تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,486,998 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,967 |
کانت و مساله معنی داری یا بی معنایی متافیزیک | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقاله 5، دوره 10، شماره 19، آبان 1395، صفحه 93-113 اصل مقاله (755.69 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
نویسنده | ||
مسعود امید* | ||
دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
اینکه آیا از نظر کانت متافیزیک، معنادار است یا نه، مسأله اصلی این نوشتار است. در اینجا برآنیم تا در راستای این مسأله کلی، نظر کانت را در ذیل دو سوال زیر مورد بررسی قرار دهیم: اساساً معناداری و بیمعنایی متافیزیک آنگونه که در فلسفه معاصر محوریت دارد، برای کانت نیز موضوعیت داشت؟ آیا معنیداری و بیمعنایی متافیزیک مسأله اصلی و بنیادی کانت است یا تنها زمینهها و دلالتهایی کلی در میان است؟ در صورت وجود زمینهها و استلزامات و دلالتهای کلی در باب معناداری و بیمعنایی متافیزیک در فلسفه کانت، دیدگاههای وی به چه جهات و چه سطوحی از معناداری و بیمعنایی در باب متافیزیک مربوط میشود؟ پاسخ سوال نخست آن است که به نظر میرسد که اولاً رویکرد و نقد کانت از متافیزیک را میتوان معرفت شناختی و البته از نوع استعلایی آن دانست و نه از منظر زبان (یعنی براساس متافیزیکِ زبان، فلسفه زبانی، فلسفه زبان متعارف یا زبان شناسی)، ثانیاً از حیث مسأله محوری، معنیداری یا بیمعنایی متافیزیک، نه مسأله اصلی کانت است و نه آنکه فلسفه وی به نحو واضح و متمایز و مستقلی، متضمن چنین مسألهای است. ثالثا میتوان پذیرفت که فلسفه کانت از زمینهها، دلالتها و استلزامهایی در باب مسألۀ معنیداری و بیمعنایی متافیزیک برخوردار است. اما سوال دوم، دو سطح از معناداری یا بیمعنایی را میتوان در فلسفه کانت به دست آورد: الف) سطح زبانی: از دو جهتِ اجزا (یعنی از جهت واژگان و جملات متافیزیکی) و کل (به عنوان نظام وعلم متافیزیکی) و ب) سطح غیر زبانی. در سطح زبانی، اولاً واژگان و جملات متافیزیکی بیمعنی نیستند؛ ثانیاً این ادعا که: متافیزیک یک علم است، بیمعناست. در سطح غیر زبانی، مجموعه متافیزیک به دلیل عدم وصول به غایات و...، بیمعنا دانسته میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
فلسفه کانت؛ نقد متافیزیک؛ سطوح بیمعنایی و معناداری؛ با معنایی زبانی؛ بیمعنایی زبانی؛ بی-معنایی غیرزبانی | ||
مراجع | ||
آگدن و ریچاردز (1392)، معنای معنا، ترجمۀ محمود فضیلت و مریم نویدی، تهران: زوار. پاسترناک، لاورنس (1394)، فلسفه دین کانت، ترجمۀ مریم هاشمیان، تهران: ققنوس. ودبرگ، اندرس (1394)، تاریخ فلسفه تحلیلی، ترجمۀ جلال پیکانی و بیت اله ندرلو، تهران: حکمت. اسکروتن، راجر (1375)، کانت، ترجمۀ علی پایا، تهران: طرح نو. کانت، ایمانوئل (1362)، سنجش خرد ناب، ترجمۀ میرشمسالدین ادیب سلطانی، تهران: امیرکبیر. کانت، ایمانوئل (1386)، نقد قوه حکم، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی. کانت، ایمانوئل (1367)، تمهیدات، ترجمۀ غلامعلی حدادعادل، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. کانت، ایمانوئل (1380)، مابعدالطبیعه اخلاق (فلسفه فضیلت)، منوچهر صانعی درهبیدی، تهران: نقش و نگار. Caygill, Harward, A. (1995), Kant Dictionary, Oxford: Blackwell Publishers. Kant, Immanuel (1967), Critique of Pure Reason, Translated by Norman Kemp smith, London: Macmillan. Kant, Immanuel (1989), Prolegomena to Any future Metaphysics, London: Macmillan Publishing. Strawson, P. F. (1989), The Bounds of Sense, London: Rutledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 195 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 189 |