آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,365 |
| تعداد مقالات | 16,774 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,092,206 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,806,411 |
فضاهای زنانه و ارتباط آن با ساختار فضایی شهر تحلیلی از توزیع و انتشار طلافروشیها در مناطق 1 و 5 شهر مشهد | ||
| جغرافیا و برنامهریزی | ||
| مقاله 4، دوره 28، شماره 87، اردیبهشت 1403، صفحه 93-70 اصل مقاله (1.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2022.52590.3028 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی امیرفخریان* 1؛ حانیه لقایا2؛ مبینا رجبی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد،ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری گرایش آمایش شهری دانشگاه فردوسی مشهد،ایران. | ||
| چکیده | ||
| فضاهای زنانه، ازموضوعات مهم در مطالعات شهری است. عملکرد برخی از این فضاها (نظیرطلافروشیها) بگونهای است که بدون الزام محدودیت حضوربرای مردان، به شکل معناداری جاذب جمعیت زنان هستند. اثرگذاری چنین فضاهایی از عناصر ساختار فضایی شهرها میتواند تاثیر مهمی از حضورپذیری زنان در فضای شهری را به تصویر کشد. براین اساس مطالعهحاضر درنظر دارددرچارچوبِ فضاهایشهریزنانه، ضمن انتخاب دومنطقه باوضعیت درآمدی متفاوت ازشهرمشهد(مناطق1و5)، الگوی استقرار طلافروشیها را ارزیابی کند و نشان دهد که درتوزیع اینگونه فضاها (باتوجه به سطح درآمدی هرمنطقه) چه تفاوتیهای قابل مشاهده است و این الگو ازچه قواعد نانوشتهای تبعیت میکند. شیوه مطالعه توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری نیز شامل کلیه طلافروشیهای واقع درمناطق 1و5 شهرمشهد(شامل630 طلافروشی)است. درگام اول پس از ایجاد پایگاه اطلاعاتمکانی درمحیطArcGis اقدام به تعیین موقعیت طلافروشیها، براساس اطلاعات موجود دربانک اصناف شهرداری مشهد، گردید. درادامه بابهرهگیری از7متغیر(ازویژگیهای مکانی طلافروشیها و عناصرساختارفضایی هرمنطقه) شامل موقعیت مطلق، وسعت، زمان تاسیس هرطلافروشی، همجواری باکاربریهای پیرامونی، معابر و شریانهای ارتباطی، جمعیت و جمعیت زنان، اقدام به بررسی تفاوتهای فضایی درخصوص استقرار طلافروشیها گردید. مدلهای مورد بررسی شامل "الگویتراکم"،"مرکزثقل"، "مسافتاستاندارد"، "نزدیکترینهمسایگی"، "خودهمبستگیفضایی" و "الگوی زمانی-مکانی" است. نتایج بیانگر آن است که درمناطق توسعهیافته، فضاهای زنانه مورد بررسی، کمتر از توزیع جمعیت زنان تبعیت میکند درحالیکه در مناطق باسطح درآمدپایین، فضاهای زنانه، انطباق بیشتری با عناصر محلی همچون نزدیکی به ایستگاههای اتوبوس، شریانهای محلی و فضاهای مسکونی دارد. درعین حال نکته مشترک در این قاعدهمندی، رونق فعالیت این فضاهادر طول زمان ست. که به نظر میرسد در آینده، بیش از پیش فضاهای شهری را به سمت زنانه شدن سوق دهد. | ||
تازه های تحقیق | ||
فضاهای زنانه، ازموضوعات مهم در مطالعات شهری است. عملکرد برخی از این فضاها (نظیرطلافروشیها) بگونهای است که بدون الزام محدودیت حضوربرای مردان، به شکل معناداری جاذب جمعیت زنان هستند. اثرگذاری چنین فضاهایی از عناصر ساختار فضایی شهرها میتواند تاثیر مهمی از حضورپذیری زنان در فضای شهری را به تصویر کشد. براین اساس مطالعهحاضر درنظر دارددرچارچوبِ فضاهایشهریزنانه، ضمن انتخاب دومنطقه باوضعیت درآمدی متفاوت ازشهرمشهد(مناطق1و5)، الگوی استقرار طلافروشیها را ارزیابی کند و نشان دهد که درتوزیع اینگونه فضاها (باتوجه به سطح درآمدی هرمنطقه) چه تفاوتیهای قابل مشاهده است و این الگو ازچه قواعد نانوشتهای تبعیت میکند. شیوه مطالعه توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری نیز شامل کلیه طلافروشیهای واقع درمناطق 1و5 شهرمشهد (شامل630 طلافروشی)است. درگام اول پس از ایجاد پایگاه اطلاعاتمکانی درمحیطArcGis اقدام به تعیین موقعیت طلافروشیها، براساس اطلاعات موجود دربانک اصناف شهرداری مشهد، گردید. درادامه بابهرهگیری از7 متغیر(ازویژگیهای مکانی طلافروشیها و عناصرساختارفضایی هرمنطقه) شامل موقعیت مطلق، وسعت، زمان تاسیس هرطلافروشی، همجواری باکاربریهای پیرامونی، معابر و شریانهای ارتباطی، جمعیت و جمعیت زنان، اقدام به بررسی تفاوتهای فضایی درخصوص استقرار طلافروشیها گردید. مدلهای مورد بررسی شامل "الگوی تراکم"،"مرکزثقل"، "مسافت استاندارد"، "نزدیکترین همسایگی"، "خودهمبستگی فضایی" و "الگوی زمانی-مکانی" است. نتایج بیانگر آن است که درمناطق توسعهیافته، فضاهای زنانه مورد بررسی، کمتر از توزیع جمعیت زنان تبعیت میکند درحالیکه در مناطق باسطح درآمدپایین، فضاهای زنانه، انطباق بیشتری با عناصر محلی همچون نزدیکی به ایستگاههای اتوبوس، شریانهای محلی و فضاهای مسکونی دارد. درعین حال نکته مشترک در این قاعدهمندی، رونق فعالیت این فضاهادر طول زمان است. که به نظر میرسد در آینده، بیش از پیش فضاهای شهری را به سمت زنانه شدن سوق دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طلافروشی؛ فضاهای&rlm؛ زنانه؛ شهرمشهد؛ مکعب&rlm؛ زمانی- مکانی | ||
| مراجع | ||
|
اقتصاد آنلاین. (20/9/1400). فواید و خواص جالب طلا برای بدن.
fromhttps://www.eghtesadonline.com/ Retrieved
آکادمی مشاغل. (03/1401). آموزش راه اندازی طلافروشی طلافروشی به زبان ساده :
Retrieved from. https://jobsacademy.ir/jewelry/.
ابایی، پروین؛ اکبری، فاطمه (1396) ، زیبایی و منزلت: بررسی جایگاه سکه در زیورآلات و تزیینات پوشاک زنان در ایران، فرهنگ مرم ایران، شماره 48 و 49، 84-67.
پاکزاد، جهانشاه(1388)، مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری، تهران، انتشارات شهیدی.
پرتوی، پروین؛ فراش خیابانی، مریم(1397)، زنان و فضای سوم؛ بازخوانی مفهوم حوزه عمومی در محدوده مرکزی شهر تهران (خیابان انقلاب)، مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان. 16(3), 138-107.
پورحسین روشن، حمید؛ پورجعفر، محمدرضا، علی اکبری، صدیقه(1398)، تبیین عدالت جنسیتی در فضاهای شهری مطالعه موردی: فضای شهری مجموعه خواهر امام رشت، فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقهای، شماره 10، 115-145.
پیشگاهی فرد، زهرا؛ قدسی، امیر(1389)، نظریههای فرهنگی فمینیسم و دلالتهای آن بر جامعه ایران، زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)،1(3), 109-132.
تانکیس، ف. (1388). فضا، شهر و نظریه اجتماعی، مناسبات اجتماعی و شکلهای شهری، ترجمه حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، انتشارات دانشگاه تهران.
تیبالدر، فرانسیس(1381)، شهرسازی شهروندگرا، ترجمه محمد احمی نژاد، اصفهان، خاک.
جیکوبز، جین(1386)، مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکا، ترجمه حمیدرضا پارسی، تهران، دانشگاه تهران، موسسه انتشارات و چاپ.
حاجی احمدی همدانی، آذین؛ ماجدی، حمید؛ جهانشاهلو، لعلا(1394)، بررسی معیارهای تاثیرگذار بر افزایش میزان فعالیت زنان در فضاهای شهری (مطالعه موردی: محله پونک (20 متری گلستان) شهر تهران)، مطالعات شهری، 4(14), 47-59.
حـاجی احمـدی همدانی، آذین؛ جهانشـــاهلو، لعلا(1394)، بررســـی معیارهای مؤثر در مناسـب سـازی فضـاهای شهری بر ارتقای کیفی زندگی روزمره گروه اجتماعی زنان (مورد مطالعه: محله گلستان پونک)، فصلنامه علمی تخصصی دانش انتظامی غرب استان تهران، 2(6),28-1.
حبیبی، محسن؛ امیری، مریم(1394)، حق به شهر؛ شهر موجود و شهر مطلوب آنچه که هست و آنچه که باید باشد، پژوهشهای انسان شناسی ایران (نامه علوم اجتماعی)، 5(2 )، 9-30.
حبیبی، میترا؛ علی پور شجاعی، فرشته(1394)، بررسی تطبیقی فضاهای عمومی ویژه زنان با فضاهای عمومی شهری در میزان پاسخگویی به نیازهای بانوان نمونه موردی: پارک آب و آتش و بوستان بهشت مادران تهران، معماری و شهرسازی (هنرهای زیبا)، 20(1)، 17-30.
خانی، فضیله(1386)، درآمدی بر پارادیم جغرافیایی جنسیت، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها.
دانشیان. (15/11/1400). سامانه جامع اطلاع رسانی طلا و جواهر. Retrieved from https://goldnews.ir/2021/11/15/
ذوقی توتکابنی، مهرنوش(1388)، طراحی فضاهای معماری و شهری با تکیه بر نیازهای زنان، همایش ملی زن و معماری، تهران.
رفیعیان، مجتبی، خدایی، زهرا(1388)، بررسی شاخصها و معیارهای موثر بر رضایتمندی شهروندان از فضاهای عمومی شهری، راهبرد، 18 (53)، 227-248.
زمانی دارانی، فاطمه؛ مقصودی، سوده(1398)، رابطه حضور زنان در فضای شهری با معیارهای مطلوبیت شهری با استفاده از معادلات ساختاری، مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان، 17(4)،108-71.
عباس زادگان، مصطفی(1384)، ابعاد اجتماعی- روانشناختی فضاهای شهری، نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید (فارسی) (نشریه بین المللی علوم مهندسی)، 16(1)، 69-84.
عباسزاده، محمد؛ اقدسی علمداری، فرانک؛ سعادتی، موسی؛ مبارک بخشایش، مرتضی(1391)، مطالعه جامعه شناختی گرایش به زیبایی با عمل جراحی پلاستیک و عوامل مرتبط با آن (مورد مطالعه: زنان و دختران 64-16 ساله شهر تبریز)، جامعه شناسی کاربردی.23(3)، 123-140.
غیاثوند، احمد(1394)، دنیای زنان در پرتو فضاهای جنسیتی شهری مدرن، توسعه محلی روستایی- شهری (توسعه روستایی)، 7(2 (پیاپی 13) )،299-322.
فاضلی، نعمت الله؛ (1396)، زنانه شدن شهر: با تاکید بر فضاهای شهر تهران، انتشارات شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران
فاضلی، نعمت الله(1394)، زنانه شدن فضای شهری در ایران امروز، با تکیه بر فضای کلان شهر تهران، پژوهشنامه زنان، 6(1)، 132-107.
فاضلی، نعمت الله؛ ضیاچی، محدثه(1393)، شهر دوست‌دار زن شناسایی معیارهای شهر دوست‌دار زن از نظر زنان متعلق به پایگاه‌ها و گروه‌های مختلف اجتماعی تهران، جامعه‌پژوهی فرهنگی، 5(3)،85-55.
فرزانه، فرانک(1390)، درآمدی بر تعامل مفاهیم جنسیت و فضا، صفه، 21(52)، 99-110.
فرهادیان، نفیسه؛ نفتی، ملیکا(1392)، بررسی و ساماندهی فضاهای شهری در جهت افزایش حضور پذیری زنان،کنفرانس بین المللی عمران، معماری و توسعه پایدار شهری، تبریز.
کاشانی جو، خشایار(1389)، بازشناخت رویکردهای نظری به فضاهای عمومی شهری، هویت شهر، 4(6)، 95-106.
کلمن، یمز(1390)، بنیادهای نظریههای اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران، نشر نی.
الماسی فر، نینا؛ انصاری، مجتبی(1389)، بررسی امنیت محیطی در پارکهای منطقهای به عنوان بخشی از فضاهای شهری از دیدگاه زنان بر پایه رویکرد CPTED (مطالعه موردی: پارک ساعی)، مدیریت شهری، 8(25)، 21-34.
مدنی پور، علی(1387)، فضاهای عمومی و خصوصی شهر، ترجمه فرشاد نوریان، تهران، شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.
مقصودی، سوده؛ آراسته، مژده؛ تندولی، سمیرا(1392)، بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زنان و دختران دانشجو به آرایش چهره (مورد مطالعه: دانشگاه‌های شهر کرمان)، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 2(2)، 295-314.
مولایی، محمدمهدی؛ لطفی، آرزو(1398)، نقش زنان و فرهنگ در شکل گیری فضاهای شهری، منبع زن و فرهنگ، شماره 42، 83-75.
نصر، طاهره؛ ماجدی، حمید(1392)، نگاهی به مقوله هویت در شهرسازی، معماری و شهرسازی آرمان شهر، 5(11)، 269-277.
ورمقانی، حسنا؛ سلطان زاده، حسین؛ دهباشی شریف، مزین(1394)، رابطه جنسیت و فضا در عرصههای خصوصی و عمومی دوره قاجار، باغ نظر، 12(37)، 31-40.
هام، مگی؛ گمبل، سارا(1382)، فرهنگ نظریهای فمینیستی، مترجمان نوشین احمدی خراسانی، تهران، توسعه.
هیلیر، جین(1388)، سایه های قدرت حکایت دوراندیشی در برنامهریزی کاربری اراضی، ترجمه کمال پولادی، تهران، جامعه مهندسان مشاور ایران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 481 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 385 |
||