تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,490,382 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,720 |
تغییرات فصلی فون زنبورهای پارازیتویید تخم سن گندم در مزارع گندم شهر بناب جدید، استان آذربایجان شرقی | ||
دانش کشاورزی وتولید پایدار | ||
مقاله 6، دوره 20، شماره 3، آبان 1389، صفحه 73-83 اصل مقاله (192.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
زهرا نوزاد بناب1؛ شهزاد ایرانیپور* 2 | ||
1دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه تبریز | ||
2دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
با توجه به اهمیت راهبردی محصول گندم در کشور و وجود آفت مهمی چون سن گندم (Eurygaster integriceps Puton)، استفاده از یک برنامهی مدیریت تلفیقی مناسب و کارآمد میتواند کمک بزرگی در حفاظت از این محصول نماید. از آنجایی که عوامل کنترل بیولژیک یکی از مهمترین ارکان برنامهی مدیریت تلفیقی میباشند، شناخت این عوامل و حفاظت و حمایت از آنها بسیار حائز اهمیت است. زنبورهای پارازیتویید تخم از عوامل مهم کنترل بیولژیک سن گندم هستند. در مطالعهی حاضر که در تابستان سال ١٣٨٧ انجام شد گونههای فعال در شهر بناب جدید جمعآوری و شناسایی گردیدند. برای این منظور از تلههای تخم در مزارع گندم و حواشی آن استفاده شد. پنج گونه زنبور پارازیتویید تخم به دست آمد که سه گونه به خانوادهی Scelionidae و دو گونه به خانوادهی Encyrtidae تعلق داشتند. درصد پارازیتیسم کل در تاریخهای مختلف بین 6/2 و ٥٩/٢٢ و به طور متوسط ٢٣/١٢% بود. سه گونهی Trissolcus grandis (Thomson)، Ooencyrtus fecundus Ferriere & Voegele وO. telenomicida (Vassilijev)، در مواقع مختلف فصل از فراوانی بیشتری برخوردار بودند. گونهیO. fecundus برایاولین بار از ایران گزارش میشود و T. semistriatus (Nees)وT. djadetshko (Rjachovsky)نیز سایر گونههای فعال در منطقهبودند. گونهی T. grandis نخستین گونهی فعال در منطقه با حداکثر 76/12% پارازیتیسم بود که در ابتدای فصل در بهار بیشترین فراوانی را داشت ولی در اواخر فصل رشدی گندم، دو گونهی جنس Ooencyrtus برتری یافتند (بهترتیب 8/13 و 47/13% برای دو گونهی O. fecundus و O. telenomicida در تاریخهای مختلف در تیر ماه) که بهویژه در بخش شرقی جزء فعالترین گونهها در تابستان بودند. تفاوتهای معنیداری در پراکنش زنبورها در جهات جغرافیایی مختلف این شهرستان مشاهده گردید. تغییرات آب و هوایی با تأثیر مستقیم روی خود انگل یا روی فراوانی گونههای میزبان میتواند عامل تغییرات فصلی این پارازیتوییدها باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
پارازیتویید تخم؛ تغییرات فصلی؛ سن گندم؛ فون؛ Trissolcus grandis؛ Ooencyrtus | ||
مراجع | ||
الکساندروف ن، ١٣٢٦. سن و پارازیتهای آن در ورامین. آفات و بیماریهای گیاهی، جلد ٥، صفحههای ٢٩ تا ٤١. ایرانیپور ش، ۱۳۷۵. بررسی تغییرات فصلی جمعیت زنبورهای پارازیتوئید تخم سن گندم Eurygaster integriceps Put. (Heteroptera: Scutelleridae) در کرج، کمالآباد و فشند. پایان نامهی کارشناسی ارشد حشره شناسی، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه تهران. ایرانیپور ش، خرازی پاکدل ع، اسماعیلی م و رجبی غر، ١٣٧٧ الف. معرفی دو گونه از زنبورهای انگل تخم سنهای پنتاتومید از جنس Trissolcus (Hym., Scelionidae) برای ایران. صفحهی ٤ خلاصه مقالات سیزدهمین کنگرهی گیاهپزشکی ایران، جلد ۱-آفات، ١-٥ شهریور ١٣٧٧، آموزشکدهی کشاورزی کرج. ایرانی پور ش، خرازی پاکدل ع، اسماعیلی م و رجبی غر، ١٣٧٧ ب. معرفی یک گونه زنبور از خانواده Eupelmidae برای ایران. صفحهی ٥ خلاصه مقالات سیزدهمین کنگرهی گیاهپزشکی ایران، جلد ۱-آفات، ١-٥ شهریور ١٣٧٧، آموزشکدهی کشاورزی کرج. تقدسی م و رجبی غر، ١٣٧٧. زنبورهای تخمخوار سن گندم در زنجان. صفحهی ١٠ خلاصه مقالات سیزدهمین کنگرهی گیاهپزشکی ایران، جلد ۱-آفات، ١-٥ شهریور ١٣٧٧، آموزشکدهی کشاورزی کرج. حق شناس ع، ١٣٨٣. حفظ و حمایت از زنبورهای پارازیتوئید سن گندم (Eurygaster integriceps Put.) در استان چهارمحال و بختیاری. صفحهی ٥ خلاصه مقالات شانزدهمین کنگرهی گیاهپزشکی ایران، جلد1- آفات، ٧۔١٤ شهریور ١٣٨٣، دانشگاه تبریز. خانجانی م، ١٣٨٣. آفات گیاهان زراعی ایران. انتشارات دانشگاه بوعلیسینا، همدان. رجبی غر، ١٣٧٣. معرفی یک گونه جدید زنبور پارازیتوئید تخم سن گندم برای ایران و بررسی مقدماتی زندگی آن. رجبی غر، ۱۳۷۹. اکولوژی سنهای زیانآور گندم و جو در ایران. انتشارات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. رجبی غر و امیرنظری م، ١٣٦٧. بررسی زنبورهای پارازیت تخم سن گندم در بخش مرکزی فلات ایران. آفات وبیماریهای گیاهی، جلد ٥٦، صفحههای ١ تا ١٢. شجاعی م، ١٣٤٧. نتایج بررسی فون زنبورهای پارازیت (Hym., Terebrants) در ایران و اهمیت استفاده از آنها در مبارزهی بیولوژیک. گزارش اولین کنگرهی گیاهپزشکی ایران، دانشکدهی کشاورزی دانشگاه تهران، کرج، شجاعی م، ١٣٦٧. حشره شناسی (جلد ٣- اتولوژی، زندگی اجتماعی، دشمنان طبیعی «مبارزه بیولوژیک»). انتشارات دانشگاه تهران. صفوی م، ١٣٣٩. پیشرفتی در زمینه مبارزه با سن. نشریهی مؤسسهی بررسی آفات و بیماریهای گیاهی، جلد ١٩، صفحههای ١٤ تا ١٧. صفوی م، ١٣٥٢. بررسی بیواکولوژی زنبورهای پارازیتوئید تخم سن در ایران. نشریهی انیستیتوی بررسی آفات و بیماریهای گیاهی، تهران. صلواتیان م، 1370. لزوم شناسائی عوامل مؤثر محیط در مبارزه با آفات گیاهان زراعی. انتشارات سازمان ترویج کشاورزی. عسگری ش، ١٣٧٤. بررسی امکان تکثیر انبوه زنبورهای پارازیتوئید تخم سنTrissolcus spp. (Hym., Scelionidae) روی میزبان آزمایشگاهیGraphosoma lineatum (Het., Pentatomidae). پایاننامهی کارشناسی ارشد حشرهشناسی کشاورزی، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه تهران. فرحبخش قا، ١٣٤٠. فهرست آفات مهم و فرآوردههای کشاورزی ایران. نشریهی حفظ نباتات، وزارت کشاورزی، جلد ١، صفحهی ١٥٣. مدرس اول م، ١٣٧٣. فهرست آفات کشاورزی ایران و دشمنان طبیعی آنها. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. منصور قاضی م و رجبی غر، ١٣٧٩. شناسائی پارازیتوئیدهای سن گندم در استان کردستان. صفحهی ٢١٩ خلاصه مقالات چهاردهمین کنگرهی گیاهپزشکی ایران، جلد ۱-آفات، ١٤۔١٧ شهریور ١٣٧٩، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان. مهرآور م، رجبی غر و شجاعی م، ١٣٧٩. معرفی گونههای پارازیتوئید تخم سن گندم در منطقهی اصفهان. صفحهی ٢٢٠ خلاصه مقالات چهاردهمین کنگرهی گیاهپزشکی ایران، جلد ۱-آفات، ١٤۔١٧ شهریور ١٣٧٩، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان. نوری ح و عسگری ش، ١٣٧٩. بررسی و شناسائی زنبورهای پارازیتوئید تخم سن گندم در استان قزوین. صفحهی ٢١٨ خلاصه مقالات چهاردهمین کنگرهی گیاهپزشکی ایران، جلد ۱-آفات، ١٤۔١٧ شهریور ١٣٧٩، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان. El Bouhssini M, Abdulhai M and Bobi A, 2004. Sunn pest (Hemiptera: Scutelleridae) oviposition and egg parasitism in Syria. Pakistan Journal of Biological Sciences 7: 934-936.
Hayat M and Khan FR, 2007. Description of four new species of Ooencyrtus Ashmead (Hym., Encyrtidae), with records of seven known species from India. Biosystematics 1: 31-36.
Kocak E and Kilincer N, 2003. Taxonomic studies on Trissolcus sp. (Hym., Scelionidae), egg parasitoids of the sunn pest (Hemi., Scutelleridae: Eurygaster sp.), in Turkey. Turkish Journal of Zoology 27: 301-317.
Kozlov MA and Kononova SV, 1983. Telenomini fauni (Hym., Scelionidae, Telenominae). Zoological Institute, Academy of SciencesUSSR.
Oncuer C and Kivan M, 1995. Determination and distribution of Eurygaster Lap. species and the biology and natural enemies of Eurygaster integriceps Put. (Heteroptera: Scutelleridae) in Tekirdağ and surroundings. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 19: 223-230.
Şimşek N, Gǜllǜ M and Yaşarbaş M, 1994. Investigation on the sunn pest (Eurygaster integriceps Put.) natural enemies and their effectiveness in Mediterranean region, Turkey. Pp. 155-164. 3. Biyolojik Mucadele Kongresi, 25-28 Ocak 1994, Izmir Turkiye.
Trissi AN, El Bouhssini M, Ibrahem J, Abdulhai M and Parker BL, 2006. Effect of egg parasitoid density on the sunn pest, Eurygaster integriceps (Hem., Scutelleridae), and its resulting impact on bread wheat grain quality. Journal of Pest Science 79: 83-87.
Zatyamina VV and Burakova VL, 1980. Supplementary feeding of Telenomines. Zashchita Rastenii 10: 24. (Abstract in Review of Applied Entomology, Series A. (1981)).
Zatyamina VV and Klechkovskii ER, 1974. Telenomines of the Voronezh region. Zashchita Rastenii 4: 32 pp. (Abs. in Review of Applied Entomology, Series A. 64(8): 1976).
Zhang YZ, Li W and Huang DW, 2005. A taxonomic study of Chinese species of Ooencyrtus (Insecta: Hymenoptera: Encyrtidae). Zoological Studies 44: 374-360. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,869 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,234 |