تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,304 |
تعداد مقالات | 15,960 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,317,257 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,075,325 |
مقایسه کارایی مدلهای یکپارچه و روشهای یادگیری ماشین در شبیهسازی دبی | ||
هیدروژئومورفولوژی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 آذر 1403 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hyd.2024.63280.1754 | ||
نویسندگان | ||
زهره خورسندی کوهانستانی* 1؛ فاطمه طاعت پور2 | ||
1گروه مهندسی طبیعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان | ||
2دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی مرتع و آبخیزدری، دانشگاه یزد، ایران | ||
چکیده | ||
در هیدرولوژی، فرآیند بارش - رواناب یکی از پیچیدهترین پدیدههای غیرخطی است. پیشبینی رواناب در حوضههای فاقد آمار یکی از چالشها در مدیریت منابع آب است. در این مطالعه کارایی مدلهای یکپارچه هیدرولوژیک و روشهای یادگیری ماشین در شبیهسازی دبی روزانه و ماهانه در حوضه آبخیز کبکیان که یکی از مهمترین سرشاخههای رودخانه کارون است، بررسی شد. مدلهای هیدرولوژیک یکپارچه AWBM، Sacramento، SIMHYD، SMAR و TANK و الگوریتمهای مختلف روش درخت تصمیم، شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون بردار پشتیبان برای شبیهسازی دبی روزانه و ماهانه حوضه استفاده شد. سریهای ماهانه و روزانه بارش، تبخیر و تعرق پتانسیل و دبی در دوره آماری 1401-1350 برای این منظور استفاده شدند. برای ارزیابی کارایی مدلها نیز از ضرایب کارایی R2 ، NS و RMSE به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که مدلهای SMAR و AWBM بهترین کارایی را در شبیهسازی دبی روزانه در حوضه آبخیز کبکیان در مقایسه با سایر مدلهای هیدرولوژیک استفاده شده داشتهاند و مقادیر ضریب نش ساتکلیف این دو مدل در مرحله صحت سنجی به ترتیب 79/0 و 78/0 بوده که نشان از کارایی بسیار خوب این مدلها در شبیهسازی دبی روزانه دارد. در سریهای ماهانه نیز مدلهای SMAR و AWBM با ضریب نش ساتکلیف به ترتیب 71/0 و 72/0 و ضریب تبیین 79/0 و 79/0 کارایی خوب داشتهاند. در روشهای یادگیری ماشین در مقیاس روزانه، روش درخت تصمیم با الگوریتم جنگل تصادفی با ضریب تبیین 61/0 بهترین کارایی را در شبیهسازی دبی داشتهاست. در شبیهسازی دبی ماهانه، الگوریتم جنگل تصادفی با ضریب تبیین 93/0 کارایی خیلی خوبی داشتهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
شبیهسازی دبی؛ یادگیری ماشین؛ مدل یکپارچه؛ حوضه آبریز کبکیان | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 61 |