دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات43
تعداد شماره‌ها1,225
تعداد مقالات15,038
تعداد مشاهده مقاله50,580,994
تعداد دریافت فایل اصل مقاله13,671,017
دلیر, نیره, خلیفه, مجتبی. (1402). مسئله و مبنای مشروعیت یابی ایلخانان براساس شواهد سکه شناسی با تأکید بر آیۀ ۲۶ سورۀ آل‌عمران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(37), 79-102. doi: 10.22034/jiiph.2023.54964.2414
نیره دلیر; مجتبی خلیفه. "مسئله و مبنای مشروعیت یابی ایلخانان براساس شواهد سکه شناسی با تأکید بر آیۀ ۲۶ سورۀ آل‌عمران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 14, 37, 1402, 79-102. doi: 10.22034/jiiph.2023.54964.2414
دلیر, نیره, خلیفه, مجتبی. (1402). 'مسئله و مبنای مشروعیت یابی ایلخانان براساس شواهد سکه شناسی با تأکید بر آیۀ ۲۶ سورۀ آل‌عمران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(37), pp. 79-102. doi: 10.22034/jiiph.2023.54964.2414
دلیر, نیره, خلیفه, مجتبی. مسئله و مبنای مشروعیت یابی ایلخانان براساس شواهد سکه شناسی با تأکید بر آیۀ ۲۶ سورۀ آل‌عمران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 14(37): 79-102. doi: 10.22034/jiiph.2023.54964.2414

مسئله و مبنای مشروعیت یابی ایلخانان براساس شواهد سکه شناسی با تأکید بر آیۀ ۲۶ سورۀ آل‌عمران

فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام
دوره 14، شماره 37، دی 1402، صفحه 79-102    اصل مقاله (770.68 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2023.54964.2414
نویسندگان
نیره دلیر* 1؛ مجتبی خلیفه2
1دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
2ااستادیار دانشگاه بیرجند
چکیده
مشروعیت همواره از مهم‌ترین اهداف حکومت‎هاست و پژوهش پیشِ‎ رو تلاش دارد مسئلۀ مشروعیت در عصر ایلخانان مغول را طی دو دوره از حیات سیاسی آن‌ها روشن سازد. در این پژوهش از شواهد سکه‎‎شناسی برای مطالعۀ تطبیقی مبنا و مسئلۀ مشروعیت در دو مقطع «مسلمانی» و «نامسلمانی» ایلخانان استفاده شده‌است. داده‎های سکه‎ها ابزار مناسبی برای سنجۀ اطلاعات تاریخی محسوب می‎شوند. مقاله در پاسخ به این پرسش که چگونه می‎توان مشروعیت‎یابی حکمرانان «نامسلمان» و «مسلمان» عصر ایلخانی را براساس شواهد سکه‎شناسی تبیین کرد؟ از شیوۀ تبیین تاریخی و استناد به سکه‎ها بهره گرفته‌است. مقاله این ادعا را طرح می‎کند که استفاده از آیات و روایات در عصر نامسلمانی ایلخانان بر روی سکه‎ها رواج داشته و این امر نشان از توجه حکمرانان مغول به دین مردم تحت انقیاد و مشروعیت‎یابی از آن طریق است. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد شاخص‎ترین و مهم‌ترین الگوی اسلامی رایج در سکه‎های عصر «نامسلمانی» ایلخانان به‌ویژه زمان هلاکوخان آیه ۲۶ سوره آل‌عمران بوده که آیۀ «معارضین حکومت‎ها» هم می‎توان از آن یاد کرد. پس از «مسلمان» شدن ایلخانان تقریباً استفاده از این آیۀ خاص بنا به دلایلی با احتیاط بیشتر و تنها در عراق به‌کار رفته‌است. این امر نشانگر ضرورت مشروعیت ایلخانان مسلمان در این منطقۀ مهم خلافت‌نشین براساس این آیه بوده‌است. درمجموع استفاده از این آیه در دورۀ «مسلمانی» نسبت به دوره «نامسلمانی» بسیار محدود شده‌است.
کلیدواژه‌ها
مشروعیت؛ ایلخانان؛ نامسلمان ـ مسلمان؛ سکه؛ آیۀ ۲۶ آل‌عمران
سایر فایل های مرتبط با مقاله
مراجع
کتاب‌ها

  • قرآن کریم.
  • اتینگهاوزن، اشپولر، پطروشفسکی، لمبتن و مرگان (۱۳۸۴). ایلخانان، ترجمه یعقوب آژند، تهران: مولی.
  • اشپولر (1365). تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، تهران: علمی و فرهنگی.
  • برادبریج، آن. اف. (1399). پادشاهی و ایدئولوژی در دنیای اسلامی ـ مغولی؛ چالش مشروعیت سیاسی ـ مذهبی میان فرمانروایان ایران با ممالیک مصر: از ایلخانان تا تیمور، ترجمه جواد عباسی، تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام.
  • بیات، مسعود (1400). سکه‎های ایلخانی، ترجمه سیدحسام‎الدین آل یاسین، پروانه بیات و سعید بیات، تهران: وزارت امور خارجه.
  • پاکزادیان، حسن (1396). تاریخ در سکه‎های سربداران، تهران: انتشارات خواندنی.
  • ترابی طباطبایی، سید جمال (1350). سکه‎های شاهان اسلامی ایران، نشریه شماره 5 موزه آذربایجان.
  • ترابی طباطبایی سیدجمال و سعید سلیمانی (1386). سکه‎های گورکانیان و سورشارژها، تبریز: مهد آزادی.
  • جوینی، عطاملک محمد (1375). تاریخ جهانگشا، تصحیح محمد قزوینی، تهران: دنیای کتاب.
  • خواجه رشیدالدین فضل‌الله (بی‎تا). جامع‌التواریخ، به کوشش بهمن کریمی، تهران: اقبال.
  • دلیر، نیره (1397). مفهوم مشروعیت در تاریخ ایران میانه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • رضایی باغ‌بیدی، حسن (1393). سکه‎های ایران در دوره اسلامی از آغاز تا برآمدن سلجوقیان، تهران: سمت.
  • سرفراز علی‌اکبر و فریدون آورزمانی (1395). سکه‎های ایران؛ از آغاز تا دوران زندیه، تهران: سمت.
  • سلیمانی، سعید (1396). تاریخ سکه در دودمان‎های محلی ایران(قرن سوم و چهارم هجری)، تهران: برگ نگار.
  • شاهمرادی، سید مسعود (1399). تاریخ تشیع در ایران بر مبنای سکه‎شناسی، تهران: پژوهشگاه حوزه و فرهنگ اسلامی.
  • شبانکاره‎ای، محمد بن علی (1363). مجمع‌الانساب، تصحیح میرهاشم محدث، تهران: امیرکبیر.
  • شریعت‌زاده، سید علی‌اصغر (1390). سکه‎های ایران زمین، تهران: پازینه.
  • علاءالدینی، بهرام (1394). سکه‎های ایران از طاهریان تا خوارزمشاهیان، تهران، فرهنگسرای میردشتی.
  • ........................... (1396). سکه‎های ایران؛ از انقراض ایلخانان مغول تا استیلای تیمور گورکان، تهران: برگ نگار.
  • ........................... (1395). سکه‎های ایران دوره ایلخانان مغول، تهران: برگ نگار.
  • ........................... (1397). سکه‎های ایران؛ دوره گورکانیان (تیموریان)، تهران: پازینه.
  • فررو، گولیلمو (1370). حاکمیت فرشتگان محافظ مدنیت، ترجمه عباس آگاهی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
  • نظام‌الملک (1340). سیرالملوک / سیاستنامه، تصحیح هیوبرت دارک، تهران: ترجمه و نشر کتاب.
  • وصاف (1372). تحریر تاریخ وصاف، به کوشش عبدالمحمد آیتی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  • هوپ، مایکل (1401). قدرت، سیاست و سنت در امپراتوری مغول و ایلخانان، ترجمه سید ابوالفضل رضوی، تهران: نگارستان اندیشه.
  • یوسف، فرج الله احمد (1423ق). الآیات القرآنیه علی المسکوکات الاسلامیه دراسه المقارنه، ریاض: مرکز الملک فیصل للبحوث و الدراسات الاسلامیه.
مقالات

  • حسن‌زاده، اسماعیل (1380). اندیشه مشیت الهی در تاریخنگاری اسلامی، مطالعه موردی تاریخ جهانگشای جوینی، تاریخ اسلام، باقرالعلوم، 1(5)، 133-166.
  • دلیر، نیره (1400). جامعه‌شناسی تاریخی قدسیت سلطنت و مفهوم ظل‌الله در تاریخ‌نگاری دوره ایلخانی، تاریخ‌نگری و تاریخنگاری دانشگاه الزهرا، 31 (28). 101-119
  • رضوی، سیدابوالفضل (1392). نصیرالدین طوسی و گفتمان مهار در عهد نامسلمانی ایلخانان، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، 4(13)، 93-108.
  • رمضان، عاطف منصور محمد، (2008). من نقود الثوار فی الخراسان، رافع بن هرثمه، عالم المخطوطات و النوادر، 13(2).
  • رمضان، عاطف منصور محمد (1429). «العقائد و الدیانات غیر الاسلامیه علی النقود الایلخانیه»، ادماتو.
  • رمضان، عاطف منصور محمد (1998). ثوره احمدبن عبدالله الخجستانی کما تظرها النقود، ندوه الآثار الاسلامیه فی الشرق العالم الاسلامی.
  • رمضان، عاطف منصور محمد (1999). اضواء جدیده علی نقود احمد بن عبدالله الخجستانی، کلیه الآداب بقنا، ش9.
  • سلماسی‌زاده، محمد (1379). همای اقبال و صدای ادبار، در: مجموعه مقالات اولین سمینار تاریخی هجوم مغول به ایران و پیامدهای آن، جلد دوم، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  • سرافرازی، عباس (1394). شعائر شیعی بر سکه‎های اسلامی تا شکل‌گیری حکومت صفویان، شیعه‌شناسی، 13(51)، 7-26.
  • سرافرازی، عباس (1389). گرایش‎های سیاسی اجتماعی ایلخانان براساس مسکوکات، پژوهش‎های تاریخی دانشگاه اصفهان، 2(1)، 47-66.
  • شرفی، محبوبه (1395). نظام ضرب سکه و مبادلات پولی در عصر ایلخانی، پژوهش‎های تاریخی ایران و اسلام، 10(19)، 121-144.
  • شمسی، شیما؛ شاطری، میترا و احمدی، عباسعلی (1397). تحلیل فرایند مشروعیت‎سازی بر سکه‎های ایلخانی، جستارهای تاریخی، 9(2)، 93-121.
  • فیضی، فرزاد؛ شهبازی شیران، حبیب و حاجی‌زاده، کریم (1401). برهمکنش و روابط معنایی رمزگان‎های مشروعیت‎بخش در عناصر بصری سکه‎های ایلخانی با اتکا بر رویکردهای نشانه‎شناسی، تاریخ‌نامه ایران بعد اسلام، 13(30)، 115-140.
پایان نامه

  • نجف زاده، احسان (1398). اهمیت تاریخی سکه‎شناسی مغول و ایلخانان، پایان‌نامه ارشد دانشگاه بیرجند، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه تاریخ.
منابع انگلیسی

  • Aykut, Tuncay;/Aydin, Sennur (1992). Mogol ve Ilhanli Sikkeleri: Mongol and Ilkhanid coins, Istonbul: Aralik.
  • Diler, Omer (2006). Ilkhans: coinage of the Persian Mongols, Istanbul: 2006.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 44
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 44


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب