تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,323 |
تعداد مقالات | 16,270 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,952,969 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,623,860 |
اثربخشی توانبخشی شناختی در بازسازی عملکردهای لوب آهیانهای (حافظه ایپزودیک و توانایی رونگاری شکل) در بیماران اسکیزوفرنی | ||
فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی | ||
دوره 17، شماره 67، آذر 1401، صفحه 55-66 اصل مقاله (692.66 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jmpr.2022.15313 | ||
نویسندگان | ||
شکیب جوهری1؛ محمد زارع نیستانک* 2؛ الهام فروزنده3 | ||
1دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران. | ||
2استادیار، گروه روانشناسی، واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران. | ||
3دانشیار، گروه روانشناسی، واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف از این پژوهش تعیین تأثیر توانبخشی شناختی بر مؤلفههای حافظه ایپزودیک و توانایی رونگاری شکل بیماران اسکیزوفرنی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه پژوهش کلیه بیماران اسکیزوفرنی تحت درمان و مراقبت در بیمارستان فارابی شهراصفهان (سال 1400) بودند. با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس 30 بیمار اسکیزوفرنی تحت درمان در بیمارستان فارابی شهر اصفهان انتخاب شدند و با توجه به معیارهای ورودی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. متغیر مستقل درمان مبتنی بر توانبخشی شناختی (برگ و انسل 1999 و بیکر و تامپسون 1999) بود که برای گروه آزمایش طی 12 جلسه (به صورت گروهی و به مدت30 الی45 دقیقه) برگزار شد، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخلهای دریافت نکردند. ابزار پژوهش آزمون بینایی- حرکتی بندرگشتالت (1983) و آزمون ان- بک (حافظه کاری فعال) (1990) بود. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که درمان مبتنی بر توانبخشی شناختی بر مؤلفههای حافظه ایپزودیک و توانایی رونگاری شکل در بیماران اسکیزوفرنی تأثیر معناداری داشت (0/01>p). بنابراین میتوان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر توانبخشی شناختی روشی مؤثر برای برای بهبود حافظه ایپزودیک و توانایی رونگاری شکل در بیماران اسکیزوفرنی است و میتوان از آن در طراحی و اصلاح مداخلات کاهش علائم اسکیزوفرنی استفاده کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
توانبخشی شناختی؛ لوب آهیانهای؛ حافظه ایپزودیک؛ توانایی رونگاری شکل؛ اسکیزوفرنی | ||
مراجع | ||
اوریادی پریسا، هادیان فرد حبیب، قاسمی نظام الدین.(1398). اثربخشی توانبخشی شناختی مبتنی بر بازیهای رایانهای بر عملکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/فزونکنشی. فصلنامه روانشناسی شناختی؛ ۷ (۱) :۱۲۱-۱۳۰
باباپور، خیرالدین. (1396). روانشناسی فیزیولوژیک، تهران، نشر سنجش.
بارلو، دیوید اچ؛ دیورند، وی. مارک.(1396). آسیبشناسی روانی. ترجمه مهرداد فیروزبخت، تهران: رسا.
باقری، الهام؛ فروزنده، الهام. (1396). کاربرد توانبخشی شناختی برای انواع اختلال های روانی، مجله پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری،2(10):27-14.
پرهون کمال، پرهون هادی.(1398). تأثیر مداخلۀ توانبخشی شناختی برکارکردهای اجرایی و توجه دانشآموزان دارای مشکل یادگیری. فصلنامه روانشناسی؛ ۷ (۳):۹۰-۱۰۷.
ترال، تیموتیجی؛ پرینستاین، میچلجی.(1398). روانشناسی بالینی فیرس، ترجمه مهرداد فیروزبخت، نشر رشد.
تقوی لاریجانی ترانه، نوغانی فاطمه، داننده فرد سارا.(1398). تاثیر آموزش گروهی روانشناختی بر تابآوری خانوادههای بیماران اسکیزوفرنی. روان پرستاری؛ ۷ (۲) :۸۹-۸۳.
جوادزاده، زهره، نجاتی وحید، پوشنه کامبیز. (1400). اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی باران بر کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اتیسم با عملکرد بالا، طب توانبخشی.
خلعتبری سارا، پهلوانزاده سعید، علیمحمدی نصرالله.(1399). اثربخشی آموزش خودمراقبتی ، بر عملکرد کلی مبتلایان به اسکیزوفرن، مبتنی بر مدل خود مراقبتی اورم. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری؛ ۷ (۲) :۵۱-۴۰
دادگری آتنا، سلمانی نیر، باقری ایمانه، فضل جو الهام. بررسی تأثیر آموزش حین ترخیص بر مهارت اجتماعی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی. روان پرستاری. ۱۳۹۸; ۷ (۶) :۱۷-۱۱
دارائی فرد، نگین؛ عزیزی، مهدیه؛ دمهری، فرنگیس. (1400). اثربخشی توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال بر ادراک زمان کودکان دارای اختلال نقصتوجه/ بیشفعالی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی عصب روانشناسی، 7(3 (26):
داوودی اعظم، نشاط دوست حمیدطاهر، شریفی حسن پاشا.(1390). مقایسه عملکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا, افسردگی اساسی بدون روان پریشی و افراد بهنجار در شهر تهران. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک (ره آورد دانش), 14(4 (پیاپی 57))، 10-19.
رنگرزیان فاطمه، کیامرثی آذر، کاظمی رضا. (1400). مقایسه اثربخشی درمان حمایتی و مدیریت بیماری بر مهارت های ارتباطی بیماران اسکیزوفرنی. دوماه نامه علمی ـ پژوهشی فیض؛ ۲۵ (۲) :۸۶۵-۸۵۸
رهگذر مهدی، چراغی لیلا؛ بخشی عنایت اله، کریملو مسعود، فدایی فربد، بیگلریان اکبر.(1391). کاربرد مدل پیشامدهای بازگشتی در تعیین عوامل خطر بازگشت بیماری اسکیزوفرنیا. علوم پزشکی رازی (مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران).
زرﺷﻨﺎس، ﺳﺎره؛ ﻫﻮشور، ﭘﺎرﺳﺎ، ﭼﻬﺮه ﻧﮕﺎر، ﻧﮕﻴﻦ.(1390). اختلالات حافظه کاری در بیماران مبتلا به اختلال اسکیزوفرنیا و روش های ارزیابی آن. پژوهش در علوم توانبخشی, 7(5 (ویژه نامه)), 739-749.
سبحانی مرضیه، مرادی علیرضا، علی بیگی ندا، دولتشاهی بهروز(1389). اثربخشی درمان شناختی - رفتاری در کاهش علایم و بهبود عملکرد بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا. مطالعات روانشناسی بالینی, 1(1), 101-127.
عزیزی امیر، میردریکوند فضلاله، سپهوندی محمدعلی.(1399). مقایسه تأثیر توانبخشی شناختی, نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی-رفتاری بر حافظة فعال در دانشآموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 1(21(پیاپی 79) ):31-41.
عطادخت، اکبر؛ مجدی، نورالدین؛ حاجلو، نادر؛ ابوالقاسمی، عباس.(1396). اثربخشی تمرینات ورزش هوازی در بهبود علائم مثبت و منفی بیماران اسکیزوفرنی. سلامت و مراقبت. 1396;19(2):107-116.
عظیمی زینب، محمودعلیلو مجید، بخشی پوررودسری عباس .(1391). تفاوتهای جنسیتی در اثر هیجان بر تثبیت حافظه اپیزودیک. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی (اندیشه و رفتار), 6(23), 65-74
عیوضی، سیما و یزدانبخش، کامران و مرادی، آسیه.(1397). اثربخشی توانبخشی شناختی رایانه یار بر بهبود نشانگان رفتاری در کودکان دارای نارسایی توجه/بیش فعالی، نشریه عصب روانشناسی، 4(3(پیاپی 14): 121- 134.
فرجی رضا، اورکی محمد، زارع حسین، نجاتی وحید.(1399). بررسی اثربخشی توان بخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی در افراد مبتلا به آسیب های ناشی از جنگ و استرس پس از سانحه. علوم اعصاب شفای خاتم; 8(4): 20-28.
کاپلان هرولد، و سادوک ویرجنیا. .(1397). مرجع کامل روان پزشکی کاپلان- سادوک، اختلالات خلقی، ترجمه یحیی کمالوند، تهران: ابن سینا.
کرمعلی اسماعیلی سمانه، علیزاده زارعی مهدی.(1393). زیر ساخت های عصبی کارکردهای اجرایی و اهمیت آن در آموزش و توان بخشی. تعلیم و تربیت استثنایی; ۵ (۱۲۷) :۴۴-۳۷
گندمی زینب، ارجمندنیا علی اکبر، افروز غلامعلی.(1399). بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر عملکرد شناختی دانشآموزان دیرآموز. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت; ۷ (۴) :۱۳۴-۱۲۲
مخبر، نغمه.(1386). مقایسه وضعیت شناختی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا و اسکیزوافکتیو. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان (طبیب شرق). 1386; 8(3): 211- 217.
موسیزاده حدیث، ارجمندنیا علی اکبر، افروز غلامعلی، غباری بناب باقر.(1397). اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه آیندهنگر بر مشکلات رفتاری و کارکردهای اجرایی توجه کودکان با اختلال کاستی توجه-بیشفعالی. فصلنامه کودکان استثنایی; ۱۸ (۳) :۱۳۰-۱۱۷
نوروزبخش حاجی کندی، راضیه؛ هاشمی، تورج؛ رضایی، اکبر؛ (1400). اثربخشی بازتوانی شناختی بر ظرفیت حافظه کاری دانش آموزان پایه سوم ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص (خواندن) با تعدیل گری جنسیت. آموزش و ارزشیابی، 14(53): 111- 132.
نوکنی مصطفی، جمیلیان حمیدرضا، زهره وند منا، محسن پوریان خدیجه.(1398). اثر بخشی بازتوانی شناختی بر روی نقایص فراخنای حافظه کوتاه مدت بیماران اسکیزوفرنی مزمن. یافته; 8 (2 (پیاپی 80):93-102.
Ahn, S., & Hwang, S.(2018). Cognitive rehabilitation with neurodevelopmental disorder: A systematic review. NeuroRehabilitation, 41(4), 707-719. Bakker, D. J.(2016). Treatment of Developmental dyslexia: A Review. Pediatric Rehabilitation, in press. Buck B, Hallgren KA, Campbell At, Choudhury T, Kane JM, Ben-Zeev D.(2021). mhealth-assisted detection of precursors to relapse in schizophrenia. Front Psychiatry 2021; 12:642200. Buonocore M, Agostoni G, Bechi M, Inguscio E, Gritti D, Anchora L, Spangaro M, Cocchi F, Bianchi L, Guglielmino C, Sormani M, Russotti M, Bosia M, Cavallaro R.(2021). Cognitive Remediation for Inpatients with Schizophrenia: Effects of a Brief and Intensive Training. J Nerv Ment Dis; 209:76-81. Dere, E., Pause, B.M., & Pietrowsky, R. (2010). Emotion and episodic memory in neuropsychiatric disorders. Behavioural Brain Research, 215(2), 162-171. Gerald, G; Gretchen L. H; Manish, P. (2010). Novero, Ada M.; Luther, James F. Suicide and Life-Threatening Behavior, v36 n1 p35-43. Harvey PD, McGurk SR, Mahncke H, Wykes T. (2018). Controversies in Computerized Cognitive Training. Biol Psychiatry Cogn Neurosci Neuroimaging;3(11):907-915. Harvey PD, Twamley EW, Pinkham AE, Depp CA, Patterson TL. (2017). Depression in schizophrenia: associations with cognition, functional capacity, everyday functioning, and self-assessment. Schizophrenia Bulletin; 43(3):575-82. Huang SL, Lu WS, Lee CC, Wang HW, Lee SC, Hsieh CL. (2018). Minimal Detectable Change on the Lawton Instrumental Activities of Daily Living Scale in Community-Dwelling Patients with Schizophrenia. Am J Occup Ther;72(5): 1-7. Karpovich EI, Kolpashchikova OV, Stepanova NN. . (2008).A role of central control in development and progression of diabetic polyneuropathy in teenages. Zh Nevrol Psikhiatr Im SS Korsakova 2008; 105: 6: 4-9. Kast, M., Baschera, G., Gross, M., Jancke, L., & Meyer M. (2011). Computer-based learning of spelling skills in children with and without dyslexia, National Library of Medicine, 61(5):177-200. Kesler, S. R., Lacayo, N. J., & Jo, B. (2019). A pilot study of an online cognitive rehabilitation program for executive function skills in children with cancer-related brain injury. Department of Psychiatry and Behavioral Sciences, Stanford University, 25(1): 101-12 Koshiyama D, Fukunaga M, Okada N, Yamashita F, Yamamori H, Yasuda Y, et al. 2018. Role of subcortical structures on cognitive and social function in schizophrenia. Sci Rep.;8(1):1183. Lee KT, Lee SK, Lu MJ, Hsieh WL, Liu WI. Mediating effect of empowerment on the relationship between global function and personal recovery among community-dwelling patients with schizophrenia: a cross-sectional study. Bmc psychiatry 2021;21(1):1-8. Montemagni C,Del Favero E, Riccardi C, Canta L, Toye M, Zanalda E and Rocca P (2021) Effects of Cognitive Remediation on Cognition, Metacognition, and Social Cognition in Patients With Schizophrenia. Front. Psychiatry 12:649737. Montoya-Murillo. G., Ibarretxe-BilbaoPh. N., PeñaPh. J., & Ojeda. N., (2020). Effects of Cognitive Rehabilitation on Cognition, Apathy, Quality of Life, and Subjective Complaints in the Elderly: A Randomized Controlled Trial. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 28 (5): 518-529. Morin, L. and Franck, N. (2007). Rehabilitation Interventions to Promote Recovery from Schizophrenia: A Systematic Review. Frontiers in Psychiatry: 8-10. Nelson, B., Parnas, J., & Sass, L. A. (2016). Disturbance of minimal self (ipseity) in schizophrenia: Clarification and current status [Editorial]. Schizophrenia Bulletin, 40(3), 479–482. Ogino S, Miyamoto S, Miyake N & Yamaguchi N. (2014). Benefits and limits of anticholinergic use in schizophrenia: Focusing on its effect on cognitive function., Psychiatry and Clinical Neurosciences. 68 (1), 37-49 Pfammatter M, Junghan UM, Brenner HD. (2006). Efficacy of psychological therapy in schizophrenia: conclusions from meta-analyses. Schizophr. Bull. 32(Suppl. 1), 64–80. Recio-Barbero M, Segarra R, Zabala A, González-Fraile E, González-Pinto A,Ballesteros J. . (2021). Cognitive Enhancers in Schizophrenia: A Systematic Review and Meta-Analysis of Alpha-7 Nicotinic Acetylcholine Receptor Agonists For Cognitive Deficits And Negative Symptoms. Front Psychiatry; 12:631589. Sadock B. (2017). Synopsis of Psychiatry. Philadelphia: Lippincotte Williams & Wilkins. Sadock BJ, Sadock VA. (2015). Kaplan and Sadock's synopsis of psychiatry: Behavioral sciences/clinical psychiatry. Lippincott Williams & Wilkins:300-346. Sampedro A, Peña J, Sánchez P, Ibarretxe-Bilbao N, Gómez-Gastiasoro A, Iriarte-Yoller N, Pavón C, Tous-Espelosin M, Ojeda N. (2021). Cognitive, creative, functional, and clinical symptom improvements in schizophrenia after an integrative cognitive remediation program: a randomized controlled trial. NPJ Schizophr; 7:52. Singh U, Singh B, Sweta. (2018). Assessment and Management of Socio-Occupational Functioning of Persons with Chronic Schizophrenia: Effect of Social Skills Training. J Psychosoc Res;13(1):189-98. Takacs, Z. K., & Kassai, R. (2019). The efficacy of different interventions to foster children’s execut ive function skills: A series of meta-analyses. Psychological Bulletin, 145(7), 653-697. Thorell, L. B. (2019). "Training and transfer effects of executive functions in preschool children". Journal of Developmental Science; 12(1): 106-113. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 375 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 348 |