
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,361 |
تعداد مقالات | 16,732 |
تعداد مشاهده مقاله | 53,987,399 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,673,799 |
شبکهای از دانش: الگویی نوین برای خدمات مرجع دیجیتال مشارکتی در دانشگاههای برتر ایران | ||
نشریه مطالعات دانش پژوهی | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 4 - شماره پیاپی 10، دی 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jkrs.2024.63210.1105 | ||
نویسندگان | ||
اعظم نجفقلی نژاد* 1؛ سحر سابقی2 | ||
1استادیار، علم اطلاعات و دانششناسی، گروه پژوهشی علوم داده، اطلاعات و هوش مصنوعی، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران | ||
2کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
هدف: ارائه الگویی برای خدمات مرجع دیجیتالی مشارکتی در بین کتابخانههای مرکزی دانشگاههای سطح یک ایران با هدف بهبود دسترسی به اطلاعات، تسهیل همکاری بین کاربران، تبادل دانش و افزایش کیفیت خدمات مرجع. روششناسی: پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت، توصیفی پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل 13 نفر مدیر و 42 نفر از کتابداران مرجع کتابخانههای مرکزی دانشگاههای موردمطالعه بود. از دو پرسشنامه محققساخته برای سنجش نظرات مدیران و کتابداران برای راهاندازی خدمات مرجع مشارکتی استفاده شد. بهمنظور بررسی روایی محتوایی پرسشنامه، نظرات 9 متخصص رشته علم اطلاعات و دانششناسی و برای سنجش پایایی، آلفای کرونباخ محاسبه شد. برای تجزیهوتحلیل دادههای پژوهش از نرمافزار SPSS، اکسل و ویزیو استفاده شد. یافتهها: عناصر اصلی راهاندازی خدمات مرجع مشارکتی شامل کاربر، محیط رابط کاربری، منابع الکترونیکی، کتابداران، زیرساختهای مخابراتی، امکانات نرمافزاری و سختافزاری و بودجه بود. مدیران و کتابداران، ضرورت ارائه خدمات مرجع مشارکتی میان کتابخانههای مرکزی را مهم عنوان کردند. نبود زیرساختهای مخابراتی مناسب و امکانات سختافزاری و عدمحمایت مالی مسئولان ذیربط از مهمترین موانع برای راهاندازی چنین خدمتی عنوان شد. نتایج: در پژوهش حاضر برای پاسخگویی به نیازهای جامعه دانشگاهی و تسهیل گردش دانش، الگوی مفهومی و کاربردی ارائه شد. الگوی پیشنهادی، با تکیهبر اصول همکاری مبتنی بر دانش، به دنبال ایجاد یک بستر یکپارچه و مشارکتی برای دسترسی به اطلاعات و دانش است. در سایه چنین خدماتی، دانشجویان و اساتید در ارتباط با متخصصان علم اطلاعات و دانششناسی، بهصورت پویا و مشارکتی، در فضایی دیجیتال به تبادل دانش میپردازند. | ||
کلیدواژهها | ||
خدمات مرجع دیجیتال؛ خدمات مرجع دیجیتال مشارکتی؛ کتابخانههای مرکزی دانشگاهی | ||
مراجع | ||
اکبری محلهکلائی، محمد؛ کیانی، حسن؛ و مومنی، عصمت. (1394). طراحی مقیاس سنجش توانایی ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک. کتابداری و اطلاع رسانی، 5 (1)، 301-317. doi: 10.22067/riis.v5i1.29219
نجفقلینژاد، اعظم؛ و شاکری، صدیقه. (1393). خدمات مرجع مجازی مشارکتی: معرفی طرح Question Point. نشریه داخلی کنسورسیوم محتوای ملی، 16، 19-26.
نجفقلینژاد، اعظم؛ و شاکری، صدیقه. (1401). تأثیر شیوع همهگیری کووید-19 بر خدمات کتابخانههای دانشگاهی و موانع ارائه خدمات: کتابخانههای مرکزی دانشگاههای سطح یک کشور. کتابداری و اطلاع رسانی، 12 (1)، 44-58. doi:10.22067/infosci.2022.69780.1025
نجفقلینژاد، اعظم؛ محمدی، فرناز؛ و شاکری، صدیقه. (1399). خدمات مرجع در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی: استانداردها و رهنمودها. سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
Berube, L. (2003). Ask Live! UK public libraries and virtual collaboration. Library and Information Research, 27(86), 43-50. DOI:10.29173/lirg146 . Ellis, L., & Francoeur, S. (2001, August 16-25). Applying Information Competency to Digital Reference. Presented at the 67th IFLA Council and General Conference. https://academicworks.cuny.edu/bb_pubs/1118/ Gongadharisha, A.S. [etal] (2006). Digital reference services in the virtual world. In m.g.sreekumar [etal] (eds.), digital libraries in knowledge management. 84-271. pub. Ess Ess. Guidelines for Cooperative Reference Services (2006). Retrieved July25, 2017 from: https://www.ala.org/rusa/resources/guidelines/guidelinescooperative Guidelines for Implementing and Maintaining Virtual Reference Services (2017). Retrieved May 7, 2023: https://www.ala.org/rusa/sites/ala.org.rusa/files/content/GuidelinesVirtualReference_2017.pdf Jang, S. H., & Nam, Y. J. (2021). Content Analysis of Collaborative Digital Reference Service Knowledge Information Database. Journal of the Korean BIBLIA Society for library and Information Science, 32(2), 101-123. Learn about Lib Answers (2021). Retrieved July, 2021 from: https://ask.springshare.com/libanswers Stemper, J. A., & Butler, J. T. (2001). Developing a model to provide digital reference services. Reference Services Review, 29(3), 172-189. Doi:10.1108/00907320110398133 Weak, E., & Luo, L. (2014). Collaborative virtual reference service: Lessons from the past decade. In Mergers and Alliances: The Operational View and Cases. Emerald Group Publishing Limited. https://doi.org/10.1108/S0065-2830(2013)0000037008 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 41 |