دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,365
تعداد مقالات16,784
تعداد مشاهده مقاله54,112,883
تعداد دریافت فایل اصل مقاله16,825,488
سالاری شادی, علی, دلیر, نیره. (1402). بازاندیشی در علل و زمینه‎های تشکیل شورای مغان. سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(35), 115-138. doi: 10.22034/jiiph.2023.55086.2401
علی سالاری شادی; نیره دلیر. "بازاندیشی در علل و زمینه‎های تشکیل شورای مغان". سامانه مدیریت نشریات علمی, 14, 35, 1402, 115-138. doi: 10.22034/jiiph.2023.55086.2401
سالاری شادی, علی, دلیر, نیره. (1402). 'بازاندیشی در علل و زمینه‎های تشکیل شورای مغان', سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(35), pp. 115-138. doi: 10.22034/jiiph.2023.55086.2401
سالاری شادی, علی, دلیر, نیره. بازاندیشی در علل و زمینه‎های تشکیل شورای مغان. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 14(35): 115-138. doi: 10.22034/jiiph.2023.55086.2401

بازاندیشی در علل و زمینه‎های تشکیل شورای مغان

فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام
مقاله 6، دوره 14، شماره 35، تیر 1402، صفحه 115-138    اصل مقاله (313.37 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2023.55086.2401
نویسندگان
علی سالاری شادی* 1؛ نیره دلیر2
1دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،
2دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
شورای مغان یکی از مشهورترین وقایع دورۀ نادری بود که بیشتر تصور شده برای تغییر سلطنت رقم خورد. اما در پشت صحنه، نادر اهداف چندگانه‎ای ازجمله موروثی شدن سلطنت در خاندان او، عدم حمایت بزرگان و رؤسای طوایف از خاندان صفوی، تنظیم مناسبات داخلی با توجه به شرایط جدید و اتخاذ رویکرد سیاسی و مذهبی خاصی در قبال آن، مناسبات جدید و حل اختلاف قدیمی با حکومت عثمانی داشت. نکتۀ مهم دیگر دعوت و حضور بخش‌هایی از مردم در شورای مغان بود که در ظاهر امر برای کسب مشورت فراخوانده شدند. تعدد و تکثر موارد مطرح و درهم‌تنیده در شورای مغان، به حدی است که مسئله کانونی و محوری آن در پرده ابهام قرار دارد. چرا نادر شورای مغان را تشکیل داد و غرض اصلی از برگزاری  و نیز لزوم آن، چه بود؟ شاید در وهلۀ نخست همان‌گونه که مکرر گفته‌اند هدف از برگزاری آن، انتقال حاکمیت از صفویه به نادر بود. این ادعا با قراین و شواهد تاریخی و رویه قدرت‎گیری و موقعیت نادر و موارد مطرح‌شده در شورای مغان سازگاری ندارد، بلکه به نظر می‎رسد موضوع مهم‌تری در این فرایند دخیل بود. ازجمله نادر به قلمرو وسیع‌تری می‌اندیشید که با قلمرو صفویه متفاوت و بسیار وسیع‌تر از آن، و ازنظر جمعیتی، بیشتر اهل سنت بودند. از دیگر سو، برگزاری آن در راستای تلاش نادر برای بازتعریفی جدید از تنظیم مناسبات پیچیدۀ قدرت داخلی و خارجی‎ بود که درنهایت با عوامل دیگر، مجموعه‌ای درهم‌تنیده ایجاد کرد که او را به تشکیل شورای مغان سوق داد.
کلیدواژه‌ها
نادر؛ شورای مغان؛ سیاست مذهبی؛ مردم؛ عثمانی
مراجع
کتاب‌ها‌

  • آبراهام کرتی (1399)، تاریخ من و نادر، شاه ایران، ترجمه متن اصلی جورج بورنوتیان، ترجمه فارسی فاطمه اروجی، تهران، طهوری.
  • آرونوا، م. اشرافیان، ز (1356)، دولت نادر شاه افشار، ترجمه حمید امین، تهران، شبگیر.
  • آوری، پیتر (1387)، تاریخ ایران کمبریج (دوره افشار، زند و قاجار)، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، تهران، جامی.
  • استر آبادی، میرزامهدی خان (1368)، جهانگشای نادری، به اهتمام محمد اقبال، تهران: دنیای کتاب.
  • استرآبادی، میرزامهدی (1366)، دره نادری، به اهتمام سید جعفر شهیدی، تهران، علمی وفرهنگی.
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان (1367)، تاریخ منتظم ناصری، به تصحیح محمد‌اسماعیل رضوانی، تهران، دنیای کتاب.
  • اعتمادالسلطنه (1347)، چهل سال تاریخ ایران (مأثر و الآثار)، به کوشش ایرج افشار، ج1، تهران، اساطیر.
  • اکسورثی، مایکل (1388)، ایران در عصر نادر، ترجمه سید امیر نیاکویی و صادق زیباکلام، تهران، روزنه.
  • اوتر، ژان (1363)، سفرنامه، ترجمه دکتر علی اقبالی، تهران، علمی.
  • پطروشفس. کی (1381)، «نادر شاه»، ایران در زمان نادر شاه، مینورسکی، پطروشفسکی، لکهارت و دیگران، ترجمه رشید یاسمی، گردآوری علی‌اصغر عبدالهی، تهران، دنیای کتاب.
  • حزین لاهیجی، محمدعلی (1332)، تاریخ حزین، اصفهان، کتابفروشی تأیید.
  • حسینی فسایی، میرزاحسن (1378)، فارسنامۀ ناصری، تصحیح منصور رستگار فسایی، تهران، امیرکبیر.
  • زرگری نژاد، غلامحسین (1395)، تاریخ ایران در دوره قاجار، تهران، سمت.
  • سلطان هاشم میرزا (1379)، زبور آل داود، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران، میراث مکتوب.
  • طهرانی، محمدشفیع (1369)، تاریخ نادرشاهی، به کوشش رضا شعبانی، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  • طهرانی، محمدشفیع (1383)، مرآت واردات، تصحیح منصور صفت‌گل، تهران، میراث مکتوب.
  • شوشتری، سید عبدالله (1348)، مقدمه سید محمد جزائری، تهران، حیدری.
  • شوشتری، عبداللطیف (1363)، تحفه‌العالم، تهران، طهوری.
  • غفاری، ابو الحسن (1369) ،گلشن مراد، به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، زرین.
  • قزوینی، ابوالحسن (1367)، فوایدالصفویه، تصحیح مریم میراحمدی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحیقات فرهنگی.
  • لکهارت، لارنس (1344)، انقراض سلسله صفویه، ترجمه اسماعیل دولتشاهی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب
  • لکهارت، لارنس (1331)، نادر شاه، ترجمه و اقتباس مشفق همدانی، تهران، شرق.
  • محمدهاشم، آصف، رستم‌الحکما (1352)، رستم‌التواریخ، تصحیح محمد مشیری، تهران، امیرکبیر.
  • مرعشی صفوی، میرزا محمد خلی (1362)، مجمع‌التواریخ، تصحیح عباس اقبال، تهران، سنایی.
  • مروی، محمدکاظم (1364)، عالم‌آرای نادری، تصحیح، محمدامین ریاحی، تهران، زوار.
  • مستوفی، محمدمحسن (1375)، زبدة‌التواریخ، به کوشش بهروز گودرزی، تهران، موقوفات افشار.
  • نامی موسوی اصفهانی (1363)، تاریخ گیتی‌گشا، مقدمه سعید نفیسی، تهران، اقبال.
  • نوایی، عبدالحسین (1368)، نادر شاه و بازماندگانش (نامه‎های سلطنتی و اسناد سیاسی و اداری)، تهران، بی‎نا.
  • هدایت، رضاقلی خان (1380)، تاریخ روضة‌الصفای ناصری، تصحیح کیانفر، تهران، اساطیر.
  • هنوی، جونس (1377)، زندگی نادرشاه، ترجمه اسماعیل دولتشاهی، تهران: علمی وفرهنگی.
مقالات

  • ابراهیمی، سیده فهیمه، «خراسان در تلاطم روابط سیاسی ایران و خانات ماوراءالنهر از میانه دوره صفوی تا پایان افشاریه، 1599م/1007 ق- 1753 م/1167 ق)»، تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، دانشگاه تبریز، سال دهم، شماره نوزدهم، 1398.
  • اروجی، فاطمه؛ پروان، بیژن، «پژوهشی در دین و سیاست مذهبی نادر»، پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام، دانشگاه سیستان و بلوچستان، شماره 23، 1397.
  • جعفری، علی‌اکبر؛ شعبانی مقدم، عادل، «زمینه‎های اجتماعی و جریان‎شناسی مشروعیت‎یابی نادر»، پژوهش‎های تاریخی، دانشگاه اصفهان، شمارۀ دوم، 1394.
  • شعبانی، رضا، «سیاست مذهبی نادرشاه افشار»، وحید، شماره نهم، 1349.
  • عبدی، زهرا، «رویکرد دینی نادر شاه و تأثیر آن بر بر شیعیان و عالمان شیعی»، پژوهشنامه شیعه‌شناسی، شماره 52، 1394.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 488
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 309


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب