دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات43
تعداد شماره‌ها1,228
تعداد مقالات15,067
تعداد مشاهده مقاله50,601,948
تعداد دریافت فایل اصل مقاله13,695,113
بنی اسدی, محمدرضا, عظیم زاده طهرانی, طاهره, مهدوی دامغانی, محمود. (1402). نقش شاعران در پیدایش و گسترش باورهای شیعی در دورۀ تیموری. سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(35), 1-35. doi: 10.22034/jiiph.2023.50285.2299
محمدرضا بنی اسدی; طاهره عظیم زاده طهرانی; محمود مهدوی دامغانی. "نقش شاعران در پیدایش و گسترش باورهای شیعی در دورۀ تیموری". سامانه مدیریت نشریات علمی, 14, 35, 1402, 1-35. doi: 10.22034/jiiph.2023.50285.2299
بنی اسدی, محمدرضا, عظیم زاده طهرانی, طاهره, مهدوی دامغانی, محمود. (1402). 'نقش شاعران در پیدایش و گسترش باورهای شیعی در دورۀ تیموری', سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(35), pp. 1-35. doi: 10.22034/jiiph.2023.50285.2299
بنی اسدی, محمدرضا, عظیم زاده طهرانی, طاهره, مهدوی دامغانی, محمود. نقش شاعران در پیدایش و گسترش باورهای شیعی در دورۀ تیموری. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 14(35): 1-35. doi: 10.22034/jiiph.2023.50285.2299

نقش شاعران در پیدایش و گسترش باورهای شیعی در دورۀ تیموری

فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام
مقاله 2، دوره 14، شماره 35، تیر 1402، صفحه 1-35    اصل مقاله (426.49 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2023.50285.2299
نویسندگان
محمدرضا بنی اسدی1؛ طاهره عظیم زاده طهرانی* 2؛ محمود مهدوی دامغانی2
1دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
چکیده
در دورۀ تیموریان (حک 771-913ق) آموزه‎های شیعی بیش‎ازپیش گسترش یافت به‎طوری‎که زمینه‎ای برای رسمیت یافتن تشیع در سده ‎بعد توسط صفویان شد. گرایش تیموریان به تصوف که آموزه تسامح از عقاید آنان بوده‎است در این رویکرد تأثیر بسزایی داشته‎است. ضمن اینکه وجود شاعران شیعی به رشد این پدیده افزوده‎است. نقش شاعران شیعه و سنّی در پیدایش و گسترش باورهای شیعی سؤال این پژوهش تاریخی است. یافته‎ها برمبنای بررسی آماری و تحلیل اشعار تعدادی از شاعران شیعه و سنّی در دورۀ تیموریان مشخص کرد: در این دوران، شاعران شیعه‌مذهب با سرودن دیوان‎هایی سرشار از باورهای شیعی، مدح و منقبت امامان دوازده‎گانه، رعایت ادب و تسامح نسبت به باورهای اهل‎ سنّت و شاعران اهل‎ سنّت با سرودن اشعار فراوان در مدح و منقبت امامان و ستایش حداقلی خلفای سه‎گانه نقش مؤثری در پیدایش‎ و تحکیم باورهای شیعه و گسترش آن مذهب داشتند. به ‎نظر می‎رسد سرودن شعر در ستایش بزرگان تشیع، نشانۀ فضل، و کم‎کاری در این باب، نشانۀ کم‎مایگی شاعر تلقی‎ می‎شد و عدم اقبال عمومی اشعار را در پی ‎داشت.
کلیدواژه‌ها
تیموریان؛ دیوان شعر؛ تشیع دوازده‌امامی؛ مدح و منقبت؛ شاعر
مراجع
کتاب‌ها

  • قرآن کریم
  • آذری ‎اسفراینی، نورالدین (1389)، دیوان آذری‎اسفراینی، تهران، کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
  • آکا، اسماعیل (1391)، تیموریان، ترجمه اکبر صبوری، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • ابراهیمی ‎دینانی، غلامحسین (1377)، ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، تهران، طرح نو.
  • ابن‎حسام ‎خوسفی (1366)، دیوان محمد بن‎ حسام خوسفی، به‎ کوشش احمد احمدی ‎بیرجندی، اداره حج‎ و اوقاف خراسان.
  • ـــــــــــــــ (1382)، تازیان‎نامه پارسی، تصحیح حمیدالله مرادی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
  • اردستانی، پیرجمال (1376)، دیوان پیرجمال اردستانی، به‎ کوشش ابوطالب میرعابدینی، تهران، روزنه.
  • اسکندربیک منشی (1377)، تاریخ عالم‎آرای عباسی، به‎ کوشش محمداسماعیل رضوانی، تهران، دنیای‎ کتاب.
  • اصیل‎الدین‎واعظ، عبدالله بن‎ عبدالرحمن (1351)، مقصدالاقبال سلطانیه و مرصدالآمال خاقانیه، به‎کوشش نجیب مایل‎ هروی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
  • الپلاسی‎الشیرازی، حسن‎ بن حمزه (1326)، تذکره شیخ محمد بن‎ صدیق ‎الکُجُجی، ترجمه نجم‎الدین طارمی، تهران، پاکتچی.
  • الشیبی، کامل‎ مصطفی (1374)، تشیع و تصوف، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران، امیرکبیر.
  • باسورث، کلیفورد ادموند (1381)، سلسله‎های اسلامی جدید، ترجمه فریدون بدره‎ای، تهران، باز.
  • تاکستن؛ رویمر؛ فریر؛ فراگنر؛ ویلسن؛ شیمل، آنه‎ماری؛ صفا، ذبیح‎الله (1384)، تیموریان، ترجمه یعقوب آژند، مولی.
  • جامی، عبدالرحمان (1389)، دیوان جامی، تصحیح محمد روشن، تهران، نگاه.
  • جعفریان، رسول (1379)، صفویه در عرصه دین فرهنگ و سیاست، قم، حوزه و دانشگاه.
  • ـــــــــــــــ (1386)، تاریخ تشیع در ایران، قم، انصاریان.
  • ـــــــــــــــ (1375)، تاریخ تشیع در ایران، قم، انصاریان.
  • حسینی‎ سعیدی، سید ابراهیم (1380)، علی آیینه حق‎نما، تبریز، احرار.
  • خواندمیر، غیاث‎الدین (1333)، تاریخ حبیب‎السیر فی اخبار افراد بشر، ج 4، تصحیح محمد دبیرسیاقی، تهران، خیام.
  • درخشان، مهدی (1364)، اشعار حکیم کسائی‎ مروزی و تحقیقی در زندگانی و آثار او، تهران، دانشگاه تهران.
  • دولتشاه سمرقندی (1901م)، تذکره‌الشعراء، لیدن.
  • دهخدا، علی‎اکبر (1361)، لغت‎نامه فارسی، تهران، دانشگاه تهران.
  • رستاخیز، سید عباس (1397)، مناقب اهل‌بیت در شعر کهن فارسی، قم، مورخ.
  • روملو، حسن (1347)، احسن‎التواریخ، تهران، کتابخانه صدر.
  • زنگویی، حسین (1385)، شاعران قهستان، تهران، روزگار.
  • سبحانی، جعفر (1363)، فروغ ابدیت، ج1، تهران، نشردانش.
  • سلیمی ‎تونی، تاج‎الدین‎حسن‎ بن‎ سلیمان (1390)، دیوان سلیمی‎ تونی، تهران، کتابخانه مجلس شورای ‎اسلامی.
  • شاه‎داعی‎ شیرازی (1339)، دیوان شاه‎داعی شیرازی، دوجلدی، به‎کوشش محمد دبیرسیاقی، تهران، کانون معرفت.
  • شجاعی، سیدعباس؛ یوسف‎نژاد، یوسف‎علی (1390)، موج دریای معرفت (مجموعه مقالات همایش شیخ آذری ‎اسفراینی)، مشهد، کتابدار توس.
  • شکفته، صغری بانو (1387)، شرح احوال و آثار امیرعلیشیر نوایی، تهران، الهدی.
  • صفا، ذبیح‎الله. (1363)، تاریخ ادبیات ایران، ‎ج4، تهران، فردوسی.
  • محجوب، محمدجعفر (1383)، ادبیات عامه ایران، تهران، چشمه.
  • محیی ‎لاری (1373)، توصیف آثار تاریخی مکه و مدینه و فلسفه مناسک حج در فتوح‎الحرمین، به‎کوشش رسول جعفریان، قم، انصاریان.
  • ملامحمد نامی (1388)، دیوان ملامحمد نامی، قم، ابتکار دانش.
  • منصور حافظ (1378)، دیوان منصور حافظ، به‎کوشش احمد بهشتی‎ شیرازی، تهران، روزنه.
  • میرزا ابوالقاسمی، محمدصادق (1387)، کتیبه‎های یادمانی فارس، تهران، فرهنگستان‎ هنر.
  • نوایی، امیر نظام‎الدین‎ علیشیر (1342)، دیوان امیر نظام‎الدین ‎علیشیر نوایی، به اهتمام رکن‎الدین همایونفرخ، تهران، کتابخانه ابن‎سینا.
  • واعظ‎کاشفی، حسین (1390)‎، روضة‎الشهدا، تصحیح حسن ذوالفقاری و علی تسنیمی، تهران، معین.
  • واعظ‎ کاشفی، فخرالدین علی بن‎ حسین (2536)، رشحات عین‎الحیات، ج1 و 2، تصحیح علی‎اصغر معینیان، تهران، نوریانی.
  • وثوقی، محمدعلی (1390)، شیخ آذری‎ اسفراینی احوال و اشعار، مشهد، کتابدارتوس.
  • هلالی‎جغتایی، بدرالدین (1337)، دیوان هلالی‎جغتایی، تصحیح سعید نفیسی، تهران، کتابخانه سنایی.
مقالات

  • جوزانی، اعظم، «جستاری در علل گرایش شیعی حکومتگران تیموری»، آینه میراث، ش53، 1392.
  • دین‎پرست، ولی؛ صدقی، ناصر؛ کریمی، علیرضا؛ قانعی زوارق، علی، «مفهوم انسان کامل و امکان حکمرانی آن در اندیشه سیاسی عرفای ایرانی سده نهم هجری»، تاریخ‎نامه ایران بعد از اسلام، ش21، 1398.
  • سالک‎ بیرجندی، محمدتقی، «جایگاه ابن‎حسام در ادب فارسی»، میراث جاویدان، 1372.
  • عابدین‎پور، وحید؛ فیاض‎انوش، ابوالحسن؛ اللهیاری، فریدون، «پیوند خوشنویسی و تشیع در عصر تیموریان»، تاریخ اسلام و ایران، ش28، 1394.
  • کریمی، علیرضا، «موضع شیعیان نسبت به مغولان»، تاریخ‎نامه ایران بعد از اسلام، ش11، 1394.
  • ناصری، عبدالمجید، «امام‎ علی و تشیع در کلام جامی»، معرفت، ش40، 1380.
  • یکه‎خانی، مهدی، «تاریخ اجتماعی شیعیان ‎ایران در دوره ‎تیموریان با تأکید بر آداب و رسوم مذهبی»، نشریه فرهنگ ‎و ‎پژوهش، 1392.
اینترنت

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 114
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 131


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب