تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,021 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,491,006 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,218,114 |
تحلیل اقلیمی نوسانات طولانیمدت دید افقی در شمال غرب ایران | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
دوره 28، شماره 89، آبان 1403، صفحه 351-330 اصل مقاله (2.08 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2023.57121.3156 | ||
نویسندگان | ||
برومند صلاحی* 1؛ غلام حسن محمدی2 | ||
1استاد آب و هواشناسی،گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2کارشناسی هواشناسی کاربردی / سازمان هواشناسی کشور | ||
چکیده | ||
بهمنظور بررسی نوسانات طولانیمدت دید افقی در شمال غرب ایران، دادههای ساعتی دید افقی ثبت شده در 7 ایستگاه منتخب در دورۀ 1951 تا 2020 اخذ شد. بعد از غربالگری دادهها، پراشیدگی زمانی میانگین دید افقی بررسی شد. ضریب خاموشی اتمسفر با استفاده از رابطه کشمایدر محاسبه شد؛ آزمون من-کندال روی میانگین سالانه و آمارهی Rdit روی دادههای ساعتی دید افقی اجرا شد. سپس تغییرات درصد دیدهای خیلی خوب (کیلومتر 19<) نسبت به درصد دیدهای بد (کیلومتر 10>) محاسبه شد. نتایج حاکیست میانگین سالانه دید افقی در منطقه مورد مطالعه 13~ کیلومتر است. سه دورۀ نوسانی متفاوت در میانگین منطقهای دید افقی شناسایی شد: دوره اول «دورۀ کاهش شدید» میانگین دید افقی (1951 تا 1985)؛ دورۀ دوم «دورۀ دید افقی پایین و ثابت» (1987 تا 2005)؛ و دوره سوم «دورۀ بهبود نسبی اخیر». میانگین منطقهای دید افقی (ضریب خاموشی) با آهنگ 167/0- (0017/0) کیلومتر در سال روند کاهشی (افزایشی) معنیدار در سطح اطمینان 01/0 دارد. روند کاهشی معنیدار در همه ایستگاههای مورد مطالعه بهاستثنای ایستگاه اردبیل تأیید شد. میانگین Rdit در شمال غرب ایران در اوایل دههی 1950، 85/0~ بوده است در حالیکه در دهه 1990 به حدود 3/0 کاهش یافته است. با وجود بهبود میدان دید افقی در دهۀ اخیر و رسیدن آن به حدود توزیع مرجع (شاخص ریدیت 5/0~)؛ اما همچنان روند کاهشی دید افقی اثبات شد. روند افزایشی دیدهای بد (از 5% به 25%) به همراه روند کاهشی دیدهای خیلی خوب (از 80% به 5%) حاکی از روند کاهشی دید افقی میباشد که اوایل دهه 1980 بهعنوان نقطه شکست مشخص شد. پدیدۀ مه-دود با 7/38% در کل دوره، تأثیرگذارترین پدیده هواشناسی در کاهش دید افقی بوده و در بین ایستگاهها بیشترین (کمترین) تأثیرگذاری آن در تبریز و ارومیه (سقز و اردبیل) به ترتیب 63% و 5/56% (2/21%8/24%) بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
دید افقی؛ دورههای نوسانی؛ تحلیل روند؛ آمارۀ Ridit؛ شمال غرب ایران | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 298 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 21 |