تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,229 |
تعداد مقالات | 15,075 |
تعداد مشاهده مقاله | 50,615,734 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,703,927 |
عوامل موثر بر همگرایی ترکمانان صوفی آناتولی با صفویان | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 بهمن 1402 اصل مقاله (1.08 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2024.51484.2324 | ||
نویسندگان | ||
مهدی جمالی فر* 1؛ مهدی عبادی2 | ||
1تاریخ اسلام، دانشکده قرآن و حدیث، دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی، تهران، ایران. | ||
2گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
تصوف عامیانه یا غیرشهری به عنوان یکی از جریانهای صوفیانه مهم در آناتولی دوره عثمانی، از آغاز شکلگیری حکومت عثمانی در جامعه و دولت عثمانی حضور پررنگی داشت. از حدود نیمه قرن نهم هجری به تدریج، مشروعیت حاکمیت عثمانیها در میان پیروان تصوف عامیانه کمرنگ گردید. اگرچه سیاستهای عثمانی نسبت به ترکمانان کوچنشین و نیمهکوچنشین آناتولی که پیرو این جریان صوفیانه بودند، در واگرایی آنها از عثمانیها نقش مهمی ایفا کرد، اما جذابیتهای موجود در نهضت صفویان نیز، در گرایش آنها تاثیرگذار بود. اینکه مهمترین عوامل تاریخی مؤثر در همگرایی ترکمانان صوفیمسلک آناتولی با صفویان چه بوده اند؛ یافته ها حاکی از آن است که گرایشِ ترکمانان مذکور به دعوت صفویان ریشه در وابستگی معنوی ایشان به طریقت صفویه و عوامل ایجابی موجود در نهضت صفوی داشت. در واقع، طریقت صفوی در دوره رهبری خواجه علی وجهۀ عامیانه و عامهپسند به خود گرفت. این تحول، از عوامل مهمِ گرایش عمدۀ پیروان تصوف عامیانه به صفویان بود. با تبلیغات خلفای صفویان در آناتولی، ترکمانان زیادی بنابر عوامل ایجابی موجود در دعوت آنها مانند غزا و جهاد، سیادت صفویان، توجه و احترام آنها بههویت و زبان ترکی جذب گردیدند و در نهایت یاریگر مرشدشان اسماعیلمیرزا در تشکیل حکومت صفویه شدند. شواهد مختلف نشان میدهد حروفیه که پیش از انتشار در آناتولی با صفویان پیوند خورده بود با ارتباطیکه در قرن نهم هجری با بکتاشیان یافت زمینهساز اتصال آنها به صفویان گردیده است. مقاله حاضر با روش توصیفی – تحلیلی در پی واکاوی عوامل موثر بر این همگرایی خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
واژگان کلیدی: تصوف عامیانه؛ صفویان؛ ترکمانان صوفی آناتولی؛ حروفیه؛ بکتاشیه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 34 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 50 |