تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,304 |
تعداد مقالات | 15,960 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,317,194 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,075,247 |
تأثیر قتل رابرت ایمبری بر سیاستهای نفتی آمریکا و بریتانیا در ایران | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 آبان 1403 اصل مقاله (1 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2024.61134.2509 | ||
نویسنده | ||
عباس پناهی* | ||
هیات علمی تاریخ دانشگاه گیلان | ||
چکیده | ||
قتل ماژور ایمبری در سال 1303 خ. اندکی پیش از تغییر سلطنت در ایرانِ عصر قاجار درهمتنیدگی زیادی با سیاستهای داخلی و خارجی ایران داشت.موضوع نفت، تثبیت قدرت سیاسی و اقتصادی بریتانیا در ایران، به حاشیه راندن شرکتهای نفتی آمریکایی توسط بریتانیا، بحث جمهوریخواهی در ایران، محدویت فعالیتهای مطبوعاتی و آزادی بیان توسط دولت و برخی دیگر از مسائل پیدا و پنهان مسائل سیاسی ایران با این حادثه به صورت مستقیم و غیر مستقیم پیوند یافت.قربانی شدن ایمبری توسط اوباش و متعصب مذهبی،بهانهای شد که بریتانیایی-ها به رُقبای تازه به میدان آمده خود در عرصه اقتصاد نفتی خاورمیانه بفهمانند که اقتصاد نفتی ایران در کَفِ قدرت آنهاست. پرسش اصلی پژوهش؛ ماجرای سقاخانه و قتل ایمبری چه تاثیری بر تحولات داخلی و قراردادهای نفتی ایران با بریتانیا داشته است؟ یافتههای پژوهش با تکیه بر اسناد آرشیوی، خاطرات و گزارشهای تاریخی نشان میدهد، تکاپوهای ایمبری جهت نزدیکی کمپانیهای نفتی امریکایی با دولت ایران جهت همکاری و اخذ امتیازات نفتی، بهانهای در اختیار انگلیسیها قرار داد تا آنها درصدد حذف ایمبری برآیند. از سوی دیگر، از نظر داخلی نیز واقعه سقاخانه و مرگ ایمبری مورد بهره برداری رضاخان قرار گرفت و بهانهای برای سرکوبها کنش-گران سیاسی از سوی وی شد. رضاخان با ایجاد حکومت نظامی ناشی از قتل ایمبری به اعمال سیاستهای خود جهت بسترسازی پایههای سلطنت خود پرداخت. در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تبیینی استفاده شده و تلاش میشود با استفاده از اسناد و دادههای کتابخانهای و آرشیوی تا حد امکان پاسخی مناسب برای پرسش پژوهش یافته شود. | ||
کلیدواژهها | ||
ایمبری؛ امریکا؛ بریتانیا؛ رضاخان؛ سینکلر؛ نفت | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 29 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 34 |