کاربست تیپ‌شناسی اینیاگرام در بررسی شخصیت عبدالحسین تیمورتاش

مرسلپور, محسن; اسدی, مهدی

doi:10.22034/jiiph.2023.53852.2376

فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

تعداد نشریات	43
تعداد شماره‌ها	1,262
تعداد مقالات	15,535
تعداد مشاهده مقاله	51,553,332
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	14,493,462

	کاربست تیپ‌شناسی اینیاگرام در بررسی شخصیت عبدالحسین تیمورتاش
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام
دوره 14، شماره 37، دی 1402، صفحه 149-179 اصل مقاله (907.27 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2023.53852.2376
نویسندگان
محسن مرسلپور^* ¹؛ مهدی اسدی²
¹دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان
²استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
عبدالحسین تیمورتاش یکی از ‌کنش‌گران برجستۀ دورۀ پهلوی اول بود که نقش مهمی در تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن دوره ایفا نمود. تلاش‎های او در روی کار آمدن حکومت پهلوی و نقش برجستۀ وی در اصلاحات نوین در ساختار حکومت، مورد توجه پژوهشگران متعددی قرار گرفته‌است. در تحقیقات انجام‌گرفته نیز داوری‎های ناهمسانی در مورد عملکرد و شخصیت تیمورتاش وجود دارد. تعارض‎های کنشی تیمورتاش و فقدان یک چارچوب مفهومی مشخص برای تحلیل شخصیت وی، از مؤلفه‎های مهم در صعوبت شناخت شخصیت تیمورتاش است. مقالۀ حاضر ضمن در نظر داشتن تمامی مؤلفه‎های شخصیتی و معطوف به بستر تاریخی، با برگزیدن تیپ‎شناسی شخصیت اینیاگرام درصدد پاسخ‌گویی به این پرسش اساسی است که ویژگی‎های روان‌شناسی شخصیتی تیمورتاش چه تأثیری در ‌کنش‌گری‎های او در دوران پهلوی اول داشت. در مقالۀ حاضر گردآوری اطلاعات با روش تاریخی انجام شده و در بسط و تحلیل مطالب نیز نویسندگان کوشیده‎اند از روش مطالعات میان‌رشته‎ای بهره گیرند و تحقیقی با رویکرد تاریخی-روان‌شناسی انجام دهند. براساس یافته‎های پژوهش حاضر، شخصیت عبدالحسین تیمورتاش در قالب تیپ هشتم اینیاگرام و به‎عنوان رهبری سازنده و قدرت‎طلب صورت‎بندی می‎شود که برخی اقدامات و تعارض‎ها در کنش‎های او را برپایۀ تیپ‎های آرامشی و تنشی و بال‎های تیپ هشتم می‎توان تبیین نمود. بر همین اساس نتایج پژوهش نشان می‎دهد خصوصیات روان‌شناختی تیمورتاش نقش مهمی در رسیدن او به مقام وزارت دربار، اجرایی شدن بسیاری از اصلاحات و تحولات در وزارت خارجه و ‌کنش‌گری‎های او در تقابل با نظامیان و گروهی از دیوان‌سالاران داشت و ازجمله بسترهای سقوط او شد.
کلیدواژه‌ها
تیمورتاش؛ پهلوی؛ اینیاگرام؛ تیپ هشتم؛ قدرت‌طلب
سایر فایل های مرتبط با مقاله چکیده مبسوط مرسلپور.pdf
مراجع
کتاب‌ها ابتهاج، ابوالحسن (1371). *خاطرات ابوالحسن ابتهاج، به کوشش علیرضا عروضی، تهران: علمی. اردلان، امان‌الله (1383). خاطرات: زندگی در دوران شش پادشاه، به کوشش باقر عاقلی، تهران: نارمک. اسنادی از مطبوعات و احزاب دوره رضاشاه* (1380). به کوشش علیرضا اسماعیلی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. *اسنادی از انجمن‌ها و موسسه‌های فرهنگی-اجتماعی دوره رضاشاه* (1392). به کوشش رضا مختاری اصفهانی، تهران: معاونت ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر ریاست جمهوری. *اسنادی از موسیقی، تئاتر و سینما در ایران* (1379) به کوشش علی‌اکبر علی‌اکبری، ایرج محمدی، ج1، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. الیوت، متیو (1387). ایران نو و زوال سیاست‎*های حزبی در دوره رضاشاه، در تجدد آمرانه (جامعه و دولت در عصر رضاشاه)* گردآوری و تألیف تورج اتابکی، ترجمه مهدی حقیقت‌خواه، تهران: ققنوس. امیراحمدی، احمد (1373). *خاطرات نخستین سپهبد ایران، به کوشش غلامحسین زرگری نژاد، تهران: موسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی. انتظام، نصرالله (۱۳۷۱). خاطرات نصرالله انتظام (شهریور ۱۳۲۰ از دیدگاه دربار)، به کوشش محمدرضا عباسی و بهروز طیرانی، تهران: سازمان اسناد ملی ایران و دفتر انتشارات و پژوهش. بامداد، مهدی (۱۳۵۷). شرح‌حال رجال ایران در قرن دوازدهم تا چهاردهم، کتاب‌فروشی زوار. بختیاری، جعفرقلی (1392). خاطرات سردار اسعد بختیاری، به کوشش ایرج افشار، اساطیر. بلوشر، ویپرت (1369). سفرنامه بلوشر، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی. بوقدا، گینجر لپید (1392). اینیاگرام مدرن‌ترین روش شخصیت‎شناسی، ترجمه علیرضا بانان، تهران: الماس دانش. بهار، احمد (1377). زندگی و آثار شیخ احمد بهار، به کوشش جلیل بهار، مجید تفرشی، تهران: ندا. بهار، محمدتقی (1392). تاریخ مختصر احزاب سیاسی، تهران: امیرکبیر. بهبودی، سلیمان، پهلوی، شمس، و ایزدی، علی (1372). خاطرات سلیمان بهبودی، شمس پهلوی، علی ایزدی، تهران: طرح نو. پالمر، هلن (1389). اناگرام در کار و زندگی، ترجمه احسان الوندی، تهران: نشر رسا. پورشالچی، محمود (1384). قزاق عصر رضاشاه پهلوی ‌براساس اسناد وزارت خارجه فرانسه، تهران: انتشارات مروارید. پیشه‎وری، جعفر (1385). محاکمات و دفاعیات و خاطرات زندان سید جعفر پیشه‎وری در زندان رضاشاه، به کوشش شاهرخ فرزاد، تهران: شیرین. تقی‎زاده، حسن (1379) الف: زندگی طوفانی، به کوشش ایرج افشار، تهران: انتشارات علمی. تقی‎زاده، حسن (1379) ب: نامه‎های تهران (154 نامه از رجال دوران به سید حسن تقی‌زاده)، به کوشش ایرج افشار، تهران: فرزان. دانیلز، دیوید و ویرجینیا پرایس (1393). شخصیت‌شناسی (انیاگرام)، ترجمه نیما سید محمدی، تهران: ارسباران. دشتی، علی (1355). پنجاه‌وپنج، تهران: انتشارات امیرکبیر. -------(1389). ایام محبس، تهران: انتشارات اساطیر. دقیقیان، پروین (1389). روان‎شناسی تیپ‎های شخصیتی نه‎گانه، تهران: آشیانه کتاب. دولت‌آبادی، یحیی (۱۳۷۵). حیات یحیی، تهران: انتشارات فردوسی. خواجه‌نوری، ابراهیم (۱۳۲۲). بازیگران عصر طلایی، تهران: بنگاه مطبوعاتی پروین. ریسو، دان ریچارد و راس هادسون (1396). انواع شخصیت‎شناسی ‌براساس اینیاگرام، ترجمه ایرج صابری و شیرین جزایری، تهران: انتشارات ارجمند. ریاحی، منوچهر (1371). سراب زندگی، تهران: انتشارات تهران. زیرینسکی، مایکل (1387). «الغای قرارداد کاپیتولاسیون توسط رضاشاه»، در رضاشاه و شکل‌گیری ایران نوین، به کوشش استفانی کرونین، ترجمه مرتضی ثاقب‎فر، تهران: جامی. سپهر، احمدعلی (1374). خاطرات سیاسی مورخ‌الدوله سپهر، به کوشش احمد سمیعی، تهران: نامک. ________ (1362). ایران در جنگ بزرگ، تهران: نشر ادیب. سررشته‌داری، مهدی (1394). انیگرام: تیپ‎شناسی نه‎گانه شخصیت‎ها، تهران: مهراندیش. سیف‎پور فاطمی، نصرالله (1378). آئینه عبرت، به کوشش علی دهباشی، تهران: شهاب و سخن. شوشتری، محمدعلی (1380). خاطرات سیاسی سید محمدعلی شوشتری، به اهتمام غلامحسین میرزاصالح، تهران: کویر. شوکت بیک، ممدوح (1390). خاطرات تهران، مترجم حسن اسدی، تهران: شیرازه. شیخ‌الاسلامی، محمدجواد (1392). سیمای احمدشاه قاجار، تهران: انتشارات ماهی. ------------- (1379). صعود و سقوط تیمورتاش به حکایت اسناد محرمانه وزارت خارجه انگلستان، تهران: توس. عاقلی، باقر (1397). تیمورتاش، تهران: جاویدان. ______ (1390). رضاشاه و قشون متحدالشکل، تهران: نامک. عبده، جلال (1368). چهل سال در صحنه، ویراستار مجید تفرشی، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا. عمیدی نوری، ابوالحسن (1395). یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار، به کوشش مختار حدیدی، جلال فرهمند، تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر. غنی، قاسم (1362). یادداشت‌های دکتر قاسم غنی، به کوشش حسین نمینی، تهران: کتاب فرزان. ------- (1367). یادداشت‌های قاسم غنی، به کوشش سیروس غنی، تهران: زوار. غنی، سیروس (1389). ایران برآمدن رضاخان برافتادن قاجار و نقش انگلیسی‌ها، ترجمه حسن کامشاد، تهران: نیلوفر. صدرالاشراف، محسن (1364). خاطرات صدرالاشراف، تهران: انتشارات وحید. طلوعی، محمود (1374). بازیگران عصر پهلوی، تهران: علمی. فاتح، مصطفی (1358). پنجاه سال نفت ایران، تهران: پیام. فردوست، حسین (1370). ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران: اطلاعات. فرخ، مهدی (1347). خاطرات سیاسی فرخ، به اهتمام پرویز لوشانی، تهران: امیرکبیر. فخرایی، ابراهیم (1357). سردار جنگل، تهران: جاویدان. فلور، ویلیام (1371). اتحادیه‎های کارگری و قانون کار در ایران، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران: توس. فیروز، فیروز (1375). مجموعه مکاتبات، اسناد، خاطرات و آثار فیروز میرزا (نصرت‌الدوله)، به کوشش منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان، تهران: تاریخ ایران. کاظمی، باقر (۱۳۹۰). یادداشت‎هایی از زندگی باقر کاظمی (مهذب‌الدوله)، به کوشش داوود کاظمی و منصوره اتحادیه، تهران: نشر تاریخ ایران. کسروی، احمد (1355). شرح زندگی من، تهران: جار. کلالی، محمدابراهیم (۱۳۸۷). متن کامل خاطرات امیر تیمور جلالی رئیس ایل تیموری، ویراستار حبیب لاجوردی، طرح تاریخ شفاهی ایران مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد ‎. کوهی کرمانی، حسین (1325). از شهریور 1320 تا فاجعه آذربایجان و زنجان، تهران: چاپخانه مظاهری. گلشائیان، عباسقلی (1377). خاطرات من (گذشته‌ها و اندیشه‎های زندگی)، تهران: اینشتین. مسعودی، عباس (1329). اطلاعات در ربع قرن، تهران: اطلاعات. مجد، محمدقلی (1389). رضاشاه و بریتانیا ‌براساس اسناد وزارت خارجه آمریکا، ترجمه مصطفی امیری، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی. ----------(1395). از قاجاریه به پهلوی ‌براساس اسناد وزارت خارجه آمریکا، ترجمه رضا میرزائی، مصطفی امیری، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی. مستوفی، عبدالله (1377). شرح زندگانی من، تهران: زوار. مشفق کاظمی، مرتضی (1350). روزگار و اندیشه‎ها، تهران: ابن‌سینا. مکی، حسین (1380). تاریخ بیست‌ساله* تهران: انتشارات علمی. ملک‌زاده، مهدی (1363). *تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، تهران: علمی. میلسپو، آرتور (بی‌تا). مأموریت آمریکائی‌ها در ایران، حسین ابوترابیان، تهران: پیام. نفیسی، سعید (1390). به روایت سعید نفیسی (خاطرات سیاسی، ادبی، جوانی)، به کوشش علیرضا اعتصام، تهران: مرکز. نوری اسفندیاری، فتح‌الله (ترجمه و گردآورنده)، (1391). رضاشاه در گذرگاه تاریخ، تهران: البرز. هدایت، مهدیقلی (1385). خاطرات و خطرات، تهران: زوار. مقالات* آبادیان، حسین (1388). عبدالحسین تیمورتاش و روابط خارجی ایران ‌براساس اسناد نویافته، *تاریخ ایران، 5(61)، 22- 1. اسناد* سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) شماره سند: 297- 438. محل در آرشیو 103الف 3الف ب1. ----------------------------------:298- 1373. محل در آرشیو 113پ5آت1. ---------------------------------:240- 1446. محل در آرشیو 108ب1001. -------------------------------: 240-34788. روزنامه *روزنامه حبل‌المتین کلکته* (1305). سال 35، شماره۴، 20 دی‌ماه 1305. *روزنامه* *حبل‌المتین کلکته* (1307). سال 37، شماره1،7 آذرماه 1307. *روزنامه* *حبل‌المتین کلکته* (1308). سال 38، شماره۶،۱۷دی‌ماه 1308.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 120 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 123

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب

پیوندهای مفید

آمار

کاربست تیپ‌شناسی اینیاگرام در بررسی شخصیت عبدالحسین تیمورتاش