آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,323 |
| تعداد مقالات | 16,270 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,954,418 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,625,012 |
واکاوی دلایل طبیعی و انسانی سیلاب شهر مشهد و راهکارهای پیشگیری | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 آبان 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2024.63109.3296 | ||
| نویسنده | ||
| محسن حمیدیان پور* | ||
| دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان، گروه جغرافیای طبیعی | ||
| چکیده | ||
| شهر مشهد با جمعیتی بیش از 3 میلیون نفر دومین کلان شهر ایران محسوب می‌شود و جهت افزایش تاب‌آوری آن نسبت به مخاطرات محیطی نیاز به فن‌آوری‌های جدید بیشتر احساس می‌شود. در روز 26 اردیبهشت 1403 طی بارش 48 دقیقه‌ای در اثر تشکیل یک ابر کومولونیمبوس و تقویت شرایط صعودی آن توسط ناوه‌ای بر گستره‌ی آن، در شهر مشهد سیل جاری شد و منجر به خسارت مالی و جانی سنگین در مناطق مختلف گردید. این مطالعه سعی دارد با رعایت اصل کل‌نگر دلایل طبیعی و انسانی آن را تشریح نماید. در این راستا جهت بررسی دلایل هواشناسی سینوپتیک از داده‌های شبکه ERA-5 و ترسیم نقشه‌های آن در گردس (GRADS) استفاده شد. علاوه بر آن از تصاویر ماهواره‌ای لندست (LANDSAT) و داده‌های ارتفاع رقومی منطقه جهت استخراج آبراهه‌ها و مسیل بهره گرفته شد. همزمان از نرم‌افزار گوگل ارث و همچنین GEEجهت ارزیابی تغییرات نیز استفاده شد. نتایج نشان داد بارش مدنظر از لحاظ شدت و مدت بارندگی جزو بارش‌های بی‌سابقه بوده، ولی به لحاظ میزان بارندگی در دستۀ بارندگی‌های فرین (بالاتر از صدک 95 درصد) محسوب می‌شود. نتایج این مطالعه به وضوح نمایانگر آن است که دخل و تصرف‌های انسانی، به ویژه در ساخت و سازهای شهری و گسترش جاده‌ها و اتوبان‌های شهری عمود بر بستر رودخانه‌های فصلی و خشک شهر، به شدت بر روی الگوی جریان آب تأثیر گذاشته و موجب افزایش خطر سیلاب‌های شهری شده است. بی‌توجهی به ژئومورفولوژی شهر از جمله تخریب مسیل‌ها، ایجاد موانع در برابر جریان‌های آب (مانند منطقه سیدی) و گسترش جاده‌های عمود بر این آبراهه‌ها، منجر به تشدید حوادث سیلاب در مناطق مختلف شهر مشهد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سیلاب شهری؛ مخاطرات محیطی؛ رویدادهای فرین؛ جغرافیای طبیعی؛ شهر مشهد | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 193 |
||