ تابع عضویت؛ تاپسیس | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 27 |