آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,360 |
| تعداد مقالات | 16,664 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,906,444 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,528,463 |
بررسی تغییرات کاریری اراضی با استفاده از تکنیک شی‌گرا و پیکسل پایه مطالعه موردی: حوضه فیروز آباد خلخال | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقاله 16، دوره 28، شماره 87، اردیبهشت 1403، صفحه 347-329 اصل مقاله (1.44 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2023.52092.3014 | ||
| نویسندگان | ||
| الهامه عبادی1؛ فریبا اسفندیاری درآباد* 2؛ صیاد اصغری3؛ رئوف مصطفی‌زاده4؛ الهام ملانوری5 | ||
| 1دانشجوی دکترا، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی ، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 2استاد جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران، | ||
| 3استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 4دانشیار گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 5کارشناسی ارشد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| از جمله شروط مهم برای بهره‌برداری بهینه از زمین، دستیابی به اطلاعاتی در ارتباط با الگوهای کاربری اراضی و تغییرات آن در طول زمان میباشد. کاربری اراضی، معمولا بر اساس استفاده انسان از زمین، با تأکید بر نقش کاربردی زمین در فعالیت‌های اقتصادی تعریف می‌شود .امروزه فناوری سنجش از دور به‌عنوان عنصر اصلی در پایش کاربری اراضی به شمار می‌رود. هدف از پژوهش حاضر استخراج نقشه‌های کاربری اراضی سال‌های 2000 و 2021 در منطقه فیروز آباد خلخال و بررسی تغییرات ایجاد شده در بازه‌ی زمانی مورد مطالعه در منطقه با استفاده از تصاویر سنجنده‌های ETM و OLIماهواره‌ی لندست میباشد. همچنین بررسی قابلیت روشهای پیکسل پایه و شی‌گرا جهت طبقه‌بندی کاربری اراضی هدف دیگر این مطالعه است. در پژوهش حاضر برای طبقه‌بندی کاربری اراضی از الگوریتم نزدیکترین همسایه تکنیک شیءگرا و روش ماشین‌بردار پشتیبان الگوریتم پیکسل پایه استفاده شده است. سپس برای صحت‌سنجی این دو روش، صحت کلی و ضریب کاپا استخراج شد نتایج این ارزیابی نشان دهنده‌ی دقت بالای روش شی‌گرا در استخراج طبقات کاربری اراضی میباشد. براساس نتایج حاصله از آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی در دوره زمانی مورد مطالعه، بیشترین میزان تغییرات اتفاق افتاده مربوط به کاربری مرتع خوب به مرتع ضعیف با مقدار 72/51 کیلومتر مربع و بعد آن جنگل به مرتع خوب با مقدار 11/30 است و کمترین تغییرات مربوط به کاربری مرتع به آب با مقدار 03/0 کیلومتر مربع می باشد. دلایل این تغییرات افزایش جمعیت، چرای بی رویه دام، استفاده نادرست و غیرقاونی از اراضی مختلف میباشد. استفاده از پارامترهایی بیشتری نظیر مقیاس، شکل، فشردگی، رنگ، بافت، معیار نرمی و الگو، برای طبقه‌بندی کاربری اراضی در تکنیک شیءگرا می‌توان به عنوان نوآوری مطالعه‌ی حاضر مد نظر قرار داد. | ||
تازه های تحقیق | ||
از جمله شروط مهم برای بهره‌برداری بهینه از زمین، دستیابی به اطلاعاتی در ارتباط با الگوهای کاربری اراضی و تغییرات آن در طول زمان میباشد. کاربری اراضی، معمولا بر اساس استفاده انسان از زمین، با تأکید بر نقش کاربردی زمین در فعالیت‌های اقتصادی تعریف می‌شود .امروزه فناوری سنجش از دور به‌عنوان عنصر اصلی در پایش کاربری اراضی به شمار می‌رود. هدف از پژوهش حاضر استخراج نقشه‌های کاربری اراضی سال‌های 2000 و 2021 در منطقه فیروز آباد خلخال و بررسی تغییرات ایجاد شده در بازه‌ی زمانی مورد مطالعه در منطقه با استفاده از تصاویر سنجنده‌های ETM و OLIماهواره‌ی لندست میباشد. همچنین بررسی قابلیت روشهای پیکسل پایه و شی‌گرا جهت طبقه‌بندی کاربری اراضی هدف دیگر این مطالعه است. در پژوهش حاضر برای طبقه‌بندی کاربری اراضی از الگوریتم نزدیکترین همسایه تکنیک شیءگرا و روش ماشین‌بردار پشتیبان الگوریتم پیکسل پایه استفاده شده است. سپس برای صحت‌سنجی این دو روش، صحت کلی و ضریب کاپا استخراج شد نتایج این ارزیابی نشان دهنده‌ی دقت بالای روش شی‌گرا در استخراج طبقات کاربری اراضی میباشد. براساس نتایج حاصله از آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی در دوره زمانی مورد مطالعه، بیشترین میزان تغییرات اتفاق افتاده مربوط به کاربری مرتع خوب به مرتع ضعیف با مقدار 72/51 کیلومتر مربع و بعد آن جنگل به مرتع خوب با مقدار 11/30 است و کمترین تغییرات مربوط به کاربری مرتع به آب با مقدار 03/0 کیلومتر مربع می باشد. دلایل این تغییرات افزایش جمعیت، چرای بی رویه دام، استفاده نادرست و غیرقاونی از اراضی مختلف میباشد. استفاده از پارامترهایی بیشتری نظیر مقیاس، شکل، فشردگی، رنگ، بافت، معیار نرمی و الگو، برای طبقه‌بندی کاربری اراضی در تکنیک شیءگرا می‌توان به عنوان نوآوری مطالعه‌ی حاضر مد نظر قرار داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شی‌گرا؛ ماشین بردار پشتیبان؛ نزدیکترین همسایه؛ کاربری اراضی | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، حمید؛ رسولی، علی‌اکبر ؛ احدپور، احمد (1397) مدلسازی تغییرات دینامیک کاربری اراضی با استفاده از پردازش شی‌گراتصاویر ماهواره ای و مدل CA-Markov مطالعه موردی شهر شیراز؛ فصلنامه علمی - پژوهشی اطلاعات جغرافیایی دوره 27، شماره 108، صص 137-149.
اسلمی، فرنوش؛ قربانی، اردوان؛ سبحانی، بهروز؛ پناهنده، محسن (1394). مقایسه روش های شبکه عصبی مصنوعی, ماشین بردار پشتیبان و شیءگرا در استخراج کاربری و پوشش اراضی از تصاویر لندست 8. سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی (کاربرد سنجش از دور و GISدر علوم منابع طبیعی ), دوره 6، شماره3، صص 1-14.
اصغری سراسکانرود، صیاد؛ خدابنده لو، بهروز؛ ناصری، احمد؛ مرادی، علی (1397). استخراج نقشه کاربری اراضی با استفاده از مقایسه الگوریتم های مختلف طبقه بندی پیکسل پایه و شئ گرا؛ مطالعه موردی: شهر زنجان. فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر) دوره 28، شماره 110، صص 195-208
اصغری سراسکانرود، صیاد؛ محمدنژاد، وحید؛ امامی, هادی. (1398). بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روشهای پیکسل پایه و شی گرا و تحلیل اثرات تغییر کاربری ها بر فرسایش خاک (مطالعه موردی: شهرستان مراغه). پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی، دوره 8، شماره 1، صص 178-160.
اصغری سراسکانرود، صیاد؛ صفری، شیوا؛ ملانوری، الهام. (1400). تخمین سطح سفره‌های آب زیرزمینی متأثر از تغییرات کاربری اراضی با استفاده از داده‌های ماهوارهای GRACE. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دوره 32، شماره4، صص 86-65.
اندریانی، صغری؛ نیکجو، محمدرضا؛ رضائی مقدم، محمد حسین؛ مختاری، داوود. (1397). تحلیل تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روشهای شیءگرا و زنجیرۀ مارکف در حوضۀ آبریز زیلبیرچای واقع‌در آذربایجان شرقی و غربی. فصلنامه جغرافیا و توسعه، سال 16، شماره 53، صص 37-50
حاجی بیگلو، محبوبه؛ بردی شیخ، واحد؛ معماریان، هادی؛ کمکی، بایرام (1398). ارزیابی طبقه‌بندی نظارت شده شی‌گرا و پیکسل پایه در استخراج کاربری اراضی بر مبنای دو شاخص کمی و مکانی در حوزه آبخیز گرگانرود. مجله سنجش از سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، سال دهم، شماره 4، صص 1-20
روستایی، شهرام؛ مختاری، داوود؛ ولیزاده کامران، خلیل؛ خدائی قشلاق، لیلا. (1398). مقایسه روش پیکسل پایه (بیشترین شباهت) و شی‌گراء (ماشین بردار پشتیبان) در طبقه بندی کاربری اراضی (منطقه اهر – ورزقان) پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی، دوره 8، شماره 1، صص 129-118.
رضیئی, طیب. (1396). شناسایی رژیم های دمایی ایران با استفاده از روشهای چند متغیره. مجله ژئوفیزیک ایران، دوره 11 شماره2، صص 35-15.
ریاحی، محمد رضا؛ سلیمانی، کریم؛ موسوی، سید رمضان؛ بنی هاشم، معصومه. (1396). بررسی تاثیر تغییر کاربریاراضی بر دبی رودخانه با استفاده از مدل HEC-HMS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز لکشا نکارود(، مجله پژوهش آب ایران، جلد 11 ، صص 33 - 43
شنانی هویزه، مائده؛ زارعی، حیدر (1395). بررسی تغییرات کاربری اراضی طی دو دهه دوره زمانی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز ابوالعباس). پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز, دوره 7 شماره 14، صص 237-244.
صالحی، ناهید؛ اختصاصی، محمد رضا؛ طالبی، علی (1398). پیش بینی روند تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیره مارکوف. مطالعه موردی: حوزه آبخیز صفارود رامسر. نشریه سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، دوره 10، شماره1، صص 106-120.
عابدینی, موسی, قلعه, احسان. (1400). آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تکنیک های شی‌گرا و پیکسل پایه مطالعه موردی: حوضه مردق چای. هیدروژئومورفولوژی، سال 8، شماره 27، صص 182-163.
علوی پناه، کاظم. (1398). انتشارات دانشگاه تهران، چاپ 4، 520ص.
غفاری کندری، صدیقه؛ مرادی، حمیدرضا؛ مدرس، رضا. (1398). اثر تغییر کاربری اراضی بر سطح آب زیرزمینی در دشت‌های اصفهان-برخوار، نجف‌آباد و چادگان، تحقیقات آب و خاک ایران، دوره 50، شماره9، صص 2371-2355.
فیضی‌زاده، بختیار، (1396). مدلسازی تغییرات کاربری اراضی و اثرات آن بر سیستمم فرسایش در حوضه‌ی سد علویان با استفاده از تکنیک‌های سنجش ازدور و GIS ، مجله هیدروژئومورفولوژی، دوره 3، شماره 11، صص 38-21.
کریم زاده مطلق، زینب، لطفی، علی، پور منافی، سعید؛ احمدی زاده، سید سعیدرضا. (1401). ارزیابی و پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل CA_Markov. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دوره 33، شماره 2، صص 80-63.
مختاری، محمد حسین، نجفی، احمد (1394). مقایسه روش های طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان و شبکه عصبی مصنوعی در استخراج کاربری های اراضی از تصاویر ماهواره ای لندست TM. علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی), دوره 19، شماره 72، صص 35-44.
نظم فر؛ حسین، جعفرزاده، جعفر (1398) بررسی کارایی روشهای طبقه بندی تصاویر ماهوارهای در ارزیابی تغییرات کاربری اراضی شهری با استفاده از بهینه سازی مقیاس در پردازش شیءگرا (مورد: شهر اردبیل) فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال 10، شمارۀ پیاپی 36، صص 117-127. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 413 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 273 |
||