تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,321 |
تعداد مقالات | 16,203 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,833,209 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,509,623 |
مقایسه اثربخشی خانواده درمانی ساختاری و درمان تحلیل رفتار متقابل بر بیرمقی زناشویی در زوجین دارای نارضایتی زناشویی | ||
فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی | ||
دوره 19، شماره 76، دی 1403، صفحه 230-243 اصل مقاله (636.46 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jmpr.2024.63631.6427 | ||
نویسندگان | ||
محمودرضا عرب1؛ علیرضا ماردپور* 2؛ آرمین محمودی2 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران. | ||
2استادیار، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه اثربخشی خانوادهدرمانی ساختاری و درمان تحلیل رفتار متقابل بر بیرمقی زناشویی در زوجین دارای نارضایتی زناشویی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی زوجین دارای نارضایتی زناشویی شهرستان شیراز در تابستان و پاییز سال 1402 بودند. سپس تعداد 150 زوج دارای نارضایتی زناشویی (بر اساس نقطه برش 104 و کمتر در پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ) به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند که از بین 150 زوج مورد بررسی تعداد 60 زوج واجد شرایط به صورت تصادفی ساده در سه گروه شامل گروه آزمایشی خانوادهدرمانی ساختاری (20 زوج)، درمان تحلیل رفتار متقابل (20 زوج) و گروه کنترل (20 زوج) قرار گرفتند. سپس گروه آزمایش اول تحت 10 جلسه 90 دقیقهای خانوادهدرمانی ساختاری و گروه آزمایش دوم تحت 10 جلسه 90 دقیقهای درمان تحلیل رفتار متقابل قرار گرفتند. پس از اتمام جلسات درمانی، مرحله پسآزمون و 2 ماه بعد از اتمام جلسات درمانی، مرحله پیگیری بر روی هر سه گروه اجرا شد. از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ فاورز و السون (1989) و پرسشنامه بیرمقی زناشویی پاینز (2003) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. پس از اتمام جلسات درمانی، مرحله پسآزمون و 2 ماه بعد از اتمام جلسات درمانی، مرحله پیگیری بر روی هر سه گروه اجرا شد. از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ فاورز و السون (1989) و پرسشنامه بیرمقی زناشویی پاینز (2003) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. برای تحلیل دادههای به دستآمده از تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر با نرم افزار SPSS نسخه 28 استفاده شد. نتایج نشان داد هر دو مداخله مذکور در مرحله پسآزمون و پیگیری اثربخشی معناداری بر بیرمقی جسمی (F=22/410 ،sig=0/001)، بیرمقی عاطفی (F=4/736 ،sig=0/001)، بیرمقی روانشناختی (F=6/508 ،sig=0/001) و نمره کل بیرمقی زناشویی (F=18/636 ،sig=0/001) داشته است (0/05>P). نتایج آزمون تعقیبی نشان داد که خانوادهدرمانی ساختاری اثربخشی بیشتری نسبت به درمان تحلیل رفتار متقابل بر کاهش بیرمقی زناشویی دارد (0/05>P). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، میتوان گفت که خانوادهدرمانی ساختاری و درمان تحلیل رفتار متقابل میتوانند به عنوان شیوههای درمانی مناسب برای کاهش بیرمقی زناشویی در زوجین دارای نارضایتی زناشویی در مراکز مشاوره خانواده به کار برده شوند و تقدم استفاده در کاهش بیرمقی زناشویی زوجین اینکه نشانه مشکل زناشویی زوجین زمانی که در بافت الگوی تعاملی خانواده ارزیابی شود بهتر قابل درک است، با خانوادهدرمانی ساختاری است. | ||
کلیدواژهها | ||
خانواده درمانی ساختاری؛ درمان تحلیل رفتار متقابل؛ بیرمقی زناشویی؛ نارضایتی زناشویی | ||
مراجع | ||
آرینفر، نیره؛ و رسولی، رویا. (1398). مقایسة تأثیر زوج درمانی کوتاه مدت راهحل محور با زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر فرسودگی زناشویی زوجین. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 20 (1)، 60-47. https://journals.iau.ir/article_663541.html
اسدپور، اسماعیل؛ و ویسی، سعید. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رضایت زناشویی، عزت نفس جنسی و بیرمقی زناشویی زنان مبتلا به دیابت نوع دو. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، 21 (7)، 17-8. http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-5710-fa.html
آقاجانی، فرنوش؛ درتاج، فریبرز؛ دلاور، علی؛ نوابینژاد، شکوه؛ و مردانیراد، مژگان. (1400). تدوین و بررسی اثربخشی بسته درمان گروهی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل و پذیرش و تعهد بر مؤلفههای خودشفقتی دختران با تجربه شکست عاطفی. نشریه روان شناسی بالینی، 13 (3)، 18-1. https://doi.org/10.22075/jcp.2021.20145.1859
انصاری، زهره؛ نادریان، فریبا؛ عابدینی، فاطمه گل؛ و یاوری کرمانی، مریم. (1402). مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی ساختاری بر عدالت زناشویی و راهبردهای حفظ رابطه در زوجین متعارض. فصلنامه خانوادهدرمانی کاربردی، 4 (2)، 28-1. https://doi.org/10.22034/aftj.2021.287162.1091
رسولیراد، آزاده؛ رحمانی، محمدعلی؛ قربان شیرودی، شهره؛ و زربخش، محمدرضا. (1400). مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و تحلیل رفتار متقابل بر کاهش تعارض زناشویی زوجین متقاضی طلاق. فصلنامه خانوادهدرمانی کاربردی، 2 (3)، 112-92. https://doi.org/10.22034/aftj.2021.297568.1153
رضاییفر، نوشان؛ دوستی، یارعلی؛ و میرزاییان، بهرام. (1398). اثربخشی رواندرمانی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل بر دلزدگی زناشویی و رضایت جنسی زنان مبتلا به افسردگی غیربالینی. نشریه خانواده و بهداشت، 9 (3)، 120-106. https://journal.astara.ir/article_255140.html
زارعنژاد، حمیده؛ حسینی، سیدمحمدرضا؛ و رحمتی، عباس. (1398). رابطه احقاق جنسی و نارضایتی جنسی با بیرمقی زناشویی: نقش واسطهای تعارض زناشویی. مشاوره و روان درمانی خانواده، 9 (1)، 216-197. https://doi.org/10.22034/fcp.2019.61300
سبزواری، پریسا؛ خویینژاد، غلامرضا؛ و صفاریان طوسی، محمدرضا. (1402). مقایسه اثربخشی رویکرد خانواده محور بوئن و خانوادهدرمانی ساختاری مینوچین بر بهبود الگوهای ارتباطی و تعارضات زناشویی زنان دچار طلاق عاطفی. نشریه خانوادهدرمانی کاربردی، 4 (2)، 226-205. https://doi.org/10.22034/aftj.2022.322683.1331
سفیداری، لیلا؛ محمدزاده ابراهیمی، علی؛ و همت افزا، پروین. (1401). اثربخشی خانوادهدرمانی ساختاری مینوچین بر اضطراب مزمن و تمایزیافتگی در مبتلایان به اختلالات روانتنی. نشریه رویش روان شناسی، 11 (5)، 230-221. http://dorl.net/dor/20.1001.1.2383353.1401.11.5.20.5
شجاعی، لیلا؛ خدابخشی کولایی، آناهیتا؛ پیرانی، ذبیح؛ و تقوایی، داوود. (1403). اثربخشی طرحواره درمانی بر بهبود رضایت زناشویی و طرحواره های جنسی زنان فزون وزن. نشریه روان پرستاری، 12 (1)، 10-1. http://dx.doi.org/10.22034/IJPN.12.1.1
طیبی، زهره؛ جدیدی، محسن؛ و قدسی، پروانه. (1403). اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی در زنان آسیب دیده از خیانت همسر. پژوهش در سلامت روانشناختی، 18 (1)، 27-16. https://rph.khu.ac.ir/article-1-4449-fa.pdf
فاضل همدانی، نغمه؛ اورکی، محمد؛ و آزادی، مهران. (1403). مقایسه اثربخشی درمان تحلیل رفتار متقابل و روایتدرمانی بر بخشودگی بینفردی زنان آسیبدیده از پیمانشکنی زناشویی همسران. نشریه رویش روانشناسی، 13 (3)، 140-131. https://frooyesh.ir/article-1-4925-fa.html
فضائلی، طاهره؛ حیدری، حسن؛ و حمیدپور، رحیم. (1403). رابطه رضایت زناشویی با ذهن آگاهی در زوجین: نقش میانجی نظریه ذهن. فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده، 19 (67)، 128-103. https://dorl.net/dor/20.1001.1.26454955.1403.19.67.5.6
نامنی، ابراهیم؛ و دهمرده، مریم. (1399). اثربخشی خانوادهدرمانی ساختاری بر راهبرد های مقابله ای، انسجام و انطباق پذیری خانواده در زوجین دارای نارضایتی زناشویی. نشریه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 11 (44)، 218-187. https://doi.org/10.22054/qccpc.2020.51841.2381
نظیری، قاسم؛ حسینی راوری زاده، نرجس؛ داودی، اعظم؛ و فتح، نجمه. (1401). مقایسه اثربخشی زوجدرمانی شناختی ـ رفتاری و تحلیل رفتار متقابل بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان زوجین ناسازگار. نشریه خانواده پژوهی، 18 (4)، 673-657. https://doi.org/10.48308/JFR.18.4.657
Baer, R.A., Smith, G. T., Hopkins, J., Krietemeyer, J., & Toney, L. (2006). Using Self-Report Assessment Methods to Explore Facets of Mindfulness. Assessment, 13 (1), 27-45. http://dx.doi.org/10.1177/1073191105283504 Berne, E. (1958). Transactional analysis: A new and effective method of group therapy. American Journal of Psychotherapy, 12 (4), 735-743. https://doi.org/10.1176/appi.psychotherapy.1958.12.4.735 Derrick, J. L., Houston, R. J., Quigley, B. M., Testa, M., Kubiak, A., Levitt, A., ... & Leonard, K. E. (2016). (Dis) similarity in impulsivity and marital satisfaction: A comparison of volatility, compatibility, and incompatibility hypotheses. Journal of research in personality, 61 (1), 35-49. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2016.02.001 Dobson, K., Stanton, S. C., Balzarini, R. N., & Campbell, L. (2023). Are you tired of “us?” Accuracy and bias in couples’ perceptions of relational boredom. Journal of Social and Personal Relationships, 40 (10), 3091-3120. https://doi.org/10.1177/02654075231168141 Dollahite, D. C., Marks, L. D., & Wurm, G. J. (2019). Generative devotion: A theory of sacred relational care in families of faith. Journal of Family Theory & Review, 11 (3), 429-448. https://doi.org/10.1111/jftr.12339 Finney, N., & Tadros, E. (2019). Integration of structural family therapy and dialectical behavior therapy with high-conflict couples. The Family Journal, 27 (1), 31-36. https://doi.org/10.1177/1066480718803344 Fowers, B. J., & Olson, D. H. (1993). ENRICH Marital Satisfaction Scale: A brief research and clinical tool. Journal of Family psychology, 7 (2), 176-185. https://doi.org/10.1037/0893-3200.7.2.176 Galati, M. C. R., Hollist, C. S., do Egito, J. H. T., Osório, A. A. C., Parra, G. R., Neu, C., & de Moraes Horta, A. L. (2023). Sexual dysfunction, depression, and marital dissatisfaction among Brazilian couples. The journal of sexual medicine, 20 (3), 260-268. https://doi.org/10.1093/jsxmed/qdac004 Harasymchuk, C., & Fehr, B. (2010). A script analysis of relational boredom: Causes, feelings, and coping strategies. Journal of Social and Clinical Psychology, 29 (9), 988–1019. https://doi.org/10.1521/jscp.2010.29.9.988 Harasymchuk, C., & Fehr, B. (2013). A prototype analysis of relational boredom. Journal of Social and Personal Relationships, 30 (5), 627–646. https://doi.org/10.1177/0265407512464483 Harasymchuk, C., Lonn, A., Impett, E. A., & Muise, A. (2022). Relational boredom as an obstacle for engaging in exciting shared activities. Personal Relationships, 29 (2), 350-365. https://doi.org/10.1111/pere.12421 Harasymchuk, C., Peetz, J., Fehr, B., & Chowdhury, S. (2021). Worn out relationship? The role of expectations in judgments of relational boredom. Personal Relationships, 28 (1), 80-98. https://doi.org/10.1111/pere.12354 Jenkins, A. I., Fredman, S. J., Le, Y., Mogle, J. A., & McHale, S. M. (2022). Religious Coping and Gender Moderate Trajectories of Marital Love among Black Couples. Family process, 61 (1), 312-325. https://doi.org/10.1111/famp.12645 Jiménez, L., Hidalgo, V., Baena, S., León, A., & Lorence, B. (2019). Effectiveness of structural–strategic family therapy in the treatment of adolescents with mental health problems and their families. International journal of environmental research and public health, 16 (7), 1-10. https://doi.org/10.3390/ijerph16071255 Joiner, R. J., Bradbury, T. N., Lavner, J. A., Meltzer, A. L., McNulty, J. K., Neff, L. A., & Karney, B. R. (2024). Are changes in marital satisfaction sustained and steady, or sporadic and dramatic? American Psychologist, 79 (2), 225–240. https://doi.org/10.1037/amp0001207 Kim, J., & Kwon, K. Y. (2024). Marital dissatisfaction and functional performance in older adults: Heterogeneity in the association by educational level. Social Science & Medicine, 340 (1), 1-10. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2023.116460 Minuchin, S., Nichols, M., & Lee, W. Y. (2007). Join the Allyn & Bacon First Editions Club!. https://www.pearsonhighered.com/assets/samplechapter/0/2/0/5/0205470122.pdf Minuchin, S., Reiter, M. D., & Borda, C. (2021). The craft of family therapy. In The Craft of Family Therapy (pp. 3-11). Routledge. https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit O'Connor, P., Izadikhah, Z., Abedini, S., & Jackson, C. J. (2018). Can Deficits in Emotional Intelligence Explain the Negative Relationship Between Abandonment Schema and Marital Quality?. Family Relations, 1 (1), 1-14. https://eprints.qut.edu.au/223757/ Pines, A.M. (2003). The female entrepreneur: Burnout treated using a psychodynamic existential approach. Clinical Case Studies, 1 (2), 170-180. http://dx.doi.org/10.1177/1534650102001002005 Riikonen, A., Aho, A. L., & Rantanen, A. (2019). The Relationship Satisfaction of Parents to Children With Congenital Heart Disease. Interpersona: An International Journal on Personal Relationships, 13 (1), 57-71. http://dx.doi.org/10.5964/ijpr.v13i1.325 Stewart, I., & Joines, V. (2012). TA today: A new introductionto transactional analysis. 2nd ed. Lifespace Pub https://www.amazon.com/Ta-Today-Introduction-Transactional-Analysis/dp/1870244028 Wang, X., & Zhao, K. (2023). Partner phubbing and marital satisfaction: The mediating roles of marital interaction and marital conflict. Social Science Computer Review, 41 (4), 1126-1139. https://doi.org/10.1111/fare.12951 Weaver, A., Greeno, C. G., Fusco, R., Zimmerman, T., & Anderson, C. M. (2019). “Not just one, it’s both of us”: Low-income mothers’ perceptions of structural family therapy delivered in a semi-rural community mental health center. Community mental health journal, 55 (1), 1152-1164. https://doi.org/10.1007/s10597-019-00444-2 Westgate, E. C. (2020). Why boredom is interesting. Current Directions in Psychological Science, 29 (1), 33–40. https://doi.org/10.1177/0963721419884309 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 47 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 56 |