آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,360 |
| تعداد مقالات | 16,663 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,905,781 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,526,975 |
بررسی وضعیت غلظت فلزات سنگین در هوای تبریز )مطالعۀ موردی وقوع گرد و غبار در سالهای 1399 و 1400) | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقاله 9، دوره 28، شماره 87، اردیبهشت 1403، صفحه 209-188 اصل مقاله (1.3 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2023.53783.3050 | ||
| نویسندگان | ||
| علی محمدخورشیددوست* 1؛ مصطفی طحانی یزدلی2؛ فرحناز خرم ابادی3؛ اعظم صمدی4؛ فریده انصاری ملکی5؛ محمدحسین پورقربان6 | ||
| 1استاد دانشکدۀ برنامه‌ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنر معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
| 3کارشناسی ارشد آب و هواشناسی از دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| 4دکترای شیمی از دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| 5کارشناسی ارشد زیست شناسی از دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| 6کارشناسی ارشد اقلیم از دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| معضلات ناشی از تغییرات اقلیمی از مهمترین بحرانها و تهدیدات محیط زیست حال حاضر جامعۀ بشری به‌خصوص در محیطهای شهری است. در شهر تبریز و در سالهای اخیر، به علت رشد جمعیت، مهاجرت فراوان از شهرهای دیگر، ترافیک، توسعۀ صنایع و مراکز تولیدی باعث افزایش تولید و پراکنش آلاینده‌ها شده است. بر این اساس، در این پژوهش به ارزیابی کیفیت وقوع گرد و غبار در سالهای 1399 و 1400مورد توجه قرار گرفته است. میزان غلظت ذرات گرد و غبار در مناطق مختلف مکان های مورد مطالعه بسته به موقعیت جغرافیایی، شرایط توپوگرافی، اقلیمی و همچنین منشا آن‌ها اعم از داخلی و خارجی متفاوت است. براساس نتایج به دست آمده از تحلیل نتایج آزمایشگاهی و مطالعات میدانی، در منطقۀ تبریز و در دورۀ انجام تحقیق، تراکم فلز سرب در گرد و غبار برای بزرگسالان متوسط و برای کودکان شدید و خطر فلز جیوه هم برای افراد مسن و هم برای کودکان هر دو شدید بوده است. اثرات نامطلوب فلز کادمیوم در کودکان و بزرگسالان نیز بسیار شدید بوده است. از طرف دیگر بالا بودن دمای هوا در مرکز شهر و تشکیل جزایر حرارتی در آن باعث ایجاد بادهای محلی از حومه به طرف مرکز شهر میشود. با انتقال آلودگیها از حومه به مرکز شهر توسط این بادها، وضعیت آلودگی در مرکز شهر نیز افزایش می‌یابد. | ||
تازه های تحقیق | ||
معضلات ناشی از تغییرات اقلیمی از مهمترین بحرانها و تهدیدات محیط زیست حال حاضر جامعۀ بشری به‌خصوص در محیطهای شهری است .هدف این پژوهش ارزیابی کیفیت گرد و غبار از نظر وجود فلزات سنگین در هوای شهر تبریز در سالهای 1399 و 1400 می باشد. بدین منظور جهت پایش مکانی تراکم بالای غلظت گرد و غبار (AOD) در مناطق مختلف شهر،از سنجنده MODIS از ماهوارهی ترا (Terra) استفاده شده است. در ادامه با استفاده از نمونه‌برداری مستقیم از گرد و غبار و تجزیه و تحلیل ترکیبات شیمیایی (فلزات سنگین و مواد آلی)، به اندازهگیری میزان غلظت فلزات سنگین (جیوه، سرب و کادمیوم) در هنگام وقوع گرد و غبار در سال های (1399 و 1400) پرداخته شد. نتایج این تحقیق نشان داد به طورکلی میزان عنصر آلاینده کادمیوم نسبت به سایر آلاینده های مورد مطالعه در نقاط 15 گانه مطالعه شده بیشتر است. بالاترین میزان عنصر جیوه در نمونه های مربوط به نقاط خیابان شریعتی (شهناز)، جاده آذرشهر به سمت ایلخچی، دروازه تهران، زعفرانیه و بازار و راسته کوچه شامل میشود؛و همچنین نمونه های مربوط به نقاط جاده آذرشهر به سمت ایلخچی، خیابان مارالان، میدان راه آهن و نصف راه بیشترین مقدار میزان عنصر آلاینده سرب دارا می باشند.افزایش تردد خودروها و تمرکز بالای آن در (جاده آذرشهر به سمت ایلخچی، شریعتی (شهناز)، موجب شده است میانگین سالانه تغییرات دما در سال 1399 به 15/8 درجه و در سال 1400 به 9 درجه رسیده است.کوههای شمال و شمال شرق تبریز مانع خروج آلودگیها از طریق جریان باد میشوند، در نتیجه آلودگی هوای نواحی مرکزی شهر به خاطر انباشته شدن آلودگی ناشی از خودروها، انواع دودکشها و آلودگیهای منتقل شده از حومۀ شهر، تشدید می‌یابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گرد و غبار؛ فلزات سنگین؛ آلودگی؛ نمونه‌برداری؛ تبریز | ||
| مراجع | ||
|
زلقی، الهه و همکاران: برآورد بیماری های قلبی-عروقی و تنفسی منتسب به ذرات معلق کمتر از 10 میکرون موجود در هوای شهر تبریز در سال 1390، مجلۀ علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 21(1): 91-84، 1393.
عساکره، حسین؛ احدی، لیلا: بررسی رابطۀ تیپ‌های هوایی تبریز و آلودگی هوا، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 52:3 (394-375)، 1399.
غلامپور، اکبر و همکاران: بررسی تغییرات غلظت ذرات معلق هوای آزاد و ارزیابی اثرات بهداشتی منتسب به آن‌ها در شهر تبریز، مجلۀ صلامت و محیط، 7(4): 556-541، 1393.
منشوری، محمد؛ و طبیعی، یگانه: بررسی علل پیدایش کشند قرمز و کنترل آن در آبهای خلیج فارس، دوازدهمین همایش ملی بهداشت محیط ایران، 12 آبان 1388، دانشکده علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران.
رایگانی، بهزاد،خیراندیش، زهرا(1396). بهره گیری از سری زمانی دادههای ماهوارهای به منظور اعتبارسنجی کانونهای
شناسایی شده تولید گرد و غبار استان البرز، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال چهارم، شماره 4، صفحات 18-1
عساکره، حسین؛ اکبرزاده، یونس؛ (1395)، شبیهسازی تغییرات دما و بارش ایستگاه سینوپتیک تبریز طی دوره (2100-2010 ) با استفاده از ریز مقیاس نمایی آماری (SDSM) و خروجی مدل (CanESM2)
منصور مقدم، منصور،نقی پور، نگار، روستا، ایمان، غفاریان،حمیدرضا(1401). نشریه مدیریت بیابان،سال دهم، شماره اول، بهار 1401 ، صفحات 77 تا 98
مهندسین مشاور عرصه، (1374) ؛ طرح جامع تبریز، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران
ناطقی، سعیده،گوهردوست ، آزاده،سلیمانی ساردو،فرشاد(1401). واکاوی اثر پوشش گیاهی ب ر وقوع پدیدة گرد و غبار (مطالعه موردی: استان هرمزگان)،نشریه پژوهشهای فرسا یش محیطی،60-43 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 476 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 429 |
||