آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,303 |
| تعداد مقالات | 16,020 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,485,684 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,118 |
بررسی رمانِ دایی‌جان ناپلئون از منظرِ عناصر و مضامین گروتسک | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 10، دوره 77، شماره 249، شهریور 1403، صفحه 181-198 اصل مقاله (894.48 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2024.58753.3581 | ||
| نویسندگان | ||
| منوچهر جوکار* 1؛ منوچهر تشکری1؛ معصومه دلفان2 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| گروتسک شبه‌گونه‌‌ای است که نویسنده یا گوینده‌ی آن، ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی را با اغراقی نا‌خوشایند و هم‌زمان انزجار‌آمیز و خنده‌دار به سخره می‌گیرد. عناصرگروتسک در یک اثر ادبی و هنری فضایی دوگانه ایجاد می‌کند و ساختاری می‌آفریند که ترکیبی از افکار متضاد را در خود نهفته دارد؛ گروتسک در آن واحد هم مجذوب می‌کند و هم می‌رماند، هم می‌خنداند و هم می‌هراساند. گروتسک معمولاً سیمای انسان و هرآنچه را دستمایه قرارداده‌است، به شکلی مبالغه‌آمیز و دست‌کاری‌شده نشان می‌دهد و با ساختار‌های منظم و منطقی همچون توالی زمان و روابط علی و معلولی چنان رفتار می‌کند که انگار وقوع آن‌ها به نحوِ دیگری هم امکان‌پذیراست. رمان دایی‌جان ناپلئون نوشته‌ی ایرج پزشکزاد، از جمله آثار داستانی است که در آن از عناصر و فضاهای گروتسکی برای نقد برخی پندارها و رفتارهای جامعه‌ی ایرانی به خوبی بهره برداری شده است. در این رمان، 136 عنصر گروتسکی وجود دارد که از این میان، عنصر « نابهنجاری» دارای فراوانی بیشتری است و نوع این نابهنجاری هم عمدتاً پنداری و رفتاری است؛ همچنین در عنصر گروتسکی«وحشت و کمیک»- که در این رمان پس از نابهنجاری دارای بسامد است- سویه‌ی کمیک و خنده‌آوری بر سویه‌ی وحشت و هراسناکی آن فزونی دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گروتسک؛ عناصر گروتسکی؛ رمان دایی‌جان ناپلئون | ||
| مراجع | ||
|
پاکباز، رویین (1379). دایرةالمعارف هنر، تهران، فرهنگ معاصر.
پزشکزاد، ایرج (1394). دایی‌جان ناپلئون، چاپ سیزدهم، تهران، انتشارات صفی‌علیشاه.
تامسون، فیلیپ (1384). گروتسک در ادبیات، ترجمۀ غلامرضا امامی، شیراز، انتشارات نوید شیراز.
تامسون، فیلیپ (1390). گروتسک، ترجمۀ فرزانه طاهری، تهران، سعدی.
تسلیم جهرمی، فاطمه و طالبیان، یحیی (1390). «تلفیق احساسات ناهمگون و متضاد(گروتسک) در طنز و مطایبه»، فنون ادبی، سال سوم، شماره یک، صص 1-20.
ثابتقدم، خسرو (1383). «گروتسک در نثر ناباکوف»، سمرقند، شماره 3 و 4، صص 201-210.
حیدری، خدیجه و احمدسلطانی، منیژه (1394). گروتسک در آثار صادق هدایت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، کارشناسی ارشد.
راستییگانه، فاطمه ( 1388 الف). «جنبههای مذهبی گروتسک در ادبیات»، صحنه، شمارۀ 68، صص 61- 65.
راستییگانه، فاطمه (1388ب). «جستاری در گروتسک»،صحنه، شماره 69، صص 116- 118
سبزیان، سعید و کزازی میرجلال‌الدین (1388). فرهنگ نظریه و نقد ادبی: واژگان ادبیات و حوزههای وابسته، تهران: مروارید.
شربتدار، کیوان و انصاری، شهره (1391). «گروتسک و ادبیات داستانی بررسی مفهوم گروتسک و کاوش مصداقهای آن در آثار داستانی شهرام مندنیپور»، ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی، مطالعات فرهنگی، شماره دوم، صص 105 تا 121.
شرفزاده، محمدحسین و صنیعدانش، سپیده (1394). مطالعۀ ابعاد گروتسک در داستان کوتاه «دست تاریک، دست روشن» اثر هوشنگ گلشیری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، کارشناسی ارشد.
ضیایی، محمدرفیع (1377). «گروتسک چیست»، کیهان کاریکاتور، شماره 75 و 76، صص 18-19.
کرامتی، محسن (1387). فرهنگ اصطلاحات و واژگان هنرهای تجسمی انگلسیی به فارسی، تهران، چکامه.
کریچلی، سیمون (1384). در باب طنز، ترجمه سهیل سمی، چاپ اول، تهران، انتشارات ققنوس.
لوتر آدامز، جیمز و ویلسون تیس (1389). گروتسک در هنر و ادبیات، ترجمۀ آتوسا راستی، تهران، قطره.
محمدیفشارکی، حسن؛ خدادای، فضلالله و افشارنیا، یوسف (1392): «بررسی و تحلیل ساختاری گروتسک در برخی داستانهای فارسی و خارجی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 17، صص 89-110.
مرادیکرمانی، هوشنگ (1394). بچههای قالیبافخانه، چاپ نهم، تهران، معین.
مکاریک، ایرنا ریما (1384). دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر، ترجمۀ مهران مهاجر، محمد نبوی، چاپ اول، تهران، نشر آگه.
موری، پیتر و موریلیندا (1387). فرهنگ هنر و هنرمندان، ترجمۀ سوسن افشار، ج2، تهران، دایره.
- قوبیجنبهسرایی، پارسا و طیبه فشی (1390). «گروتسک (طنزآمیخته) در آثار جمالزاده»، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، دانشگاه کردستان، سال چهارم، شماره سوم، صص 245-254.
Baldick, C. (1992). The concise Oxford Dictionary of Literary Terms, Oxford University Press.
Childs, P &Rogert, F. (2006). The Routledge Dictionary of Literary Terms, Routledge.
Horenby, A.S (2000). Oxford Advanced Learners Dictionary of Current English, Jonatan Crowther (ed). Oxford University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 80 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 92 |
||