آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,339 |
| تعداد مقالات | 16,461 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,439,263 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,002,445 |
ارزیابی روشهای مختلف تصحیح اریبی بر پیشنگری بارش مدل GFDL-ESM4 در حوضه دریاچه ارومیه | ||
| جغرافیا و برنامهریزی | ||
| دوره 28، شماره 88 - شماره پیاپی 89، شهریور 1403، صفحه 415-397 اصل مقاله (1.06 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2023.56731.3140 | ||
| نویسندگان | ||
| خدیجه جوان* 1؛ محمدرضا عزیززاده2 | ||
| 1دانشیار آب و هواشناسی دانشگاه ارومیه | ||
| 2استادیار دانشگاه پیام نور خوی | ||
| چکیده | ||
| خروجی‌های مدلهای اقلیمی جهانی (GCMs) معمولاً دارای اریبی نسبت به داده‌های مشاهداتی هستند و قبل از استفاده از آنها برای توسعه سناریوهای اقلیمی آینده، برخی تصحیحات باید انجام شود. روشهای تصحیح اریبی از جمله روشهای آماری متداول برای پردازش خروجی مدلهای اقلیمی هستند. در این تحقیق تاثیر پنج روش تصحیح اریبی بر پیشنگری بارش مدل GFDL-ESM4 در حوضه دریاچه ارومیه مورد ارزیابی قرارگرفته است. روشهای مورد استفاده در این تحقیق شامل روشهای نسبت‌گیری خطی (LS)، نسبت‌گیری شدت موضعی (LOCI)، تبدیل توانی (PT)، نگاشت توزیع (DM) و تغییر عامل دلتا (DC) می‌باشند. از معیارهای ضریب همبستگی، مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) و درصد اریبی (PBias) برای ارزیابی دقت داده‌های تصحیح شده در دوره 2014-1990 نسبت به داده‌های مشاهداتی و انتخاب بهترین روش برای تصحیح داده‌های سناریوهای آینده استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد روش تغییر عامل دلتا برآوردهای خام را پس از اصلاح به طور قابل توجهی بهبود داد؛ بنابراین از این روش برای تصحیح داده‌های سناریوهای SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 استفاده شد. علاوه بر این، پیشنگریهای میانگین سالانه بارش در سناریوی SSP1-2.6 بین 2 تا 9 درصد، در SSP2-4.5 بین 5 تا 17 درصد و در SSP2-8.5 بین 8 تا 26 درصد کاهش را نسبت به داده‌های مشاهده‌ای نشان می‌دهند. | ||
تازه های تحقیق | ||
انتخاب روش تصحیح اریبی در برآورد پیامدهای تغییر اقلیم بسیار مهم است. این پژوهش با هدف ارائه خلاصه‌ای از روشهای مختلف تصحیح اریبی و روشهای ارزیابی آنها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه با استفاده از شاخص‌های آماری مختلف (ضریب همبستگی، RMSE و PBIAS) انجام گردید. بدین منظور پیشنگریهای بارش روزانه مدل GFDL-ESM4 در یک دوره 30 ساله در مقایسه با میانگین مشاهداتی حوضه بررسی شد و در ادامه از روشهای متنوعی برای اصلاح اریبی و بالا بردن دقت پیشبینیها استفاده گردید.نتایج این تحقیق حاکی از آن است که پیشنگریهای خام بارش در اغلب روزها از دقت مطلوبی برخوردار نبودهاند. بنابراین نتیجه گرفته میشود که اصلاح اریبی بارش، مرحلهای ضروری و مؤثر در بهبود دقّت پیشنگریها محسوب میشود.مشخص شد که روش تغییر عامل دلتا (DC) مطابقت خوب و انحرافات کمتری در برابر بارش مشاهده شده نسبت به سایر روشها دارد. در نتیجه، نشان میدهد که روش DC برای تصحیح مجموعه داده‌های سناریوها در این منطقه بهترین روش است.پیشنگریهای بارش آینده تصحیح اریبی شده، تغییرات قابل توجهی را در طول قرن نشان میدهد. در مقایسه با داده‌های مشاهده‌شده، پیشنگریهای میانگین سالانه بارش مدل GFDL-ESM4، نشان‌دهنده کاهش بارش از 2 تا 9 درصد در سناریوی SSP1-2.6 و 8 تا 26 درصد در سناریوی SSP2-8.5 بود.نواحی شمالی و شمالشرقی حوضه، کاهش بارش بیشتری خواهند داشت، در حالی که بخش‌های جنوبی، کاهش کمتری را تجربه خواهند کرد.علاوه بر این، تجزیه و تحلیلها نشان داد که بیشتر سال‌ها در قرن بیست و یکم بارندگی کمی را دریافت می‌کنند که میتواند منجر به بروز خشکسالی در حوضه شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بارش؛ تصحیح اریبی؛ حوضه دریاچه ارومیه؛ مدل GFDL-ESM4 | ||
| مراجع | ||
|
انصاری مهابادی، ثمین؛ دهبان، حسین؛ زارعیان، محمدجواد؛ فرخنیا، اشکان (1401). بررسی روند تغییرات دما و بارش حوزههای آبریز ایران در افق ۲۰ سال آینده براساس برونداد مدلهای CMIP6، پژوهش آب ایران، 16(1): 24-11.
جوان، خدیجه؛ رسولی، علیاکبر؛ عرفانیان، مهدی؛ ساری صراف، بهروز (1397). ارزیابی تطبیقی روشهای برآورد مقدار بارندگی در حوضه دریاچه ارومیه، جغرافیا و برنامهریزی، 65(22): 100-83.
رضیئی، طیب (1396). منطقهبندی اقلیمی ایران به روش کوپن-گایگر و بررسی جابجایی مناطق اقلیمی کشور در سده بیستم، فیزیک زمین و فضا)، نشریه آب و خاک، 43(2): 439-419.
زرین، آذر؛ داداشی رودباری، عباسعلی (1400). پیشنگری دمای ایران در آینده نزدیک (2021-2040) بر اساس رویکرد همادی چندمدلی CMIP6، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 53(1): 90-75.
شعبانپور، فاطمه؛ بذرافشان، جواد؛ عراقینژاد، شهاب (1399). ارزیابی تأثیر روشهای تصحیح اریبی بر مهارت پیشبینی فصلی بارش مدل اقلیمی CFSv2، تحقیقات آب و خاک ایران، 51(12): 3017-3032.
شکوهی، مجتبی؛ ثنائینژاد، حسین؛ بنایان اول، محمد (1397). ارزیابی شبیهسازی دما و بارش مدلهای اقلیمی CMIP5 در مطالعات منطقهای تغییر اقلیم (مطالعه موردی: مناطق عمده تولید گندم دیم ایران)، نشریه آب و خاک، 32(5): 1024-1013.
عبدالعلیزاده، فیروز؛ خورشیددوست، علی محمد؛ جهانبخش، سعید (1401). ارزیابی دقت مدلهای CMIP6 برای شبیهسازی دما و بارش حوضه آبریز دریاچه ارومیه، پژوهشهای تغییرات آب و هوایی، 11(3): 30-17.
عزیززاده، محمدرضا؛ جوان، خدیجه (1398). تحلیل روند شاخص های حدی بارش در حوضه دریاچه ارومیه و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور، جغرافیا و برنامهریزی، 70(23): 227-246.
فلاح کلاکی، محمد؛ شکری کوچک، وحید؛ رمضانی اعتدالی، هادی (1400). شبیهسازی اثرات تغییر اقلیم با استفاده از مدلهای اقلیمی CMIP5 و CMIP6 بر رواناب با استفاده از مدل هیدرولوژیکی SWAT (مطالعه موردی: حوضه آبریز طشک- بختگان)، تحقیقات منابع آب ایران، 17 (3): 359-345.
کلاچیان، رویا؛ ثقفیان، بهرام؛ معظمی، صادق. (1399). ارزیابی کارایی روشهای پسپردازش و اصلاح اریبی بر پیشبینیهای ماهانه بارش و دما در حوضه کارون، تحقیقات منابع آب ایران، 16 (4): 111-98.
محمدعلیزاده فرد، الهام؛ میرموسوی، حسین؛ یاراحمدی، جمشید؛ فرجی، عبدالله (1399). ارزیابی اثرتغییر اقلیم بر بارش در مناطق فاقد آمار مشاهداتی با استفاده از بسته نرم‌افزاری CCT مطالعه موردی: حوضه دریان، جغرافیا و برنامهریزی، 73(24): 323-305. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 434 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 222 |
||