تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,989 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,505 |
تعیین و تحلیل سطوح برخورداری و سطح بندی دهستان های استان زنجان با استفاده از مدل های شاخص مرکزیت و پرستون | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 4، دوره 18، شماره 48، تیر 1393، صفحه 61-80 اصل مقاله (345.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مسعود تقوایی1؛ آسیه حسنی نژاد2؛ خدیجه طالبی* 3 | ||
1جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان | ||
2جغرافیا و برنامه ریزی روستایی | ||
3جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
بررسی و شناخت نواحی روستائی و تحلیل قابلیتها و تنگناهای آنها در فرایند برنامهریزی توسعه روستائی اهمیت به سزائی دارد و امروزه آگاهی از امکانات و تنگناهای نواحی روستائی جهت ارائه طرحها و برنامههای توسعه نوعی ضرورت محسوب میشود. تعیین و تحلیل سطوح برخورداری نواحی روستائی در زمینههای مختلف با استفاده از روشهای کمی نقش مهمی در این فرایند دارد. در این مقاله با بهرهگیری از "مدلهای شاخص مرکزیت" و "پرستون" و استفاده از 45 شاخص در زمینههای (اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی- درمانی و کشاورزی) به تعیین و تحلیل سطوح برخورداری دهستانهای استان زنجان پرداخته شده است. امکانات محیطی، مجاورت و فاصله نزدیک با مراکز شهری، کانونها و محورهای توسعه، محدودههای صنعتی و شبکههای زیربنائی عمده نقش موثری در سطوح برخورداری نواحی روستائی استان دارد. نتایج نشان میدهدکه این دهستانها، از لحاظ میزان برخورداری، در هر یک از ابعاد (اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی - درمانی و کشاورزی) با یکدیگر تفاوتهای قابل ملاحظهای دارند؛ بهطوریکه 9 دهستان از مجموع 46 دهستان در همه زمینههای اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی- درمانی و کشاورزی در سطح محروم و تنها یک دهستان در سطح بسیار برخوردار قرار دارد. این تفاوتها لزوم تهیه و اجرای برنامهها و طرحهای هدفمند را برای توسعه یکپارچه و متوازن نواحی روستائی ایجاب میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل سطوح برخورداری؛ مدل شاخص مرکزیت؛ مدل پرستون؛ دهستان استان زنجان | ||
مراجع | ||
1- آسایش، حسین (1374)، «اصول و روشهای برنامهریزی روستائی»، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور. 2- تقوائی، مسعود، نوروزی آورگانی، اصغر (1386)، تحلیلی بر نحوه توزیع فضائی امکانات و خدمات روستائی و سطحبندی دهستانهای استان چهار محال بختیاری»، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، شماره 3. 3- تقوائی، مسعود (89-1388)، «مدلها و تکنیکهای برنامهریزی روستائی»، جزوه درسی کارشناسی ارشد، نیمسال اول، دانشگاه اصفهان. 4- جمعهپور، محمود (1387)، «برنامهریزی توسعه روستائی»، تهران، انتشارات سمت. 5- حکمتنیا، حسن؛ موسوی، میرنجف (1385)، «کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامهریزی شهری و ناحیهای»،ِ یزد، انتشارات علم نوین. 6- رضوانی، محمدرضا (1383)، «تعیین و تحلیل سطوح برخورداری نواحی روستائی استان زنجان»، مجله پژوهشهای جغرافیائی، دانشگاه تهران، شماره 50. 7- رضوانی، محمدرضا؛ صحنه، بهمن (1382)، «سنجش سطوح توسعهیافتگی نواحی روستائی با استفاده از روش منطق فازی»، فصلنامه روستا و توسعه. 8- رهنما، محمدرحیم (1372)، «سلسلهمراتب مرکزیت و توسعه روستائی (نمونه ناحیه باخزر)»، مجله جهاد، شماره 167. 9- رزاقی، ابراهیم (1369)، «الگویی برای بازسازی توسعه اقتصادی ایران»، تهران، نشرتوسعه. 10- زیاری، کرامتالله (1378)، «اصول و روشهای برنامهریزی ناحیهای»، یزد، انتشارات دانشگاه یزد. 11- شایان، حمیدرضا (1385)، «نظام سطحبندی خدماترسانی روستائی در شهرستان مشهد»، مجله پژوهشهای جغرافیائی، دانشگاه تهران، شماره58. 12- قره باغیان، مرتضی (1375)، اقتصاد رشد و توسعه، تهران، نشر نی. 13- کلانتری، خلیل؛ ایروانی، هوشنگ (1382)، «سنجش سطح توسعه روستائی در شهرستان تربتحیدریه 79-1365»، مجله پژوهشهای جغرافیائی، دانشگاه تهران، شماره 44. 14- مرکز آمار ایران، نتایج تفضیلی سر شماری کشاورزی کشور (استان زنجان) در سال 1382. 5- مطیعی لنگرودی، سیدحسن (1382)، «برنامهریزی روستائی با تأکید بر ایران»، مشهد، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 16- مهندسان مشاور DHV (1371)، «رهنمودهائی برای برنامهریزی مراکز روستائی»، ترجمه غنائی و دیگران، تهران، انتشارات مرکز بررسی مسائل روستائی. 17- مرسلی، ادریس (1374)، «تعیین درجه توسعهیافتگی مناطق روستائی استان زنجان»، پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه علامه طباطبائی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,632 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,383 |