آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,303 |
| تعداد مقالات | 16,020 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,489,439 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,216,979 |
ارائه الگوی ارزیابی شاخص‌های کمی و کیفی فضای سبز در شهر مشهد | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقاله 1، دوره 27، شماره 86، بهمن 1402، صفحه 1-19 اصل مقاله (1.83 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2022.50982.2986 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین آقاجانی* 1؛ فرناز سرکاری2 | ||
| 1جهاددانشگاهی خراسان رضوی -مدیرگروه توسعه پایدار شهری و منطقه ای | ||
| 2کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| وجود پارک و فضای سبز از عناصر اکولوژیکی کلیدی در جهت بهبود کیفیت زندگی شهری محسوب میشوند. با این وجود، فضاهای سبز در بین مناطق شهر در ابعاد کمی و کیفی به دلیل عوامل مختلف اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی غالبا نامتوازن توزیع شده‌اند. از این رو، برنامه‌ریزان شهری به ابزارهای مؤثر برای ارزیابی و تحلیل فضاهای سبز در میان مناطق شهر نیاز دارند. رایج ترین شاخص مورد استفاده در ارزیابی فضای سبز، شاخص مساحت کل فضای سبز به جمعیت کل می‌باشد، با این حال این شاخص، اطلاعاتی در مورد نحوه توزیع فضای سبز در سطح شهر یا مناطق شهری و همچنین اثرات اکوسیستمی و اکولوژیکی آن به صورت کاملی ارائه نمی‌دهد که نیازمند بررسی ابعاد جامع‌تر با استفاده از سنجه‌های جدید می‌باشد. هدف این مطالعه ارائه ابزارهایی برای ارزیابی جامع‌تر فضای سبز در یک چارچوب چند بعدی درکلان‌شهر مشهد است. بدین‌منظور ابتدا به شناسایی یک مجموعه شاخص در سه بعد کمی(سرانه، درصد فضای سبز)، کیفی(میانگین اندازه، درصد فضای سبز بیشتر از 0.5 هکتار، تراکم، میانگین فاصله اقلیدسی نزدیک‌ترین همسایه) و دسترسی(شاخص تجمع، شاخص شکل هندسی، درصد جمعیت با فاصله 100 و 300 به فضای سبز) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نرم‌افزار فرگستس جهت ارزیابی وضعیت فضای سبز در مناطق 17 گانه شهر مشهد می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد منطقه 17، 6 و 7 به ترتیب دارای وضعیت مطلوبی به لحاظ شاخص‌های مورد بررسی دارند و مناطق کم‌برخوردار 15 و 16 که بدون برنامه رشد کرده‌اند، بدترین وضعیت توزیع فضایی پارکها را در میان مناطق شهر مشهد داشته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فضای سبز؛ دسترسی؛ کیفیت؛ سنجه‌های سیمای سرزمین؛ فرگستس | ||
| مراجع | ||
|
استادی، م.، و سلطانی فرد، ه.، و ادب، ح.، و قلیچی پور، ز.، و پهلوانی، ع. (1396). ارزیابی و رتبه بندی مناطق شهری با تاکید بر کیفیت اکولوژیکی پارکها و فضای سبز به روش تاپسیس (مطالعه موردی: مناطق شهری مشهد). محیط شناسی, 43(2 ), 329-347. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=476889
حاتمی، مریم و ستوده، احد و مختاری، محمدحسین و کیانی، بهمن،1393،ارزیابی ترکیب و توزیع فضایی لکه های سبز شهر مشهد با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین،ششمین کنفرانس ملی برنامه ریزی و مدیریت شهری با تاکید بر مولفه های شهر اسلامی،مشهد،https://civilica.com/doc/349448
حسینی مند, نگین, یعقوبی, معصومه, شاه حسینی, حبیب, جوان فروزنده, علی. (1400). ارزیابی مؤلفه‌های کیفی-ادراکی فضاهای سبز در ارتقاء حس رضایتمندی و سرزندگی ساکنان محلات اطراف آن (نمونه‌های مورد مطالعه پارک ائل‌گلی و پارک ولیعصر تبریز). نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی, 25(77), 61-79. doi: 10.22034/gp.2021.41603.2693
زاهدی کلاکی, ابراهیم, متولی, صدرالدین, محمودزاده, حسن, غلامرضا, جانباز قبادی. (1400). تبیین ساختار اکولوژی شهری در راستای ارتقای ضریب تاب آوری زیست محیطی با استفاده از تحلیل متریکهای سیمای سرزمین ( مطالعه موردی شهر بهشهر ). نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی, 25(78), 197-218. doi: 10.22034/gp.2021.42841.2741
شماعی, علی, جان بابانژاد, محمدحسین, زمانی, زهرا. (1394). ارزیابی شاخص های کاربری اراضی شهری با تأکید بر سرانه مطلوب شهر سالم مطالعه موردی: شهر بابل. نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی, 19(54), 143-170.
لاریجانی، م.، و قسامی، ف.، و یوسفی روبیات، ا. (1393). تحلیل اکولوژیک ساختار فضای سبز شهر جیرفت با استفاده از متریک های سیمای سرزمین. آمایش محیط, 7(25), 49-64. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=226638
محمودزاده، ح.، و مسعودی، ح. (1399). کاربرد مفاهیم گراف و حداقل هزینه در توسعه شبکه فضای سبز شهری و بهبود پیوستگی اکولوژیکی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز). محیط شناسی, 46(1 ), 97-114. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=565142
Anguluri, R., & Narayanan, P. (2017). Role of green space in urban planning: Outlook towards smart cities. Urban Forestry & Urban Greening, 25, 58-65. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2017.04.007
Arthur, N., & Hack, J. (2022). A multiple scale, function, and type approach to determine and improve Green Infrastructure of urban watersheds. Urban Forestry & Urban Greening, 68. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2022.127459
Coolen, H., & Meesters, J. (2011). Private and public green spaces: meaningful but different settings. Journal of Housing and the Built Environment, 27(1), 49-67. https://doi.org/10.1007/s10901-011-9246-5
de la Barrera, F., Reyes-Paecke, S., & Banzhaf, E. (2016). Indicators for green spaces in contrasting urban settings. Ecological Indicators, 62, 212-219. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2015.10.027
Li, H., & Liu, Y. (2016). Neighborhood socioeconomic disadvantage and urban public green spaces availability: A localized modeling approach to inform land use policy. Land Use Policy, 57, 470-478. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2016.06.015
McGarigal. (2015). (FRAGSTATS HELP, Issue.
Rigolon, A., Browning, M., & Jennings, V. (2018). Inequities in the quality of urban park systems: An environmental justice investigation of cities in the United States. Landscape and Urban Planning, 178, 156-169. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2018.05.026
Sathyakumar, V., Ramsankaran, R., & Bardhan, R. (2020). Geospatial approach for assessing spatiotemporal dynamics of urban green space distribution among neighbourhoods: A demonstration in Mumbai. Urban Forestry & Urban Greening, 48. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2020.126585
Senanayake, I. P., Welivitiya, W. D. D. P., & Nadeeka, P. M. (2013). Urban green spaces analysis for development planning in Colombo, Sri Lanka, utilizing THEOS satellite imagery – A remote sensing and GIS approach. Urban Forestry & Urban Greening, 12(3), 307-314. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2013.03.011
Tian, Y., Jim, C. Y., & Wang, H. (2014). Assessing the landscape and ecological quality of urban green spaces in a compact city. Landscape and Urban Planning, 121, 97-108. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2013.10.001
Wright Wendel, H. E., Zarger, R. K., & Mihelcic, J. R. (2012). Accessibility and usability: Green space preferences, perceptions, and barriers in a rapidly urbanizing city in Latin America. Landscape and Urban Planning, 107(3), 272-282. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2012.06.003
Yao, L., Liu, J., Wang, R., Yin, K., & Han, B. (2014). Effective green equivalent—A measure of public green spaces for cities. Ecological Indicators, 47, 123-127. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2014.07.009
Zhou, X., & Wang, Y.-C. (2011). Spatial–temporal dynamics of urban green space in response to rapid urbanization and greening policies. Landscape and Urban Planning, 100(3), 268-277. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2010.12.013 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 504 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 360 |
||