تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,298 |
تعداد مقالات | 15,883 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,116,572 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,887,921 |
فرانمود هنری در شعر مکتب آذربایجانی | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 7، دوره 77، شماره 249، شهریور 1403، صفحه 126-148 اصل مقاله (976.74 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2024.59899.3617 | ||
نویسنده | ||
نرگس اسکویی* | ||
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران، بناب | ||
چکیده | ||
فرانمایی احساس یکی از مبادی مهم و اساسی ایجاد ارزشهای زیباشناسانه در متون ادبی و هنری است. هنر فرانمودی، موقعیت خلق وضعیت جدید، اعتراض و نوسازی قواعد را برای هنرمند فراهم میآورد. فرانمود، یک روش هنری برای توصیف آثاری است که در آن هنرمند بهمنظور تعبیر، تفسیر و هیجانیتر کردن نمود عواطف و یا حالات درونی، دست به کژنمایی واقعیت، ارزشها و هنجارها میزند. مسالۀ اصلی تحقیق حاضر، تبیین جایگاه مهم فرانمایی احساس، مضامین و شگردهای ایجاد آن، در تبیین هیجانات، اعتراضات، عواطف و تجربیات درونی و اثرگذاری حسی بر مخاطب در شعر مکتب آذربایجانی بوده است. این تحقیق به روش توصیفی و تحلیلی انجام شد. جامعۀ آماری تحقیق، آثار شاعران سرآمد این مکتب (خاقانی، نظامی، فلکی شروانی، مجیرالدین بیلقانی و مهستی گنجوی) بوده است. ماحصل پژوهش حاکی از آن است که: در مکتب آذربایجانی مؤلفههای اصلی نظریۀ فرانمایی احساس، یعنی هنر انسانی، اعتراض و میل به تغییر و اصلاح و فراروی از معیارهای منطقی و سنتی ادبی برای بهتصویر درآوردن تفکر و زیست انسان بسیار پررنگ است. فرانمایی احساس در گونههای غنایی این شعر (مدح، هجو، مفاخره، شکواییه، حسب حال، مرثیه، تغزل و ...) در مضامین مربوط به «خود»، «دیگری» و «شرایط زیست» بسیار پربسامد است و از شگردهای بسیار و بهگونۀ شاخص: اغراق، نماد و انواع استعاره، تضاد و پارادوکس، تکرار و تنسیقالصفات (صفت+تشبیه+تلمیح+اسطوره) و روشهای تعلیلی برای فرانمود آن در آثار این مکتب، استفاده شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
فرانمود هنری؛ شعر مکتب آذربایجانی؛ احساس؛ اغراق؛ فراروی از واقعیت | ||
مراجع | ||
اسکویی، نرگس (1391). «سبک آذربایجانی: انسان در میانۀ طبیعت و خدا»، نقد ادبی، سال پنجم، شمارۀ 20، صص 49-72.
اسکویی، نرگس (1392). «نقش تکرار در شعر سبک آذربایجانی»، پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، دوره 4، شمارۀ 6. صص 11-35.
اسکویی، نرگس (1393الف). «متناقضنما در شعر سبک آذربایجانی»، متنپژوهی ادبی، دانشگاه علامه طباطبایی. دوره 18 شمارۀ 61. صص 107-135.
اسکویی، نرگس (1393ب). «انقلابی در برابر مدح در شعر سبک آذربایجانی»، پژوهشنامه ادب غنایی، شمارۀ 23. صص 9-26.
اسکویی، نرگس (1394). « شیوههای تعلیلی شاعران مکتب آذربایجانی»، شعرپژوهی، شمارۀ 23. صص 30-48.
اسکویی، نرگس (1398). «جلوههایی از رمانتیسم در شعر خاقانی» ادب فارسی، شمارۀ 23. صص 83-99.
خاقانی شروانی (۱۳۷۵). دیوان اشعار، جلد اول و دوم، ویراستۀ دکتر میرجلال کزازی، تهران: مرکز.
داد، سیما (1383). فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ دوم، تهران: مروارید.
دوباتن، آلن (1390). تسلیبخشهای فلسفی، ترجمۀ عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
دیلتای، ویلهلم (1394). شعر و تجربه، ترجمۀ منوچهر صانعی، تهران: ققنوس.
زمانیان، مهدی (1381). «اکسپرسیونیسم و ادبیات»، کتاب ماه ادبیات، شمارۀ ۵۴ و ۵۵، صص ۳۴-۳۹.
شپرد، ان (1382). مبانی فلسفۀ هنر، مترجم علی رامین، تهران: علمی و فرهنگی.
ضیمران، محمد (1393). مبانی فلسفی نقد و نظر در هنر، تهران: نقش جهان.
فتوحی رودمعجنی، محمود (1398). «جمالشناسی اغراق در سبک هندی»، کهننامۀ ادب فارسی،دوره 10 شماره 2، صص 293-332.
فلدمن بارت، لیز (1378). هیجانات چگونه ساخته میشوند، مترجم میرجواد حسینی، تهران: تمدن علمی.
فلکی شروانی (۱۳۴۳). دیوان اشعار، به تصحیح شهاب طاهری. تهران: ابنسینا.
کادن، جی، ای (1381). فرهنگ و ادبیات و نقد، ترجمۀ کاظم فیروزمند، تهران: شادگان.
گدانسیلو. جی. پاتریشا (1385). «سبکهای هنری در تصویرگری کتاب»، کتاب ماه کودک و نوجوان، شمارۀ 104-106، صص 201-206.
مجیرالدین بیلقانی (۱۳۸۵). دیوان اشعار، تصحیح محمد آبادی، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز
مددپور، محمد (1377). حکمت معنوی و ساحت هنر، تهران: سوره
مهستی گنجوی (1371). رباعیات، جمع و تدوین احمد سهیلی خوانساری، چاپ اول، انتشارات ایرانی
نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (1374). مخزنالاسرار، تصحیح برات زنجانی. تهران: دانشگاه تهران.
نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (1386). شرفنامه، تصحیح بهروز ثروتیان. چاپ اول. تهران: امیرکبیر.
نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (1389). لیلی و مجنون، تصحیح بهروز ثروتیان. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (1390). خسرو و شیرین، تصحیح حسن وحید دستگردی. چاپ دوازدهم. تهران: قطره.
ناظرزاده کرمانی، فرهاد (1389). گزارهگویی (اکسپرسیونیسم) در ادبیات نمایشی، تهران: سروش. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 118 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 74 |