تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,262 |
تعداد مقالات | 15,535 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,553,381 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,493,513 |
توزیع زمانی-مکانی فصلی گردوغبار در شرق و جنوب_شرق ایران بر اساس داده_های ایستگاهی و سنجش ازدور | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 1، دوره 28، شماره 87، اردیبهشت 1403، صفحه 20-1 اصل مقاله (1.37 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2024.17732 | ||
نویسندگان | ||
سعید جهانبخش* 1؛ مجید رضایی بنفشه1؛ علی محمد خورشیددوست2؛ هاجر فرهمند3 | ||
1استاد، دانشگاه تبریز، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی | ||
2استاد گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز | ||
3دانشجوی دکتری/ دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی | ||
چکیده | ||
جنوبشرق و شرق ایران به دلیل خشکسالیهای متعدد، سدسازیهای بالادستی و تغییرات شدید کاربری اراضی طی سالهای اخیر به یکی از مهمترین کانونهای تولید گردوغبار تبدیلشده است. در این مطالعه باهدف توزیع زمانی- مکانی گردوغبار فصلی در شرق و جنوبشرق ایران از داده-های ایستگاهی (15 ایستگاه سینوپتیک طی دوره 2015-1980)، شاخص عمق نوری هواویز (AOD) سنجنده MODIS ماهواره Terra و شاخص جذب هواویز (AAI) سنجنده OMI ماهواره Aura طی دوره 2015-2005 استفاده شد. برای ارزیابی روند روزهای گردوغباری آزمون ناپارامتریک من-کندل (MK) بهکاربرده شد. نتایج نشان داد که متوسط روزهای گردوغباری در این منطقه از ایران 24/9 روز است و بیشینه روزهای گردوغباری با 51/45 روز در فصل تابستان در ایستگاه زابل اتفاق میافتد. تغییرات فصلی گردوغبار شرق و جنوبشرق ایران دارای دو فاز حداکثری بهاره و تابستانه است. همچنین گردوغبار با ارتفاع و عرض جغرافیایی رابطه معکوس نشان داده است. پارامترهای جوی، خشک شدن رودها و دریاچه_ها و تغییرات کاربری اراضی سه عامل اساسی در تولید گردوغبار در شرق و جنوبشرق ایران هستند. داده_های ماهوارهای و ایستگاهی چهار منطقه شامل سواحل مکران، بسترهای خشکشده دریاچه_های هامون و جازموریان، دشت لوت و منطقه مرزی ایران، افغانستان و پاکستان را بهعنوان کانونهای اصلی تولید و انتشار گردوغبار نشان دادند. روند گردوغبار در غالب ایستگاه_های مطالعاتی بهغیراز ایستگاههای زابل، بم و کرمان روندی افزایشی را نشان داده است و در فصل بهار بیشینه شدت روند گردوغبار و در فصل تابستان بیشینه وسعت مکانی پهنه_های با روند افزایشی گردوغبار قابلمشاهده است. | ||
کلیدواژهها | ||
واژگان کلیدی: گردوغبار؛ شاخص جذب هواویز (AAI)؛ عمق نوری هواویز (AOD)؛ روند فصلی گردوغبار؛ شرق و جنوب_شرق ایران | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 69 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 198 |