تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,312 |
تعداد مقالات | 16,134 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,722,500 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,389,589 |
تأملی بر فلسفة احکام و مقاصد شرع | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقاله 5، دوره 5، شماره 8، خرداد 1390، صفحه 161-189 اصل مقاله (214.05 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمدتقی علوی* 1؛ رحیم وکیلزاده2 | ||
1استاد گروه حقوق دانشگاه تبریز | ||
2استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز | ||
چکیده | ||
چرایی احکام و فلسفة قانونگذاری در اسلام از مباحث مهمی است که همواره محل بحث علمای فریقین قرار گرفته است. تمامی مذاهب اسلامی ابتنای احکام بر مصالح و مفاسد را پذیرفتهاند. با تأمل در آیات قرآن و سنت و آثار فقها از گذشته تاکنون، به این نتیجه میرسیم که میان مقاصد شرع و دو مفهوم مصلحت و مفسدت، رابطة نزدیکی وجود دارد. در مقالة حاضر با مطالعه در نظریة مقاصد و رابطة آن با مصالح و مفاسد به یکی از مباحث مهم که میتواند در جهت پاسخگویی به شبهات و حل مشکلات به ویژه در موارد سکوت قانون گرهگشا بوده و به فراگیری شریعت مهر تأیید و تأکید زند، پرداخته شده است. امروزه یکی از دغدغههای بزرگ، یافتن راهکار انطباق فقه اسلامی با پیشرفتهای شگرف جهان پیرامونش است، و به نظر میرسد راهکار مهم چنین انطباقی، اجتهاد جامع با توجه به اهداف دین و مقاصد شریعت میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
فلسفة احکام؛ مقاصد شرع؛ تعلیل احکام؛ مصلحت؛ مفسدت؛ فقه اولویات | ||
مراجع | ||
قرآن کریم - آمدی، سیف الدین.( 1400 ه.ق)، الاحکام فی اصول الاحکام ، دارالکتب المعل ه، بیروت، لبنان. - انصاری، ( 1375 ه. ق)، شیخ مرتضی. مکاس ، ب چاپ سنگی تبریز. - ابنقیم، شمس الدین محمد. (بی تا ) ، اعلام الموقعین عن رب العا لمین، النهض ه الجدیده، قاهره. - ابنعاشور، محمدطاهر.( 1978 م)، مقاصد الشریعه الاسلامیه، الشرکه التونسیه للتوزیع. - ابنحزم.(ب یتا) ، الاحکام فی اصول الاحکام، دارالکتب العلمیه. - ابنعابدین.( 1301 ه. ق)، نشر العرف فی بناء بعض الاحکام علی العرف ، چاپخانه معارف سوریه. - الزلمی، مصطفی ابراهیم.( 1375 ه.ش)، اسباب اختلاف الفقها فی الاحکام الشرعیه ، ترجمۀ حسین صابری، آستان قدس رضوی. - الزرقاء، مصطفی احمد.( 1967 م)، المدخل الفقهی العام، دارالفکر دمشق، چاپ نهم. - الزحیلی، وهبه.( 1418 ه.ق)، الفقه الاسلامی وادلته، دارالفکر، دمشق، چاپ چهارم. - الفاسی، علال.(بی تا) ، مقاصد الشریعه الاسلامیه و مکارمها، مکتبه الوحد ه العربی ه، الدار البیضاء. - جناتی، محمدابراهیم.( 1370 ه.ش)، منابع اجتهاد از دیدگاه اسلامی، مؤسسۀ کیهان، تهران. 188 نشریۀ پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز سال 4، بهار و تابستان 90 ، شماره مسلسل 8 - حکیم، محمدتقی.( 1418 ه. ق)، الاصول العامه للفقه المقارن ، المجمع العالمی لاهل البیت(ع)، قم. - خوانساری، سیداحمد.( 1364 ه.ش)، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع ، اسماعیلیان، قم. - رازی، فخرالدین.( 1412 ه.ق)، المحصول فی علم اصول الفقه ، موسس ۀ الرسال ۀ، بیروت. 1411 ه.ق)، التفسیر الکبیر او نتایج الغیب، دارالمکتبه العلمیه، بیروت، لبنان. )._____- - ریسونی، احمد.( 1376 ه .ش)، نظری ه المقاصد عند الامام الشاط بی، مترجمان سیدحسن اسدی، سید محمدعلی ابهری، دفتر تبلیغات اسلامی، قم. - زیدان، عبدالکریم.( 1319 ه.ش)، الوجیز فی اصول الفقه، احسان للنشر و التوزیع. - شاطبی، محمد بن ابرهیم بن موسی.(ب یتا) ، الموافقات، مکتبۀ التجاریۀ الکبری، مصر. -_____ . (ب یتا) ، الاعتصام، بی نا. - صدر، سیدمحمدباقر.( 1414 ه.ق)، دروس فی علم الاصول، مجمع الفکر الاسلامی، قم. - طباطبائی، سیدمحمدحسین .( 1341 ه . ق)، بررسیهای اسلامی ، هجرت قم، به کوشش سید هادی خسروشاهی. - عاملی(شهیداول)، محمدبنمکی. (ب یتا) ، القواعد و الفوائد، منشورات المفید، قم. - غزالی، ابوحامد محمد بنمحمدبنمحمد.( 1417 ه.ق)، المستصفی، فی علم الاصول ، دارالکتب العلمیه، بیروت، لبنان. - قمی، ابوالقاسم. ( 1379 ه. ق)، قوانین الاصول، علمیه اسلامیه. تأملی بر فلسفۀ احکام و مقاصد شرع 189 - قرضاوی، یوسف.( 1379 ه.ش)، الاجتهاد فی الشریع ه الاسلا میه، ترجم ۀ احمد نعمتی، احسان. - موسوی خمینی (امام)، سید روح الله.( 1415 ه.ق)، کتاب البیع ، موسسۀ النشرالاسلامی. - محمصانی، صبحی.( 1358 ، ه.ش)، فلسفه التشریع فی الاسلام ، ترجم ۀ ابراهیم گلستانی، امیرکبیر، تهران. - محمودالغراب، محمود.( 1401 ه.ق)، الفقه عندالشیخ الاکبر محیی الدین ابن عربی ، دمشق. - نجفی، محمدحسن. ( 1374 ه. ش)، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، دارالکتب الاسلامیه، تهران | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,345 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,386 |