تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,266 |
تعداد مقالات | 15,616 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,619,457 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,546,755 |
بررسی برهمکنش رودخانه چهلچای و آب زیرزمینی در بخش شرقی دشت گرگان | ||
هیدروژئولوژی | ||
دوره 8، شماره 2، اسفند 1402، صفحه 42-57 اصل مقاله (1.38 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2024.58356.1305 | ||
نویسندگان | ||
حسین سلیمانگلی1؛ مجتبی قره محمودلو* 2؛ نادر جندقی3؛ محمد عباسی4 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبد کاووس، ایران. | ||
2دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبد کاووس، ایران. | ||
3استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبد کاووس، ایران. | ||
4مدیر بخش آبخیزداری و حفاظت خاک، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان، گرگان، ایران. | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر به منظور بررسی برهمکنش رودخانه و آب زیرزمینی در بخش شرقی دشت گرگان انجام شد. بدین منظور ابتدا دبی رودخانه چهلچای در چهار ایستگاه با فواصل مشخص اندازهگیری شد. سپس ارتباط بین نوسانات دبی رودخانه با تراز آب زیرزمینی در چاههای عمیق و نیمهعمیق اطراف آن با استفاده از روشهای گرافیکی و آماری بررسی شد. نتایج اندازهگیری مستقیم دبی نشان داد که رودخانه در ایستگاههای اول، دوم و چهارم آبخوان را تغذیه میکند. اما در ایستگاه سوم میزان دبی افزایش مییابد که بیانگر آن است که رودخانه در این بخش از مسیر آبخوان را زهکش میکند. نتایج بررسی ارتباط بین دبی رودخانه چهلچای و سطح آب چاههای نیمهعمیق برأساس آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که در 7 چاه از 19 چاه نیمهعمیق و 2 چاه از 5 چاه عمیق، ارتباط معنیدار بین تغییرات دبیهای ماهانه رودخانه با تراز ماهانه آب زیرزمینی وجود دارد و در بقیه چاهها ارتباط معنیداری مشاهده نشد. در ابتدای ورود رودخانه به دشت انحنای منحنیهای تراز آب زیرزمینی در جهت حرکت رودخانه چهلچای میباشد. اما در ادامه شکل انحنای خطور تراز آب زیرزمینی تغییر میکند و به مرور خلاف جهت حرکت رودخانه چهلچای میشود که این امر بیانگر آن است که آبخوان رودخانه را تغذیه میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
آبخوان؛ ارتباط هیدرولیکی؛ خطوط هم پتانسیل آب زیرزمینی؛ دبی رودخانه؛ رودخانه | ||
مراجع | ||
بهمنی، ف.، رئیسی، ع.، 1388. تعیین آلودگی و مکانیزم انتقال آرسنیک در آبخوان مجاور دریاچه مهارلو، ششمین کنفرانس زمینشناسی مهندسی و محیط زیست ایران. دانشگاه تربیت مدرس. 14 مهر 1388، تهران.
جاوید، ع.، اصغری مقدم، ا.، 1385. آنالیز نتایج اندازهگیری دبی رودخانه سنگسیاه و بررسی ارتباط هیدرولیکی آن با آبخوان دشت دهگلان، دهمین همایش انجمن زمینشناسی ایران. دانشگاه تربیت مدرس. 13 شهریور، تهران.
حیدری، ج.، چیتسازان، م.، میرزایی، س.ی.، 1398. مدلسازی رابطه هیدروژئولوژیکی آبخوان دشت صحنه-بیستون با رودخانه گاماسیاب و مدیریت آبخوان. هیدروژئولوژی، 4 (1): 152-140.
کامکار، و.، آذری، آ.، فاطمی، ا.، 1400. برآورد تغذیه و تبادل جریان بین رودخانه و آبخوان بر اساس مدل متصل شده آب سطحی- آب زیرزمینی. تحقیقات آب و خاک ایران، 52 (7): 1793-1780.
ﻓﺎرﻳﺎﺑﻲ، م.، چیتسازان، م.، 1395. ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮﻫﻤﻜﻨﺶ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ و رودﺧﺎنه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از پارامترهای فیزیکوشیمیایی، مطالعه موردی: ﺑﺨﺶ ﺷﻤﺎﻟﻲ ﻣﺤﺪوده دزﻓﻮل- اﻧﺪﻳﻤﺸﻚ. فصلنامه علمی پژوهشی زمینشناسی ایران، 10 (24): 114-101.
قرهمحمودلو، م.، جندقی، ن.، صیادی، م.، 1400. بررسی عوامل موثر بر تغییرات خورندگی و ترسیب در طول رودخانه گرگانرود، استان گلستان. فصلنامه علمی-پژوهشـی علوم محیطی، 19 (2): 71-90.
سعیدی رضوی، ب.، عرب، ع.، 1399. بررسی ارتباط سطح آب زیرزمینی با رودخانه و تحلیل ضریب جریان روزانه آن. هیدروژئولوژی، 5 (1): 97-84.
شیبانی، ف.، حمدیپور، م.، 1394. بررسی ارتباط متقابل و اثرات آبهای سطحی بر آبهای زیرزمینی دشت بستانآباد، نهمین کنفرانس ملی روز جهانی محیط زیست. دانشگاه تهران. خرداد ماه 1394، تهران.
یوسفی سنگانی، ک.، محمدزاده، ح.، 1388. تبادل آب سطحی و آب زیرزمینی و چگونگی اندازهگیری نشت آب، دومین کنفرانس سراسری آب. دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان. 20 اسفند 1388، بهبهان.
زارع گاریزی، آ.، سعدالدین، ا.، شیخ، و.، سلمان ماهینی، ع.، 1391. بررسی روند تغییرات بلندمدت متغیرهای کیفیت آب رودخانه چهلچای (استان گلستان). مجله پژوهش آب ایران، 6 (10): 165-155.
ناصری، ح.، سعیدی، ع.، علیجانی، ف.، شهسواری، ع.، 1397. ارتباط هیدرولیکی رودخانه آغمیون و آبخوان دشت سراب (استان آذربایجان شرقی). پژوهشهای دانش زمین، 9(35): 124-138.
شیرازی، ا.، 1395. آموزش جامع نرمافزار آماریMinitab 16. چاپ اول. انتشارات نوروزی، 305 ص.
رئیسی، ع.، 1376. اثر گنبد نمکی گز طویله بر روی آبهای کارستی و آبرفتی مجاور، اولین همایش انجمن زمینشناسی ایران. دانشگاه تهران. 4 تا 6 شهریور ماه 1376، تهران.
کاظمی، غ.، مهدیزاده، ح.، 1374. کاربرد ایزوتوپهای هیدروژن، اکسیژن و استرانسیم در مطالعات آبهای سطحی و زیرزمینی حوضه آبریز باکینباه (Bachinbah) در شرق استرالیا، چهارمین انجمن زمین شناسی ایران. دانشگاه تبریز. 8 تا 10 شهریور ماه 1379، تبریز.
Cai, Z., Wang, W., Zhao, M., Ma, Z., Lu, C., Li, Y., 2020. Interaction between surface water and groundwater in Yinchuan Plain. Water, 12 (9): 2635. Li, X., Yan, B., Wang, Y., Wang, X., Li, Y., Gai, J., 2022. Study of the interaction between Yellow River water and groundwater in Henan Province, China. Sustainability, 14: 8301. Maghami, Y., Ghazavi, R. Vali, A.A., Sharafi, S., 2011. Evaluation of spatial interpolation methods for water quality zoning using GIS Case study, Abadeh Township. Geography and Environmental Planning, 42 (2):171-182. Suárez, F., Sandoval, V., Sarabia, A., and Muñoz, J.F., 2023. Investigating river–aquifer interactions using heat as a tracer in the Silala river transboundary basin. Wiley Interdisciplinary Reviews: Water, 11(1): 1639. Winter, T.C., Harvey, J.W., Franke, O.L., and Alley, W.M., 1998. Groundwater and surface water, a single resource. U.S. Geological Survey Circular, 11-39: 79 p. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 31 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 32 |