تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,304 |
تعداد مقالات | 15,948 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,285,525 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,043,869 |
مدیریت بهرهبرداری از آبخوان دشت کاشان با استفاده ازسیاست جیرهبندی دو نقطهای اصلاحشده | ||
هیدروژئولوژی | ||
دوره 8، شماره 2، اسفند 1402، صفحه 144-157 اصل مقاله (1001.23 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2024.60223.1310 | ||
نویسندگان | ||
مرضیه قربانی اقدم1؛ حسین خزیمه نژاد* 2؛ محسن پوررضا بیلندی2؛ هدی قاسمیه3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
2دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
3دانشیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران. | ||
چکیده | ||
مدیریت بهرهبرداری از منابع آب بهویژه منابع آب زیرزمینی حائز اهمیت بوده و نیازمند شناخت دقیق خصوصیات آبخوان، تنشهای وارده به آن و در نهایت بیلان آب زیرزمینی است. مدلهای شبیهساز-بهینهساز کمک شایانی به مدیران برنامهریز جهت تعیین میزان بهرهبرداری بلندمدت و پایدار از آبخوان مینمایند. بدین منظور تغییرات تراز آبی آبخوان دشت کاشان در دوره آماری 1387-1397 توسط مدل GMS برای 125 دوره تنش شبیهسازی شد. مدل در دو حالت دائمی و غیر دائمی برای دوره (1395-1387) واسنجی و برای دوره (1397-1395) صحتسنجی شد. نتیجه، افت آب زیرزمینی به میزان 4/4 متر در طول 10 ساله مطالعاتی بود. به جهت واقع شدن این دشت در کمربند خشک اقلیمی و نبود بارش مؤثر جهت تغذیه مناسب آبخوان، در این مطالعه تمرکز بر روی مدیریت برداشت از آبخوان با استفاده از سیاست جیرهبندی دو نقطهای اصلاحشده بود. این سیاست به خوبی توانست از افت شدید و بحرانی آب زیرزمینی جلوگیری کرده و افت را از 44/0 به 31/0 متر در سال کاهش دهد و باعث ذخیره 255 میلیون مترمکعب آب در هر سال در آبخوان گردد. اگرچه نیل به این نتیجه باعث کاهش اعتمادپذیری و افزایش عدم تأمین نیازها میگردد ولی از بروز خشکیها با شدت زیاد جلوگیری و خسارات جبرانناپذیر را کم مینماید. | ||
کلیدواژهها | ||
بهرهبرداری پایدار؛ سیاست جیرهبندی؛ مدل شبیهساز-بهینهساز آب زیرزمینی؛ واسنجی؛ GMS | ||
مراجع | ||
تقیان، م.، رادمنش، ف.، آخوندعلی، ع.، حقیقی، ع.، 1391. بهینهسازی قاعده جیرهبندی در سدهای مخزنی از طریق اتصال الگوریتم ژنتیک به یک مدل شبیه ساز. علوم و مهندسی آبیاری، (2)35: 50-41.
جباری ملایری، م.، جوادی، سامان.، سامانی، س.، روزبهانی، ع.، 1400. ارزیابی عدمقطعیت ناشی از پیچیدگی مدل در مدلسازی آب زیرزمینی. هیدروژئولوژی، (2)6: 150-132.
حجیپور، م.، ذاکری نیا، م.، ضیائی، ع.، حسام، م.، 1398. مدیریت تلفیقی تقاضای آب در بخش شرب و صنعت به کمک اتصال مدلهای WEAP-MODFLOW مطالعه موردی شهر بجنورد. پژوهشهای حفاظت آب و خاک، (1)187-203:26.
خراسانیزاده، ح.، دلخواه، ع.، مزروعی، ع.، 1386. مطالعه مقایسهای مصارف آب کشاورزی و شهری و بررسی اثرات کمی و کیفی برداشت از منابع زیرزمینی دشت کاشان و پیشبینی آینده. گزارش پایانی پروژه تحقیقاتی (کارفرما: شرکت آب و فاضلاب کاشان).
سجادی، م.، صفوی، ح.، بزرگ حداد، ا.، 1397. استخراج قوانین جیرهبندی تلفیقی برای مدیریت بهرهبرداری از منابع آب سطحی و زیرزمینی. نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، (3)22: 16-1.
صاغیجدید، م.، کتابچی، ح.، 1398. مدیریت احیاء منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل تلفیقی شبیهسازی عددی-بهینهسازی فراکاوشی جامعه مورچهها. تحقیقات منابع آب ایران، (2)133:15-119 .
فتحی، م.، نوریان بیدگلی، م.، 1400. ارزیابی نشست زمین ناشی از افت سطح ایستابی در دشت کاشان. علوم و مهندسی آب و فاضلاب، (4)6 :5-45.
قربانیاقدم، م.، خزیمه نژاد، ح.، پوررضا بیلندی، م.، قاسمیه، ه.، 1402. مدیریت برنامهریزی جهت بهرهبرداری از آبخوان آزاد با استفاده از مدل GMS . نشریه آبیاری و زهکشی ایران، (5)17: 953-965.
موسویزاده، س ر.، معینی، ر.، شانهساززاده، ا.، 1401. تخمین ضریب قایلیت انتقال آبخوان با استفاده از روشهای دروهیابی (مطالعه موردی: آبخوان دامنه-داران). هیدروژئولوژی، (1)7: 104-91.
Ahlfeld, D. P., et al., 2005. GWM-A ground-water management process for the US Geological Survey modular ground-water model (MODFLOW-2000), US Department of the Interior, USGS, pp. 114. Babel, M., et al., 2005. "A model for optimal allocation of water to competing demands." Water resources management 19(6): 693-712. Hashimoto, T., Stedinger, JR., Loucks, DP., 1982. Reliability, resiliency, and vulnerability criteria for water resource system performance evaluation. Water resources research, 18(1):14-20. Ketabchi, H., Ataie-Ashtiani, B., 2015a. Review: Coastal groundwater optimization advances, challenges, and practical solutions. Journal of Hydrology, 23:1129-1154. Ketabchi, H., Ataie-Ashtiani, B., 2015c. Evolutionary algorithms for the optimal management of coastal groundwater: A comparative study toward future challenges. Journal of Hydrology, 520: 193-213. Men, B., Wu, Z., Liu, H., Li, Y., Zhao, Y., 2019. Research on hedging rules based on water supply priority and benefit loss of water shortage—A case study of Tianjin, China. Water, 11(4), 778. Nguyen, A. T., Reiter, S., Rigo, P., 2014. A review on simulation-based optimization methods applied to building performance analysis. Applied Energy, 113: 1043-1058. Sadeghi-Tabas, S., Samadi, S. Z., Akbarpour, A., Pourreza-Bilondi, M., 2017. Sustainable groundwater modeling using single-and multi-objective optimization algorithms. Journal of Hydroinformatics, 19(1): 97-114. Saghi-Jadid, M., Ketabchi, H., 2020. Result-based management approach for aquifer restoration problems using a combined numerical simulation–parallel evolutionary optimization model. Journal of Hydrology, 137-152. Shourian, M., Jamshidi, J., 2022. Hedging rule-based optimized reservoir operation using metaheuristic algorithms. International symposium on hydrology, 13-18. Srinivasan, K., Philipose, M.C., 1998. Effect of hedging on over-year reservoir performance. Water Resour. Manag, 95-120 UNESCO., 2007. Groundwater Resources Sustainability Indicators, pp. 16. Van der Bruggen, B., Milis, R., Vandecasteele, C., Bielen, P., Van San, E., Huysman, K., 2003. Electrodialysis and nanofiltration of surface water for subsequent use as infiltration water. Water research, 37(16): 3867-3874. Zeinali, M., Azari, A., Heidari, M., 2020. Multiobjective optimization for water resource management in low-flow areas based on a coupled surface water–groundwater model. Journal of Water Resources Planning and Management, 146(5): 04020020. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 121 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 32 |