تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,751 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,866,678 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,690,499 |
بررسی ارتباط بین چشمه ها با رودخانه، عوامل زمین شناسی و زمین ساختی (مطالعه موردی: شهرستان کامیاران) | ||
هیدروژئولوژی | ||
دوره 7، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 76-90 اصل مقاله (1.85 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2022.50088.1259 | ||
نویسندگان | ||
خبات امانی1؛ مهرنوش قدیمی* 2؛ سید محمد زمان زاده خسرقی3 | ||
1دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
3دانشیار دانشکده زمینشناسی دانشکدگان علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
پراکندگی چشمهها و میزان آبدهی آنها تحتتأثیر پارامترهای مختلفی ازجمله تکتونیک، اقلیم، زمینشناسی، فاصله از شبکه زهکشی، ژئومورفولوژی و غیره قرار دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر پارامترهای ساختاری، لیتولوژی و شبکه زهکشی بر دو شاخص مربوط به چشمهها، از جمله تعداد و آبدهی سالانه در محدوده شهرستان کامیاران واقع در استان کردستان صورت گرفته است. همچنین روابط همبستگی بین چشمههای موجود در حوزههای آبخیز و ایستگاههای هیدرومتری پائیندست آنها بررسی شده است. جهت نیل به اهداف تحقیق دادههای مربوط به آبدهی چشمههای شهرستان، سازندهای زمینشناسی و موقعیت گسلها، مدل رقومی ارتفاع (DEM) و شبکه زهکشی تهیه شده و نسبت به دو پارامتر مذکور مورد بررسی قرار گرفتهاند. همچنین با استخراج حوزههای آبخیز بالادست ایستگاههای هیدرومتری روابط بین چشمههای بالادست آنها با رواناب حوضهها بهدست آمده است. نتایج حاصل مؤید آن است که بین تعداد چشمهها و فاصله از گسل ارتباط تنگاتنگی با ضریب همبستگی 947/0 وجود دارد. همچنین همبستگی بین تعداد چشمه و فاصله از رودخانه معنادار بوده و در حدود 76/0 است. اما بین این دو پارامتر با میزان آبدهی چشمهها ارتباط بارزی برقرار نمیباشد. متغیر آبدهی با جنس سازند ارتباط معناداری دارد به گونهای که سازند آهک ماسهای بیشترین مقدار آبدهی سالانه و سازندهای آندزیت، میکروگرانیت و شیلهای سیلتی نیز کمترین مقادیر آبدهی را دارند. در رابطه با روابط همبستگی بین چشمهها و ایستگاههای هیدرومتری نیز نتایج نشان داد که بین پارامترهای دما و تخلیه سالانه روابط معنی داری وجود دارد اما بین شاخصهای pH و EC هیچ گونه ارتباط معنیداری برقرار نمیباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
آبدهی؛ چشمه؛ رودخانه؛ شهرستان کامیاران؛ گسل | ||
مراجع | ||
ادریسنیا، س.، پهلوانروی، ا.، مقدم نیا، ع.، نظری سامانی، ع.، میری، ع.، 1396. بررسی نقش عوامل ساختاری در فراوانی منابع آب منطقه کارستی مهارلو با استفاده از سنجش از دور و GIS . نشریه مرتع و آبخیزداری (منابع طبیعی ایران)، 70(2): 275-263.
حبیبی نیا، ه،. کرد، م،. طاهری، ک.، 1400. تأثیر سازندهای زمینشناسی بر کیفیت و خصوصیات ژئوشیمیایی آبهای زیرزمینی دشت شیان، کرمانشاه. نشریه هیدروژئولوژی، 6(1): 125-114.
خوشرفتار ،ر .، جعفری، غ.، فیض الله پور ، م.، آرین تبار، ح.، مرادی، پ.، 1397. ارزیابی ارتباط گسلها با چشمه های کارستی در توده کوهستانی پراو بیستون-کرمانشاه. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 19(54): 22-1.
سعیدی رضوی، بازه های مطالعاتی،. عرب، ع،. 1399. بررسی ارتباط سطح آب زیرزمینی با رودخانه و تحلیل ضریب جریان روزانه آن. نشریه هیدروژئولوژی، 5(1): 97-84.
شفیعی مطلق، خ.، 1391. بررسی پتانسیل تاقدیس کوه سیاه دهدشت در فراوانی منابع آب با استفاده از GIS. فصلنامه علمی پژوهشی زمین شناسی محیط زیست؛ 6(19): 95-81.
کاظمی، ر.، شادفر، ص.، بیات، ر.، 1393. بررسی عوامل موثر در پتانسیلیابی منابع آب سازندهای سخت، مطالعه موردی: منطقه کارستی لار. نشریه علمی-پژوهشی مهندسی و مدیریت آبخیز، 7(4): 401-389.
کلانتری، ن.، کشاورزی، م.، چرچی، ع.، 1388. عوامل مؤثر در ظهور چشمههای حوزهی آبخیز دشت ایذه. فصلنامهی زمینشناسی کاربردی، 5(2): 147-135.
کلانتری، ن.، مهدی پور، م.، همرایان آزاد، و .، 1395. تأثیر پدیدههای ساختاری و مورفولوژیکی در ظهور، تغذیه و گلآلود شدن چشمهی گرداب در شمال شرق اندیمشک استان خوزستان. نشریه هیدروژئومورفولوژی، 3(9): 112-87.
گنجائیان، ح.، امانی، خ.، 1399. جغرافیای طبیعی استان کردستان، انتشارات انتخاب، تهران.
نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان کردستان ،1395. سازمان برنامه و بودجه کشور.
نقشه زمینشناسی 100000/1 کامیاران؛ سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
Al-Sudani, H., 2018. Hydrochemical evaluation and utilization of groundwater in Khanaqin Area, Diyala Governorate-East of Iraq. Iraqi J. Sci., 59 (4B): 2279–2288. Bense, V. F., Gleeson, T., Loveless, S. E., Bour, O., & Scibek, J., 2013. Fault zone hydrogeology. Earth-Science Reviews, 127: 171-192. Das, D., 1996, Environmental appraisal for water resource development Proceedings, International Conference on Disaster Management (ICODIM): 499-507 Guwahati: India, Organized by Tejpur University. Dass, B., Sen, S., Bamola, V., Sharma, A., & Sen, D., 2021. Assessment of spring flows in Indian Himalayan micro-watersheds–A hydro-geological approach. Journal of Hydrology, 598, 126354. Fensham, R. J., Doyle, T., Habermehl, M. A., Laffineur, B., & Silcock, J. L., 2021. Hydrogeological assessment of springs in the south-central Great Artesian Basin of Australia. Hydrogeology Journal, 29(4): 1501-1515. Fisher, Q. and Knipe, R., 1998, Fault Sealing Processes in Siliciclastic Sediment, in Faulting, Fault Sealing and Fluid Flow in Hydrocarbon Reservoirs, Geol Soc Lond. Spec Publ, 147(1): 117–134. Fulljames J.R, Zijerveld J.J, Franssen RCMW., 1997. Fault Seal Processes: Systematic Analysis of Fault Seals over Geological and Production Time Scales, in Hydrocarbon Seals: Importance for Exploration and Production, Norwegian Petrol Soc Spec Publ,. 7(3): 51–59. Glen J.M.G, Egger A.E, lppolito C, Athens N., 2013. Correlation of Geothermal springs sub-surface fult terminations Revealed by High Resolution UAV- Acquired Magnetic data. Thirty- Eighth work shop on Geothermal Reservoir Engineering Stanford university, Stanford, California, February. Henriksen, H., 2003. The role of some regional factors in the assessment of well yields from hard-rock aquifers of Fennoscandia. Hydrogeology Journal, 11(6): 628-645. Liu, H., Guo, H., Xing, L., Zhan, Y., Li, F., Shao, J., Niu, H., Liang, X., Li, C., 2016. Geochemical behaviors of rare earth elements in groundwater along a flow path in the North China Plain. J. Asian Earth Sci., 117: 33–51. Naik, P., Awasthi, A., Mohan, P., 2002. Springs in a headwater basin in the Deccan Trap Rawling GC, Goodwin LB, Wilson JL., 2001. Internal Architecture, Permeability Structure, and Hydrologic Significance of Contrasting Fault Zone Types, Geology, 29(1): 43–46. Wieck J, Person M, Stayler L., 1995. A Finite Element Method for Simulating Fault Block Motion and Hydrothermal Fluid Flow within Rifting Basins, Water Resour Res, 31(12): 3241–3258. Wu, Y., Zhou, X., Wang, M., Zhuo, L., Xu, H., & Liu, Y., 2021. Comparison of hydrogeological characteristics and genesis of the Xiaguan Hot Spring and the Butterfly Spring in Yunnan of China. Journal of Hydrology, 593, 125922. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 310 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 381 |