آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,253 |
| تعداد مقالات | 15,411 |
| تعداد مشاهده مقاله | 51,246,013 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,254,244 |
معرفی، مقایسه و نقد شرح محمد بن قوام بلخی و شرح قاضی ابراهیم تتوی (با تکیه بر ابیاتی از مخزن‌الاسرار) | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 12، دوره 76، شماره 248، اسفند 1402، صفحه 213-229 اصل مقاله (538.59 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2024.58122.3549 | ||
| نویسنده | ||
| علیرضا نبی لو* | ||
| گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در پژوهش حاضر کوشیده می‌شود با مراجعه به نسخه‌های خطی دو شرح مهم مخزن الاسرار نظامی یعنی شرح محمد بن قوام بلخی معروف به کرّی مربوط به قرن هشتم هجری و شرح قاضی ابراهیم تتوی متعلق به قرن یازدهم هجری، ابیاتی از مخزن الاسرار انتخاب شود، و شرح و تحلیل هر دو شارح درباره این ابیات بررسی و مقایسه گردد. شرح محمد بن قوام بلخی از قدیمی ترین شروح مخزن الاسرار است که نسخه خطی آن در دسترس است و شارحان بعدی غالبا از این اثر تاثیر پذیرفته اند؛ قاضی ابراهیم تتوی در شرح خود بر مخزن الاسرار، مکرر از محمد قوام بلخی یاد کرده است. در این پژوهش ضمن مقایسه شرح ابیات از هر دو شارح نشان داده می‌شود که قاضی ابراهیم صرفا مقلد نبوده و در برخی ابیات دست به نوآوری زده و شرح و تحلیل متفاوتی ارایه داده و در برخی ابیات نیز رد پای تقلید مشهود است. برای این منظور چند بیت که بعضا دشواری و ابهامی دارند انتخاب شده تا مشخص شود که آیا این شروح در تحلیل آنها راهگشا و بسنده هستند یا از عهده رفع ابهام بر نیامده اند و مشکل کماکان باقی مانده است، در عین حال میزان تاثیرپذیری قاضی ابراهیم یا ابتکار او نیز نشان داده می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مخزن الاسرار؛ محمد قوام؛ ابراهیم تتوی؛ نظامی | ||
| مراجع | ||
|
برتلس، ی.ا (1355). نظامی شاعر بزرگ آذربایجان. ترجمه ح. صدیق، تهران: پیوند.
پورنامداریان، تقی و مصطفی موسوی (1401). مخزن‌الاسرار. تهران: سخن.
ترکی، محمدرضا و عاطفه خاتمیان (1399). «اهمیت شرح محمد بن قوام در فهم مضامین مخزن‌الاسرار نظامی». متن‌پژوهی، سال24، شماره 85، ص231- 260.
تتوی، ابراهیم (بی‌تا). شرح مخزن‌الاسرار نظامی. نسخۀ خطی کتابخانۀ مجلس، شمارۀ ثبت 4814.
تتوی، ابراهیم (بی‌تا). شرح مخزن‌الاسرار نظامی. نسخۀ خطی کتابخانۀ مجلس، شمارۀ ثبت 18129.
ثروتیان، بهروز (1389). مخزن‌الاسرار. تهران: امیرکبیر.
دستگردی، حسن وحید (1383). مخزن‌الاسرار. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره.
زرین کوب، عبدالحسین (1389). پیر گنجه در جستجوی ناکجاآباد. تهران: سخن.
زنجانی، برات (1369). لیلی و مجنون نظامی. تهران:دانشگاه تهران.
زنجانی، برات (1372). شرح مخزن‌الاسرار. چاپ سوم، تهران: دانشگاه تهران.
صفا، ذبیح الله (1381). تاریخ ادبیات ایران. چاپ نهم، تهران: انتشارات فردوس.
قاسمی، شریف حسین (1372). «معرفی بعضی نسخ خطی آثار نظامی در هند»، مجموعه مقالات کنگره بین المللی بزرگداشت نهمین سده تولد حکیم نظامی گنجوی. تبریز: دانشگاه تبریز، ص 624- 632.
قوجه زاده، علیرضا (1383). «شروح مخزن‌الاسرار». آینه میراث، شماره 25، ص90- 108.
محمد بن قوام بلخی (بی‌تا). شرح مخزن‌الاسرار نظامی. نسخۀ خطی کتابخانۀ مجلس، شمارۀ ثبت 19331.
مهر، نورمحمدخان (1372). «جستاری در نفوذ نظامی در شبه‌قاره (مقلدان و شروح آثار نظامی)»، مجموعه مقالات کنگره بین‌المللی بزرگداشت نهمین سده تولد حکیم نظامی گنجوی. تبریز: دانشگاه تبریز، ص 373- 399.
نبی‌لو، علیرضا (1392). سحر حلال. چاپ اول، قم: دانشگاه قم.
نظامی، الیاس بن یوسف (1335). شرفنامه. به کوشش حسن وحید دستگردی، چاپ دوم، تهران: کتابفروشی ابن سینا.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 168 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 128 |
||