تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,304 |
تعداد مقالات | 15,973 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,331,853 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,091,857 |
رابطه ساختار بازار عسل با کارایی فنی در واحدهای تولیدکننده عسل در ایران | ||
پژوهش های علوم دامی (دانش کشاورزی) | ||
دوره 33، شماره 2، شهریور 1402، صفحه 63-77 اصل مقاله (605.54 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/as.2023.52885.1672 | ||
نویسندگان | ||
جبرئیل واحدی1؛ جواد حسین زاد* 2 | ||
1دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز | ||
2دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
زمینه مطالعاتی: بهبود کارایی یکی از مناسبترین شیوههای افزایش تولید در بخش کشاورزی میباشد. در این راستا وجود بازارهای کارای رقابتی میتواند از جمله عوامل موثر بر بهبود کیفیت و کمیت تولید و ارتقای کارایی باشد. هدف: مطالعه حاضر در پی تعیین ساختار بازار عسل در استانهای تولیدکننده این محصول و تاثیر آن بر میزان کارایی فنی عسل میباشد. روش کار: این پژوهش با استفاده از شاخص هرفیندال-هیرشمن و با درنظر گرفتن دو سناریو به محاسبه ساختار بازار استانهای تولیدکننده عسل میپردازد. در سناریوی اول شاخص مزبور بر اساس سهم تولید شهرستانها از کل مقدار عسل تولید شده در هر استان و در سناریوی دوم بر اساس سهم زنبورستانهای موجود در شهرستانها از کل زنبورستان-های موجود در استان، محاسبه میگردد. نهایتا تابع کاب-داگلاس مرزی به همراه تابع عدم کارایی که مقادیر محاسبه شده شاخص هرفیندال-هیرشمن در آن جایگذاری شده است به روش حداکثر درستنمایی برآورد گردیده و مقادیر کارایی فنی استانها محاسبه میشود. دادههای مورد استفاده در پژوهش حاضر برای دورهی زمانی سالهای 98-1397 از نتایج سرشماری زنبورستانهای کشور توسط وزارت جهاد کشاورزی، اخذ گردیده است. نتایج: بر اساس یافتههای پژوهش میانگین شاخص هرفیندال-هیرشمن مبتنی بر سناریوی اول در سال 1397 برابر با 23/0 و در سال 1398 برابر با 24/0 بود و بازار عسل کشور طی سالهای مورد بررسی بر اساس سناریوی اول، بصورت انحصار چندجانبه ارزیابی شد. همچنین میانگین شاخص هرفیندال-هیرشمن طبق سناریوی دوم برای سالهای 1397 و 1398 به ترتیب معادل 16/0 و 17/0 حساب شد که حاکی از رقابتی بودن بازار عسل کشور طی سالهای مورد بررسی بود. مطابق نتایج حاصل از برآورد تابع مرزی تصادفی، نهادههای زنبورستان، نیروی کار و کندو تاثیر مثبت بر میزان تولید عسل دارند. میانگین کارایی طی سالهای 98-1397 مطابق سناریوی اول برابر با 2/61 درصد و طبق سناریوی دوم معادل 2/64 درصد اندازهگیری گردید. همچنین نتایج تابع عدم کارایی موید آن بود که افزایش مقدار شاخص هرفیندال-هیرشمن یعنی افزایش درجه انحصار و فاصله گرفتن از بازار رقابتی دارای تاثیر مثبت بر عدم کارایی (تاثیر منفی بر کارایی) میباشد. نتیجهگیری نهایی: بررسی ساختار بازار عسل استانها نشان میدهد که این بازار در سالهای اخیر به سمت انحصار پیش رفته است و این روند موجب کاهش کارایی در زنبورستانهای کشور شده است. بنابراین میتوان با رقابتیتر کردن بازار عسل، کارایی زنبورستانهای کشور را بهبود بخشید. در این راستا با ایجاد انگیزه برای مشارکت بیشتر علاقهمندان برای سرمایهگذاری در تولید عسل و صنایع مربوطه و همچنین رعایت شاخصهای مدیریتی و کیفیت تولید عسل می توان زمینه ایجاد بازار رقابتی عسل در کشور را فراهم آورد. | ||
کلیدواژهها | ||
تابع مرزی تصادفی؛ ساختار بازار؛ کارایی فنی؛ عسل | ||
مراجع | ||
Ahmadian M, 2005. Industrial economics (new approach). Academic Center for Education, Culture and Research, Tehran (In Persian). Aigner D J, Lovell C A K and Schmidt P 1977. Formulation and estimation of stochastic frontier production function models. Journal of Econometrics 6: 21- 37. Al-Ghamdi A A, Adgaba N, Herab A H, & Ansari M J, (2017). Comparative analysis of profitability of honey production using traditional and box hives. Saudi journal of biological sciences, 24(5), 1075-1080. Alropy ET, Desouki NE and Alnafissa MA, 2019. Economics of technical efficiency in white honey production: Using stochastic frontier production function. Saudi Journal of Biological Sciences 26(7): 1478-1484. Anzaku TAK, Chidebelu SAND and Achike AI, 2017. An assessment of the market structure of Sesame among farmers, wholesalers and retailers in Nasarawa State, Nigeria. Current Research in Agricultural Sciences 4:32-42. Asiabani N, Rafiee H, Aminizade M and Mehrparvar Hosseini E, 2020. Determining the structure of saffron target markets and analyzing its impact on Iranian exports. Saffron Agronomy and Technology 8:421-435 (In Persian). Besanko D, Dranove D and Shanley M and Schaefer S. 2009. . Economics of Strategy. John Wiley and Sons. Battese GE and Coelli T J, 1995. A model for technical inefficiency effects in a stochastic frontier production function for panel data. Empirical Economics 20(2): 325-332. Battese G. E and Corra G. S, 1977. Estimation of production frontier model: With application to the pastoral zone of Australia. Australian Journal of Agricultural Economics 21: 169-179. Dashti Gh, Vahedi J and Hosseinzad J, 2021. Estimation of profit efficiency and its effective factors for rainfed wheat of Ahar county. Agricultural Economic and Development 29:69-105 (In Persian). رابطه ساختار بازار عسل با کارایی فنی در واحدهای تولیدکننده عسل در ایران 75 Fao. 2022. www.fao.org Feldman M.P, 1999. The new economics of innovation, spillovers and agglomeration: a review of empirical studies. Economics of Innovation and New Technology 8: 5–25. Gorji E and Sadatian M, 2018. Measuring the degree of concentration on the level of wholesale production of refrigerators. Iranian Journal of Trade Studies 16: 85-112 (In Persian). Greene W, 2005. Fixed and random effects in stochastic frontier models. Journal of productivity analysis 23(1): 7-32. Hosseini M and Hooman T, 2007. Study of international market of date and target markets of Iran’s exporting date. Journal of Agricultural Economics and Development 15:1-29 (In Persian). Hosseinzad J and Ghahremani S, 2018. Measuring the degree of milk market concentration in the province of East Azarbaijan. Journal of Animal Science 29:103-114 (In Persian). Hosseinzad J and Koopahi M, 1999. Measuring farms technical efficiency: A case study in Tabriz-Azarshahr plain.iranian Journal of Agricultural Sciences 4:801-809 (In Persian). Jaforullah M and Premachandra E, 2003. Sensitivity of technical efficiency estimates to estimation approaches: An investigation using New Zealand dairy industry data. University of Otago. Economic Discussion Papers. No. 0306. Jondorow J, Lovell C.A.K, Materov I. S and Schmit P, 1982. The estimation of technical inefficiency in the stochastic frontier production function model. Econometrics 19: 233-238. Kavand H, Kalbali E and Sabuhi M, 2014. Application of gata envelopment analysis to evaluate the efficiency of saffron growers (case study: Qaen county). Saffron Agronomy and Technology 2:17-30 (In Persian). Khodaverdizadeh M and mohammadi S, 2016. Determination of market structure and ranking target markets of Iran's export of medicinal plants. Applied Economics Studies in Iran 5:201-220 (In Persian). knoema. 2022. www.knoema.com Legesse H, Bekele Y, Bayissa, M and Lemma T 2020. Technical efficiency of smallholder honey farmers in Jimma zone, Ethiopia. RUDN Journal of Economics 28(1):7-22. Meeusen W and Van den Broeck J, 1977. Efficiency estimation from Cobb-Douglas production functions with composed errors. International Economic Review 18: 435-444. Montazeri Z, Renani M, Kazemi I and Sharifi A, 2020. Human Flourishing and Technical Efficiency: Evidence from Panel Data. Journal of Economic Research 55:717-736 (In Persian). Tarekegn, K., & Ayele, A. (2020). Impact of improved beehives technology adoption on honey production efficiency: empirical evidence from Southern Ethiopia. Agriculture & Food Security, 9, 1-13. U-Din S and Tripe D, 2021. Banking market structure and efficiency: an assessment of the USA and Canada. Journal of Economic Studies. Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/JES-03- 2021-0157. www.amar.maj.ir. 2022 Yeserah S, Jenberie A and Begna D, 2019. Honey marketing, structure and conduct of honey market in Gozamen district, east Gojjam zone, and Amhara region. Cogent Food and Agriculture 5(1), 1620153. https://doi.org/10.1080/23311932.2019.1620153 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 240 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 200 |