تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,985 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,503 |
سه مرتبه اضافه در علم بر مبنای سه سیر فلسفی؛ نگاه ماهوی، اصالت وجود وحدت تشکیکی و وحدت شخصی | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقاله 12، دوره 18، شماره 46، اردیبهشت 1403، صفحه 210-226 اصل مقاله (1.06 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2024.59162.3631 | ||
نویسندگان | ||
مهدی سعادتمند* 1؛ علی بابایی2 | ||
1استادیار، گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه یزد، ایران | ||
2دانشیار، گروه فلسفه و کلام، دانشگاه تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
اهمیت شناخت نوع اضافه بین عالم و معلوم، تعیین جایگاه علم در رویکرد جهان شناختی و کارکرد معرفتشناسانه آن است. پرسش اینکه: با تغییر در مبانی فلسفی، نوع اضافه بین عالم و معلوم چه معنا و کارکردی مییابد؟ در نگاه ماهوی نوع این اضافه مقولی است که با فرض دوگانگی طرفین اضافه، سبب معضلاتی چون اعتباریت علم، تمایز عالم از معلوم و اشکالات وجود ذهنی میشود. در سیر دوم یعنی اصالت وجود با رویکرد تشکیکی، اضافه از نوع اشراقی است که در آن علمِ عالم، در رابطهای طولی و تشکیکی، علت ایجاد معلوم میگردد. رهاورد گذر از وحدت تشکیکی به وحدت شخصی وجود هم، وحدت و بساطت عالم و اضافه قیومی او با شؤون و مظاهرش است. اضافه نیز بین وجود عالم و علم ذاتیاش تحقق مییابد. نتیجه اینکه، متناسب با سیرهای سهگانه، با عبور از کثرت به وحدت، تدریجاً اضافه جای خود را به عینیت عالم و معلوم میدهد تا اینکه در سیر سوم به حضور و شهود تام عالم از خویش در آینه ظهوراتش میانجامد. | ||
کلیدواژهها | ||
علم؛ ملاصدرا؛ اضافه مقولی؛ اضافه اشراقی؛ اضافه قیومی | ||
مراجع | ||
Al-Farabi. M. (1990). Mabahith al-mashriqiyya fi 'ilm al-ilahiyyat wa-'l-tabi'iyyat. Bidar. (in Persian) Al-Farabi. M. (1992). al-Tāliqat. al-Dar al-Mútāhel. (in Persian) Al-Kindi. Y. (1978). al-Risala fi Húdud al-Ashyā wa Rúsoume-ha. al-Dar al-Fikr al-Arabi. (in Persian) Amoli. M. (ND). Dúrār al-Fawāed. Ismāiliyyan Publications. (in Persian) Ashtiyani. M. (1998). Āsaś al-Tuwhid. Edited by Ashtiyani. Amir Kabir. (in Persian) Babaei. A. (2023). The Evolutions of Science according to Three Philosophical Journeys: The Originality of Nature, The Originality of the Existence of Gradational Oneness and the Originality of the Existence of Personal Oneness. Journal of Philosophical Investigations. 17 (44), 108-129. https://doi.org/10.22034/jpiut.2023.53905.3419 Babaei. A & Mousawi. S. (2022). Three Motions based on Mullā Sadrā's Three Philosophical Journeys: Natural Motion, Substantive Motion, Renewal of Likes. Journal of Philosophical Investigations. 16 (38), 119-153. https://doi.org/10.22034/jpiut.2021.45165.2783 Bahmanyar. A. (1996). Kitāb al-Taḥṣīl. Edited by Motahhari. University of Tehran Press. (in Persian) Fakhr Razi. M. (2005). Sharh al-Ishãrat wa al-Tanbîhat. Association of Cultural Works and Honors. (in Persian) Haeri Yazdi. M. (2005). Philosophical Essays. Research Institute of Hikma and Philosophy of Iran. (in Persian) Hasanzadeh Amoli. H. (1996). al-Núsus al-Hikam ala Fúsus al-Hikam. Rejā. (in Persian) Hasanzadeh Amoli. H. (2008). Persian Explanation of Ἇsfar al- ‘aqliyya al-arba ‘a. Bústan-e Kitab. (in Persian) Ibn Roshd. M. (1953). al-Ȗyun al-Hikma. Ebrahim Khorouz Publications. (in Persian) Ibn Roshd. M. (1993). Tahāfut al-Tahāfut. Edited by Aribi. al-Dae al-Fîkr. (in Persian) Ibn Sīnā. H. (1997). Kitab al-Shîfa (Theology). Research by Hassanzadeh Amoli. Publication Center of Islamic Propaganda Office of Qom Seminary. (in Persian) Ibn Sīnā. H. (2002). al-Ishãrat wa al-Tanbîhat. Bústan-e Kitab. (in Persian) Ibn Sina. H. (1983) al-Tāliqat. al-Ālam Publications. (in Persian) Ibn Sīnā. H. (1984). Kitab al-Shîfa (Theology). Research by Hassanzadeh Amoli. Publication Center of Islamic Propaganda Office of Qom Seminary. (in Persian) Lahiji. A. (2004). al-Shawariq al-Ilham. Imam Sadiq. (in Persian) Mirdamad. M. (2002). The Collections of Works. Association of Cultural Works and Honors. (in Persian) Motahhari. M. (1997). Collection of Works. Sadra. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (1975). al-Maābdā wa al-Ma`ad. Institute of Hikmat and Philosophy of Iran. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (1981). al-Shawahid al-Rúbubiyyah. University Publication Center. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (1984). al-M`afatîh al-Qãyb. Institute of Hikmat and Philosophy of Iran. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (1987). Sharh Ȗsul al-Kāfi. Ministry of Culture and Higher Education. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (1987). Tafsir al-Quran al-Karim. Bidar. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (1989). Hikmat Al Muta'alyah fi Ἇsfar al- ‘aqliyya al-arba ‘a. Dậr al-Ἇhyyậ. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (1996). The Collections of Philosophical Essays. Hikmat. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (1999). al-Māzahir al-Ilahiyya fi Āsrar Ulum al-Kamaliyya. Institute of Islamic Hikmat of Sadra. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (2003). Sharh al-Shîfa. Institute of Islamic Hikmat of Sadra. (in Persian) Mullā Ṣadrā. M. (2001). Sharh al-Hidayat al-Āthiriyya. Arab History Foundation. (in Persian) Sāadat Moustafawi. H. (2008). Sharh al-Ishãrat wa al-Tanbîhat. Imam Sadiq University Press. (in Persian) Sāadatmand. M & Babaei. A. (2019). The Relation between “Simple Reality” Rule and “the Soul, Whole faculties” in Sadra’s Philosophy”. Journal of Religious Thought. 19 (72), 43-60. https://doi.org/10.22099/JRT.2019.5446 Sabzevari. M. (1990). Explanation of the Manzomeh. Nashr-e Naab. (in Persian) Sajjadi. J. (1996). Dictionary of Philosophical and Theological Sciences. Amir Kabir. (in Persian) Shaārani. A. (1993). Sharh Kashf al-Múrad. Islamiyyah Publications. (in Persian) Shirwani. A. (1998). Explanation on Philosophical Terms of Nihāyat al-Hikmah. Publication Center of Islamic Propaganda Office of Qom Seminary. (in Persian) Suhrawardi. S. (1993). al-Hikma al-Ishraq. Edited by by Nasr & Corbin. Ministry of Culture and Higher Education. (in Persian) Tabatabai. M. (1995). Nihāyat al-Hikmah. Publication Center of Islamic Propaganda Office of Qom Seminary. (in Persian) Túsi. N. (1984). Talkhis al-Múhsal. al-Dar al-Āawā. (in Persian) Ubūdīyat. A. (2008). An Introduction to Sadraei Hikma. Sāmt. (in Persian) Zanuzi. A. (2001). al-Bādayê al-Hikam. ed by Sarawi. University of Tabriz Press. (in Persian) Zanuzi. A. (2002). al-Lumaāt al-Ilahiyya. 1st Edition. Edited by by Ashtiyani. Institute of Studies and Research of Tehran University. (in Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 275 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 249 |