تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,404 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,216,963 |
پدیدارشناسی ادراک موسیقایی از دیدگاه میکل دوفرن | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
دوره 18، شماره 49، آذر 1403، صفحه 1-22 اصل مقاله (756.53 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2024.59703.3648 | ||
نویسنده | ||
فاطمه بنویدی* | ||
استادیار فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران | ||
چکیده | ||
تمرکز اصلی این پژوهش بر مطالعات پدیدارشناختی موسیقی از منظر تجربه گوش دادن به موسیقی با تأکید بر آرای میکل دوفرن است. این پژوهش به بررسی شرایط امکان ادراک موسیقایی میپردازد و اینکه چگونه توصیفهای پدیدارشناختی از تجربیات موسیقایی در درک تجربیات عینی ما ایفای نقش میکند. برای پاسخ دادن به این پرسش که هدف اصلی پژوهش است با روش توصیفیـ تحلیلی و با رویکردی پدیدارشناختی مبتنی بر دیدگاه میکل دوفرن تلاش میشود کاربردهای پدیدارشناسی در توصیف و روشن کردن تجربه گوش دادن به موسیقی تبیین شود. دوفرن سه مرحله برای ادراک زیباییشناختی قائل است: 1. حضور 2. بازنمود و خیال 3. تأمل و احساس. ازنظر او، فرایند ادراک یک فرایند دیالکتیکی روبهپیشرفت است. برای این ادراک تماشاگر باید فعال باشد تا بتواند به عمق ابژة زیباییشناختی و بیان آن دست یابد. او نتیجه میگیرد که اوج ادراک زیباییشناختی در احساس پیدا میشود که نحوة بیان اثر را آشکار میکند. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که در یک نگاه پدیدارشناختی، مواجهه با یک اثر هنری در فرایندِ آگاهانة شناخت اثر، تجربه اثر در زمان و مکان، فرایند اجرا و فرایند رشد درونی رخ میدهد. این موضوع اگرچه در گزارش دوفرن از تجربة زیباییشناختی بهطورکلی برجسته است اما مشخصاً مواجهه با موسیقی را بهعنوان یک فرایند از تغییر و رشد توضیح میدهد. همچنین این نتیجه حاصل میشود که در تجربه گوش دادن به موسیقی، تجربههای معمولی ما از درک زمان و مکان، بدن و احساس و از تجربه شخصی و اجتماعی دگرگونشده و شنونده به یک شرکتکننده فعال در این فرایند تبدیل میشود. چنین تجربهای نهتنها میتواند فهم اجرا و فهم نظری ما از موسیقی را افزایش دهد، بلکه باعث میشود دریافتکنندگان نهتنها اثر هنری، بلکه فرایند خودسازی را کشف کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
پدیدارشناسی موسیقی؛ ادراک موسیقایی؛ تجربه گوش دادن به موسیقی؛ میکل دوفرن | ||
مراجع | ||
آدورنو، تئودور. (1402). فتیشیسم در موسیقی و واپسروی شنیدن. ترجمه سارا اباذری. نشر ماهی.
کوئن. ادوارد ت. (1400). فرم و اجرا در موسیقی. ترجمه علی ادیبراد. نشر افکار.
ابراهیمزاده صفار، علیرضا. (1392). مبانی پدیدارشناسی موسیقی. پایاننامه کارشناسی ارشد فلسفه هنر. دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر تهران.
ابوالقاسمی، محمدرضا. (1395). هستیشناسی موسیقی و اثر ادبی از دیدگاه رومن اینگاردن. فصلنامه حکمت و فلسفه. 12(4)، 7-22.
اسعدی، هومان. (1384). جستاری در مفهوم موسیقایی زمان از منظری پدیدارشناختی، فصلنامه ماهور، شماره 28، 81-93.
اسکروتن، راجر. (1400). فهم موسیقی (از دریچة فلسفه و تفسیر). ترجمه شهاب طالقانی. نشر نقشجهان مهر.
بنسن، بروس الیس. (1399). پدیدارشناسی موسیقی. ترجمه حسین یاسینی. انتشارات ققنوس.
بنویدی، فاطمه. (1392). میکل دوفرن: یک نگاه پدیدارشناختی به اپرای تریستان و ایزولده اثر واگنر. نشریه علمی ـ پژوهشی نامه هنرهای نمایشی و موسیقی. 3(6)، 91-100.
بنویدی، فاطمه. (1393). پدیدارشناسی ادراک زیباییشناختی از دیدگاه میکل دوفرن. دوفصلنامة فلسفی شناخت. 70(1)، 69-106.
خلیلیان، محمدامین. (1400). اثر موسیقی و اجرای آن در زیباییشناسی پدیدارشناختی رومن اینگاردن، مطالعات هنرهای زیبا، 2(3)، 8-20.
دبلیس، مارک. (1384). موسیقی. دانشنامة زیباییشناسی. انتشارت فرهنگستان هنر.
غلامیپورفرد، وحید. (1398). هستیشناسی پدیدارشناختی اثر هنری نزد رومن اینگاردن. رساله دکتری. دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز.
مختاری، مهدی و ذاکر جعفری، نرگس. (1397). بررسی بداههپردازی در موسیقی ایرانی براساس پدیدهشناسی استعلایی. نشریه هنرهای زیبا. هنرهای نمایشی و موسیقی. 23(24)، 67-74. https://doi.org/10.22059/jfadram.2018.69007
هایدگر، مارتین. (1391). هستی و زمان. ترجمه عبدالکریم رشیدیان. نشر نی.
Abulqasimi, M. (2015). Ontology of music and literary work from Roman Ingarden's point of view. Hikmat and Philosophy Quarterly. 12(4), 7-22. (In Persian) Adorno, T. (2017). Fetishism in music and back to listening. Trans. S. Abazari. Nashr-e Maahi. (In Persian) Benson, B. (2011). Phenomenology of Music. The Rutledge Companion to Philosophy and Music. Ed. T. Gracyk & A. Kania. Benson, B. (2019). Phenomenology of music. Trans. H. Yasini. Qoqnoos Publications. (In Persian) Benvidi, F. (2012). Mikel Dufrenne: A Phenomenological Look at Wagner's Tristan und Isolde. Scientific-Research Journal of Performing Arts and Music. 3(6), 100-91. (In Persian) Benvidi, F. (2014). Phenomenology of aesthetic perception from the point of view of Mikel Dufrenne. Philosophical Journal of Cognition. 1(70), 69-106. (In Persian) Berleant, A. (1999). Notes for phenomenology of musical performance. Philosophy of Music Education Review, 7(2), 73–79. Budd, M. (1985). Understanding Music. Proceedings of the Aristotelian Society Supplementary. Vol. 59, 233-248. Cone, E. (1986). Musical from and Musical Performance. Trans. A. Adibzadeh. Nashr-e Afkar. (In Persian) Debellis, M. (1995). Music and Conceptualization. Cambridge University Press. Debellis, M. (2006). What is Musical Content, and what is its Proper Reception? In Conference paper: Mind and Music, 4-5. Columbia University Debliss, M. (2005). Music. Encyclopedia of Aesthetics. Art Academy Press. (In Persian) Dufrenne, M. (1964). The Aesthetic Object and the Technical Object. Journal of Aesthetics and Art Criticism, 23(1), 113-122. Dufrenne, M. (1973). The phenomenology of aesthetic experience, trans. E. S. Casey, Northwestern University Press. Ebrahimzadeh Safar, A. (2012). The Basics of Music Phenomenology. Master's thesis in the philosophy of art. Faculty of Applied Arts, Tehran University of Art. (In Persain) Esaadi, H. (2004). A research on the musical concept of time from a phenomenological perspective, Mahoor Quarterly, 28, 81-93. (In Persian) Ford & Green. (2014). The Phenomenology of Music: Implications for Teenage Identities and Music Education. Chapter 9. Gholamipourfard, V. (2018). Phenomenological ontology of artwork by Roman Ingarden. Doctoral Thesis. Faculty of Persian Literature and Foreign Languages, Tabriz University. (In Persian) Heidegger, M. (2011). Being and Time. Trans. A. Rashidian. Ney publication. (In Persian) Husserl, E. (1905). Phenomenology of Internal Time-Consciousness, trans. J. C. Churchill, Ed. M. Heidegger, Indiana University Press. Husserl, E. (1964/1991). The lectures on Phenomenology of Internal Time Consciousness, trans. J. Brough, Springer. Ingarden, R. (1986). The work of music and the problem of its identity, trans. A. Czerniawski, The Macmillan Press Ltd. Khalilian, M. (2021). The effect of music and its performance in the phenomenological aesthetics of Roman Ingarden. Studies of Fine Arts. (In Persian) Lee, V. (1918). Varieties of Musical Experience, The North American Review, 207(750), 748-757. Lewin, D. (1986). Music Theory, Phenomenology, and Modes of Perception. Music Perception: An Interdisciplinary Journal. 3(4), 327-392. https://doi.org/10.2307/40285344 Mazzoni, A. (2010). Music. Handbook of Phenomenological Aesthetics. Ed. H. Sepp & L. Embree, Publish Springer. Mokhtari, M. & Zaker Jafari, N. (2017). Study of improvisation in Iranian music based on transcendental phenomenology. Fine Arts Magazine, Performing Arts and Music. 23(24), 67-74. (In Persian) http://doi.org/10.22059/jfadram.2018.69007 Scruton, R. (2021). Understanding Music (from the perspective of philosophy and interpretation). Trans. SH. Taleghani. Naqsh-e Jahan Mehr Publication. (In Persian) Szyszkowska, M. (2018). Musical Phenomenology: Artistic Traditions and Everyday Experience. Vol. IX (2), 141-155. http://doi.org.10.26913/avant.2018.02.09 Wrathall, M. (2010). The phenomenological relevance of art. In Art and phenomenology, Ed. J. D. Parry, pp. 9–30. Rutledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 164 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 46 |