تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,130 |
تعداد مقالات | 13,894 |
تعداد مشاهده مقاله | 48,890,811 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,598,383 |
خلق شخصیت فرهاد بر اساس موازین رئالیسم سوسیالیستی در نمایشنامه «شیرین و فرهاد» ناظم حکمت | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 9، دوره 75، شماره 246، اسفند 1401، صفحه 213-235 اصل مقاله (886.72 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2023.54433.3418 | ||
نویسنده | ||
سعید کریمی قره بابا ![]() | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور. ایران | ||
چکیده | ||
زندگی و هنر فرهاد، این عاشق ناکام داستان خسرو و شیرین همواره از آن ظرفیت برخوردار بوده است که در ادبیات فارسی و زبانهای دیگر مورد تأویل و بازخوانیهای متفاوت و گاه متضاد با روحِ اصلی داستان قرار گیرد. حضور مستمرّ فرهاد تنها به ساحت شعر محدود نمانده و به عرصه نمایش نیز کشیده شده است. ناظم حکمت نمایشنامه شیرین و فرهاد را با نیمنگاهی به منظومه نظامی و شاید از روی افسانهای محلی و براساس موازین رئالیسم سوسیالیستی تألیف کرده است. ما در این مقاله که با روش تحلیلی- توصیفی انجام شده، ابتدا انگارههای کلان مارکسیستی را که در تکوین این نمایشنامه تأثیرگذار بوده است، برشمردهایم. مخالفت با نهاد سلطنت، طرفداری از مردم فرودست، تأکید بر عشق عمومی در مقابل عشق خصوصی و قهرمانسازی از مردمِ عادی پارهای از این آراء است. سپس این بحث را پی گرفتهایم که شخصیت فرهاد چه مشخصاتی دارد که حکمت به سراغ این قصه رفتهاست. شخصیت مبارز و انقلابی فرهاد و نیز چهره مبهم و رازآلودِ وی در افسانهها به همراه جثه عظیم و پهلوانانهاش از او فردی مستعدّ برای پرداختی سوسیالیستی ساخته است. از طرف دیگر، فرهاد در ادبیات ترکی سیمایی درخشان دارد. تُرکان این تیپ را از ادبیات فارسی گرفته و به اشکال گوناگون پرورش دادهاند. نفوذ فرهاد در ادبیات عامیانه، دارا بودن ساختمایههای نمایشی و برخورداری از پایانی امیدبخش هم از جمله عواملی است که احتمالاً حکمت را به بازنویسی و تبدیل این داستان به نمایشنامه علاقهمند کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
فرهاد؛ شیرین؛ حکمت؛ رئالیسم سوسیالیستی و چپگرایی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 68 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 79 |