دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات43
تعداد شماره‌ها1,253
تعداد مقالات15,411
تعداد مشاهده مقاله51,245,865
تعداد دریافت فایل اصل مقاله14,254,048
ترمان, علی اکبر, ملکوتی, سید حسین. (1402). تأملی بر مفهوم حق رأی با رویکرد ارتقای مبانی نظری حق انتخاب شدن اعضای شورا‌های اسلامی شهر و روستا در پرتو قانون اساسی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(31), 83-111. doi: 10.22034/law.2023.40448.3046
علی اکبر ترمان; سید حسین ملکوتی. "تأملی بر مفهوم حق رأی با رویکرد ارتقای مبانی نظری حق انتخاب شدن اعضای شورا‌های اسلامی شهر و روستا در پرتو قانون اساسی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 14, 31, 1402, 83-111. doi: 10.22034/law.2023.40448.3046
ترمان, علی اکبر, ملکوتی, سید حسین. (1402). 'تأملی بر مفهوم حق رأی با رویکرد ارتقای مبانی نظری حق انتخاب شدن اعضای شورا‌های اسلامی شهر و روستا در پرتو قانون اساسی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(31), pp. 83-111. doi: 10.22034/law.2023.40448.3046
ترمان, علی اکبر, ملکوتی, سید حسین. تأملی بر مفهوم حق رأی با رویکرد ارتقای مبانی نظری حق انتخاب شدن اعضای شورا‌های اسلامی شهر و روستا در پرتو قانون اساسی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 14(31): 83-111. doi: 10.22034/law.2023.40448.3046

تأملی بر مفهوم حق رأی با رویکرد ارتقای مبانی نظری حق انتخاب شدن اعضای شورا‌های اسلامی شهر و روستا در پرتو قانون اساسی

مطالعات حقوق تطبیقی معاصر
مقاله 5، دوره 14، شماره 31، تیر 1402، صفحه 83-111    اصل مقاله (759.03 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/law.2023.40448.3046
نویسندگان
علی اکبر ترمان* 1؛ سید حسین ملکوتی2
1دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
2استادیار دانشگاه تبریز
چکیده
حق رأی پاسداشت حقوق ملت در ادارۀ امور و صیانت از حق حاکمیت مردم‌سالاری است و قانون اساسی آن را با عنوان حق مشارکت عامۀ مردم در تعیین سرنوشت خویش به‌رسمیت شناخته است. هر شهروندی حق دارد خود را به‌منظور انتخاب شدن در شورا‌های اسلامی نامزد کند و دیگران هم می‌توانند به او رأی دهند. قانون‌گذار می‌تواند در اجرای حاکمیت قانون، شرایط داوطلبان شوراهای اسلامی را با رعایت حقوق افراد تعیین کند، ولی این‌گونه شرایط نمی‌تواند برخلاف قانون اساسی باشد. نظارت بر شرایط داوطلبی به‌عهدۀ نمایندگان مجلس شورای اسلامی است و کسی را نمی‌توان بدون مستند قانونی و دلیل معتبر از حق انتخاب شدن محروم کرد. با اینکه احراز جنبه‌های رفتاری نامزدی با شرایط کیفی ایجابی مادۀ 30 قانون انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در مراحل رسیدگی بر صلاحیت داوطلبان، موجب بحث در انتخابات و مسائلی در خصوص حق انتخاب شدن شهروندان می‌شود، پرسش این است که مفهوم حق رأی و مبانی حق انتخاب شدن در نظام حقوقی انتخابات شوراها چیست و از چه قابلیت قانونی برخوردار است؟ نگارندگان این پژوهش با تمرکز بر ظرفیت‌های قانون اساسی، مفهوم حق رأی را با رویکرد تقویت مبانی نظریِ حق انتخاب شدن اعضای شورا‌ها به روش توصیفی- تحلیلی مورد مطالعه و بررسی قرار داده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد، اگر معیار‌ها و شاخص‌های شرایط داوطلبی و آیین رسیدگیِ تخصصی مطابق با حقوق ملت، تفوق اصول قانون اساسی و راهکار سیاست‌های کلی انتخابات انجام‌ پذیرد، می‌تواند به تقویت اعمال حاکمیت مردم بر تعیین سرنوشت خویش، رفع ابهام از حق انتخاب‌پذیری شهروندان و توسعۀ مشارکت عمومی در امور محلی منجر گردد.
کلیدواژه‌ها
احراز صلاحیت نامزدی؛ انتخابات شورا‌های اسلامی شهر و روستا؛ انتخاب‌ناپذیری؛ قانون اساسی؛ ماهیت محرومیت از نمایندگی مردم؛ مبانی حق انتخاب شدن؛ مفهوم حق رأی
مراجع
الف) منابع فارسی

- کتاب‌ها

  1. جعفری ندوشن، علی‌اکبر، بررسی تطبیقی کار ویژۀ شورای نگهبان در ایران، فرانسه و آمریکا، (تهران: اسناد انقلاب اسلامی، 1385).
  2. جوادی آملی، عبدالله، حق و تکلیف در اسلام، (قم: اسراء، 1393).
  3. صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، ج 2، (تهران: گنج دانش، چ 2، 1372).
  4. ضیائی بیگدلی، محمدرضا، اسلام و حقوق بین‌الملل (تهران: گنج دانش، چ 9، 1389).
  5. عباسی، بیژن، حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین، (تهران: دادگستر، 1390).
  6. عباسی، بیژن، حقوق اساسی تطبیقی، (تهران: دادگستر، 1394).
  7. قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، حقوق اساسی و نهاد‌های سیاسی، (تهران: میزان، چ 14، 1395).
  8. کاتوزیان، ناصر، مبانی حقوق عمومی، (تهران: دادگستر، 1377).
  9. گودوین گیل، گای اس، انتخابات آزاد و منصفانه در حقوق و رویۀ بین‌المللی، ترجمۀ قاسم زمانی و جمال سیفی، (تهران: دانش، چ 1، 1379).
  10. محقق داماد، مصطفی، قواعد فقه بخش مدنی، )تهران: علوم اسلامی، 1375).
  11. محمدی، ابوالحسن، مبانی استنباط حقوق اسلامی، (تهران: دانشگاه تهران، چ 9، 1375).
  12. هاشمی، محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران اصول و مبانی کلی، ج 1، (تهران: میزان، چ 7، 1387).
  13. هاشمی محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران اصول و مبانی کلی، ج 2، (تهران: میزان، چ 2، 1389).
- مقاله‌ها

  1. ترمان، علی‌اکبر، «نقش و جایگاه سند چشم انداز در قانون اساسی»، مجموعۀ مقالات همایش ملی نقش مدیریت راهبردی در تحقق سند چشم‌انداز بیست‌ساله، ج 4، (تهران: دانشگاه دفاع ملی، 1391).
  2. تقی‌زاده، جواد، «تأملی بر حق رأی در حقوق ایران با نگاهی به حقوق فرانسه»، حقوق اساسی، ش 1، (1382).
  3. تقی‌زاده، جواد، «شرایط خاص انتخاب‌پذیری در انتخابات سیاسی»، حقوق اساسی، ش 6 و 7 (1385).
  4. تقی‌زاده، جواد، «انتخاب‌ناپذیری در حقوق انتخابات مجلس شورای اسلامی و شورا‌های اسلامی محلی با نگاهی به حقوق فرانسه»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 4 (1388).
  5. تقی‌زاده، جواد، «ویژگی‌های رأی در حقوق انتخابات سیاسی ایران و فرانسه»، نامۀ مفید، ش 91 (1391).
  6. حبیب‌نژاد، احمد، «شرایط انتخاب‌شوندگی در انتخابات مجلس شورای اسلامی در نظام حقوق اساسی با نگاه تطبیقی»، علوم سیاسی، ش 55 (1390).
  7. حیدری علیجان و نوروزی محمدجواد، «مبانی فقهی مشارکت سیاسی در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران»، اندیشه‌های حقوق عمومی، ش 10 (1395).
  8. خسروی، حسن و حسینی صدرآبادی، ایرج، «نظارت کارآمد بر انتخابات»، حقوق اداری، ش 31 (1396).
  9. رضائی‌زاده، محمدجواد و کاظمی، داود، «بازشناسی نظریة «خدمات عمومی» و اصول حاکم بر آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 5 (1391).
  10. رضائی‌زاده، محمدجواد و داوری، محسن، «مبانی و اصول تشخیص صلاحیت نمایندگی مجلس»، دانش حقوق عمومی، ش 31 (1395).
  11. صالحی امیری، رضا و همکاران علمی، «شورا‌ها: چالش‌ها و کارکرد‌ها»، پژوهشنامۀ، تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، ش 30 (1387).
  12. عالی‌پور، حسین، «نظام حقوقی انتخابات و حق انتخاب در جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات راهبردی، ش3 (1394).
  13. عباسی، بیژن و جعفری، مصطفی، «بررسی تطبیقی شرایط انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان در نظام انتخاباتی مجالس ایران و مالزی»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 2 (1390).
  14. محمدی، قاسم و سلیمانی درچه، محمد، «ابعاد حقوقی اعمال حق رأی در نظام حقوقی ایران»، حقوق عمومی، ش 2 (1392).
  15. مظهری، محمد، «تأملی بر فرایند انتخابات شوراهای شهر و روستا در ایران و فرانسه»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 2 (1395).
 

  1. ویژه، محمدرضا و قهوه‌چیان، حمید، «تحلیلی بر نظام‌نامة انتخابات سال 1285 مجلس شورای ملّی»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 5 (1391).
  2. یاوری، اسداله، «بررسی صلاحیت نامزد‌های انتخابات توسط شورای نگهبان: تأملی دیگر»، تحقیقات حقوقی، ش 80 (1396).
- پایان‌نامه

  1. ترمان، علی‌اکبر، بررسی نقش و جایگاه سند چشم‌انداز در نظام حقوقی ایران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشگاه تبریز، (1390).
ب) منابع انگلیسی

  1. Brahm, Eric, (2004), “Election Monitoring”, September, URL: Date: 10 June 2020,
https://www.beyondintractability.org/essay/election_monitoring.

  1. Brenkert, Gorge. G, Political Freedom, (London: Routledge Press, 1991).
  2. International Institute for Democracy and Electoral Assistance International Electoral, Standards Guidelines for Reviewing the Legal Framework, (The OSCE Publication, 2001, IDEA).
https://www.idea. int/sites/default/files/publications/international-electoral-standards-guidelines-for-reviewing-the-legal-framework-of-elections.pdf

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 622
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 178


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب