تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,276 |
تعداد مقالات | 15,776 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,887,992 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,704,348 |
بررسی و تحلیل تاریخی حضور و فعالیت میسیونرهای مسیحی از سقوط صفویه تا برآمدن قاجار | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقاله 6، دوره 4، شماره 6، فروردین 1392، صفحه 91-115 اصل مقاله (290.94 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
شهاب شهیدانی1؛ سید احمد عقیلی* 2 | ||
1استادیار تاریخ دانشگاه خرم آباد | ||
2استادیار تاریخ دانشگاه سیستان وبلوچستان | ||
چکیده | ||
چکیده فعالیت مبلغان مسیحی در ایران سابقهای بس طولانی دارد. از آنجا که مسیحیت در ذات خود آئینی تبلیغی است، کشیشان مسیحی اروپایی از همان سدههای نخستین شکلگیری نهاد کلیسا و با حمایت پاپ، تبلیغ و موعظه در میان ملل دیگر رامجدانه پیگیری کردند و طی اعصار مختلف از دوره صفویه به بعد سعی فراوانی نمودند تا فعالیتهای تبلیغی را با اهداف سیاسی و اقتصادی همراه کنند. از آنجاکه امپراطوری عثمانی حائل میان ایران و اروپا و در عین حال دشمن مشترک هر دو بود، لذا فعالیت کشیشان مسیحی اروپایی در راستای اهداف سیاسی مبارزه با عثمانی و پیگیری تبلیغ مسیحیت در ایران، روبه افزایش نهاد. براین عوامل باید به شرایط مساعد داخلی ایران، از جمله روحیه مهمان نوازی وسعه صدر ایرانیان در برخورد با ادیان دیگر اشاره کرد که شرایط مناسبی را برای حضور کشیشان مسیحی اروپایی در ایران فراهم نمود. ازمیان فرقههای متعدد مسیحی، پنج فرقه فعالیتهای تبلیغی و مأموریتهای سیاسی عمدهای را در ایران از عصر صفویه تا قاجار انجام دادند که عبارتند از فرقههای: کارملیت، دومینیکن، یسوعی، کاپوسن و آگوستین. از اواخر عصرصفوی سیاست عثمانی ستیزی سلاطین صفوی کاهش یافت و در نتیجه اقدامات کشیشان مسیحی با ناکامی مواجه گردید. این روند، به آرامی دردوره بعد از سقوط صفویه هم ادامه یافت. نقشههای بلندپروازانه مبلغان مسیحی برای تبلیغ در میان مسلمانان نه تنها موفقیتی در برنداشت بلکه باشکست مواجه گردید. جالب آنکه کشیشان مسیحی پس از سقوط صفویه موفقیت چندانی در جذب اقلیتهای مسیحی ایران از جمله ارامنه مسیحی، گرجیها، یهودیها و ... کسب نکردند. مهمتر آنکه اوضاع داخلی ایران در عصر جانشینان نادرشاه افشار سرشار از هرج و مرج و آشفتگی بود و فرصتی برای حضور مؤثر مبلغان مسیحی اروپایی در ایران باقی نمیگذاشت. کریم خان نیز در زمینه رونق حضور اروپاییان کوشید. اما دولتش مستعجل بود و آشوبهای داخلی و جدالهای متناوب جانشینان کریم خان باعث گردید تا فرقههای مختلف مسیحی اروپایی هر گونه تلاش دینی- سیاسی و اقتصادی را در ایران جایز ندانند و لذا شاهد رکود فعالیتهای آنان هستیم. | ||
کلیدواژهها | ||
کلید واژهها: میسیونر؛ افشاریه؛ زندیه؛ کمپانی هندشرقی؛ پاپ؛ فرقههای مسیحی | ||
مراجع | ||
منابع و مأخذ الگود، سیریل، (بیتا)،طب در دورة صفویه، ترجمه محسن جاوید، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. بازن، رنه، (1340)، نامههای طبیب نادرشاه(نوشته پادری پازن)، ترجمه علی اصغر حریری، تهران: انجمن آثار ملّی. پری، جان، (1365)، کریم خان زند (تاریخ ایران بین سالهای 79-1747)، ترجمه علی محمد ساکی، تهران، فراز نشر نو. جعفریان، رسول، (1388)، سیاست و فرهنگ روزگار صفوی، ج 1، تهران: نشر علم. شاردن، ژان، (1350)، سفرنامة شاردن، ج 7، ترجمه محمد عباسی، تهران: امیرکبیر. شعبانی، رضا، (1375)، تاریخ اجتماعی ایران در عصر افشاریه، ج2، تهران: نشر قومس. فرانکلین، ویلیام، (1358)، مشاهدات سفر از بنگال به ایران در سالهای 1787 ـ 1786، ترجمه محسن جاویدان، تهران: مرکز ایرانی تحقیقات تاریخی. فلور، ویلم، (1371)،اختلافات تجاری ایران و هلند و بازرگانی هلند در عصر افشاریان و زندیان، ترجمه ابوالقاسم سرّی، تهران: نشر توس. ـــــــــ، (1368)، حکومت نادرشاه (به روایت منابع هلندی)، ترجمه ابوالقاسم سرّی، تهران: نشر توس. قائممقامی، جهانگیر، هرمز و خلیجفارس، بررسیهای تاریخی، فروردین و اردیبهشت 1346. کشیشان ژوزئیت، (1370)، نامههای شگفتانگیز از کشیشان فرانسوی در دوران صفویه و افشاریه، ترجمه دکتر بهرام فرهوشی، تهران: انتشارات اندیشه جوان. مروی، محمدکاظم، (1369)، عالم آرای نادری، تصحیح محمدامین ریاحی، ج3، تهران: زوار، چاپ دوم. مینورسکی، ولادیمیر، (1381)، تاریخچه نادرشاه، ترجمه غلامرضا رشید یاسمی، تهران: ابن سینا. هدایتی، هادی، (1334)، تاریخ زندیه، ج 1، تهران: دانشگاه تهران. هنوی، جونس، (1365)، زندگی نادرشاه، ترجمه اسماعیل دولتشاهی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
Acharonicle of the Carmelites in Persia. 1993. London. volume1.
Robin Water Field: Christians in Persia London, First Published,George Allen & Unwin, 1973. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,791 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,109 |