دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات43
تعداد شماره‌ها1,228
تعداد مقالات15,063
تعداد مشاهده مقاله50,598,330
تعداد دریافت فایل اصل مقاله13,692,047
آونج, مینا, حضرتی, حسن, بصیرت منش, حمید. (1401). مبانی الهیاتی تاریخ ‎نگاری انقلاب اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 13(31), 1-23. doi: 10.22034/jiiph.2022.48103.2245
مینا آونج; حسن حضرتی; حمید بصیرت منش. "مبانی الهیاتی تاریخ ‎نگاری انقلاب اسلامی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 13, 31, 1401, 1-23. doi: 10.22034/jiiph.2022.48103.2245
آونج, مینا, حضرتی, حسن, بصیرت منش, حمید. (1401). 'مبانی الهیاتی تاریخ ‎نگاری انقلاب اسلامی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 13(31), pp. 1-23. doi: 10.22034/jiiph.2022.48103.2245
آونج, مینا, حضرتی, حسن, بصیرت منش, حمید. مبانی الهیاتی تاریخ ‎نگاری انقلاب اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1401; 13(31): 1-23. doi: 10.22034/jiiph.2022.48103.2245

مبانی الهیاتی تاریخ ‎نگاری انقلاب اسلامی ایران

فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام
مقاله 2، دوره 13، شماره 31، تیر 1401، صفحه 1-23    اصل مقاله (438.06 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2022.48103.2245
نویسندگان
مینا آونج* 1؛ حسن حضرتی2؛ حمید بصیرت منش3
1دانشجوی دکتری تاریخ انقلاب اسلامی پژوهشکده امام خمینی(ره)
2دانشیار دانشگاه تهران
3استادیار پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
چکیده
پس از گذشت چهار دهه از رخداد انقلاب اسلامی، مجموعه آثار گونه‎گونی دربارۀ تاریخ این رویداد بزرگ نوشته شده است. این آثار نتیجۀ تلاش‎های محققان و تاریخ‎ورزان و نهادها و مراکز علمی و دانشگاهی رسمی و غیر‎رسمی داخل و خارج از کشور است که درنهایت منجر به شکل‎گیری مجموعۀ تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی ایران شده است. مورخان برحسب نظام دانایی خود، تاریخ انقلاب را روایت می‎کنند؛ بنابراین تلقی‎های‎ متفاوتی از انقلاب و آرمان‎های آن دارند. این امر منجر به خلق آثار متنوعی در این حوزه شده و درنهایت به رشد کمی و کیفی تاریخ‎نگاری انقلاب کمک کرده است. مکاتب فکری و اندیشه‎ای غرب، سنت‎های ایرانی و اسلامی و زیست‌جهان مورخان، هرکدام به‌نحوی در پیدایش و تداوم آن‌چه ما به‌عنوان تاریخ‎نگاری انقلاب اسلامی می‎شناسیم، تأثیرگذارند. بررسی این موضوع از همۀ جوانب در قالب یک مقاله میسر نیست؛ بنابراین نویسندگان مقاله کوشیده‎اند بر یک مؤلفۀ بسیار تأثیرگذار در این زمینه تمرکز کنند و آن نسبت تاریخ‎نگاری انقلاب اسلامی با باورهای الهیاتی است. این موضوع در اصل مسئلۀ بنیادین نوشتار حاضر است. بدین منظور به بررسی نمونه‎هایی از آثار تاریخ‎نگارانه در باب انقلاب اسلامی در مقطع زمانی 1340 تا به امروز پرداخته‎ایم. با بررسی انتقادی این آثار می‎توان دریافت که تاریخ‌نگاری انقلاب به‌ویژه تاریخ‎نگاری طیف‎های مذهبی که بعدها به تاریخ‎نگاری رسمی انقلاب اسلامی تبدیل شد، بیش از هر عامل دیگر در ربط وثیق با اندیشه‌های الهیاتی دین اسلام و به‌ویژه آموزه‌های مذهب تشیع شکل گرفته است. ازاین‌رو، رویکرد بسیاری از مورخان رسمی انقلاب و قرائتی که از تاریخ انقلاب و تحولات آن ارائه می‎دهند، خمیرمایۀ الهیاتی و کلام‌محور دارد. پیوند الهیات و تاریخ، شاکلۀ اصلی تاریخ‎نگاری رسمی انقلاب را شکل می‎دهد.
کلیدواژه‌ها
تاریخ‎ نگاری انقلاب اسلامی؛ الهیات تاریخی؛ تاریخ الهیاتی؛ ایدئولوژی تشیع؛ بن‎مایه‎ها
مراجع
کتاب‌ها

  • اسپوزیتو، جان. ال (1393)، انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن، ترجمه محسن مدیر شانه‎چی، چاپ پنجم، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
  • استنفورد، مایکل (1385)، درآمدی بر تاریخ پژوهی، ترجمه مسعود صادقی، تهران، دانشگاه امام صادق.
  • بازرگان، مهدی (1393)، انقلاب اسلامی ایران (2)، مجموعه آثار (23)، تهران، بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان.
  • بازرگان، مهدی (1385)، مباحث اعتقادی و اجتماعی، مجموعه آثار (11)، تهران، بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان.
  • بازرگان، مهدی (1398)، مباحث علمی، اجتماعی، اسلامی، مجموعه آثار (8)، تهران، بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان.
  • پارسانیا، حمید (1376)، حدیث پیمانه (پژوهشی در انقلاب اسلامی)، قم، معاونت امور اساتید و دروس معارف اسلامی.
  • حسینیان، روح‌الله (1388)، درآمدی بر انقلاب اسلامی ایران، چاپ اول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • حضرتی، حسن (1380)، تأملاتی در علم تاریخ و تاریخ‎نگاری اسلامی، تهران، نقش‎جهان.
  • دوانی، علی (1377)، نهضت روحانیون ایران، چاپ دوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • روحانی، حمید (1359)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، چاپ ششم، تهران، راه امام.
  • شریعتی، علی (1394)، حسین وارث آدم، مجموعه آثار 19، مشهد، سپیده باوران.
  • صحیفه امام خمینی (1389)، چاپ پنجم، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، عروج.
  • عبدالکریمی، بیژن (1395)، پایان تئولوژی2، چاپ سوم، تهران، نقدفرهنگ.
  • عمید زنجانی، عباسعلی (1376)، انقلاب اسلامی و ریشه‎های آن، تهران، کتاب طوبی.
  • عنایت، حمید (1380) اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه بهاء‎الدین خرمشاهی، تهران، خوارزمی.
  • کار، ادوارد هالت (1387)، تاریخ چیست؟، ترجمه حسن کامشاد، تهران، خوارزمی.
  • گالووی، آلن (1376)، پانن برگ: الهیات تاریخی، ترجمه مراد فرهادپور، تهران، صراط.
  • محمدی، منوچهر (1380)، انقلاب اسلامی؛ زمینه‎ها و پیامدها، قم، نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‎ها، معاونت امور اساتید و دروس معارف اسلامی، معارف.
  • مصباح یزدی، محمدتقی (1388)، انقلاب اسلامی و ریشه‎های آن، تدوین قاسم شبان‎نیا، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
  • ملکوتیان، مصطفی و دیگران (1383)، انقلاب اسلامی و چرایی و چگونگی رخداد آن، قم، نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‎ها، معاونت امور اساتید و دروس معارف اسلامی، معارف.
  • وفایی، مهدی (1396)، الهیات تاریخ (پژوهش در مبانی کلامی فلسفۀ تاریخ)، تهران، پژوهشکدۀ تاریخ اسلام.
  • هاشمی رفسنجانی، اکبر (1373)، در رابطه با انقلاب اسلامی، چاپ پنجم، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی.
مقاله‌ها

  • حضرتی، حسن، «نسبت تاریخ‎شناسی و علم کلام در حوزه امام‎شناسی: مورد امام رضا (ع)»، همایش علمی پژوهشی امام رضا: ادیان مذاهب و فرق، تهران، 1391.
  • عبدالکریمی، بیژن، «بازخوانی مفهوم شهادت»، خیمه، 1394، ش115.
  • فیرحی، داود، «نسبت تاریخ‎نگاری انقلاب اسلامی و سنت تاریخ‎نگاری قدسی در ایران»، حسن حضرتی، نقد روش‎شناسی تاریخ‎نگاری انقلاب اسلامی، تهران، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، 1398.
منابع لاتین

  • Erin Heim, “History and theology: never the twain shall meet”. https://www.postost.net/2011/08.
  • A. Dreyer; Jerry Pillay, “Historical Theology: Content, Methodology and relevance”. http://hdl.handle.net/2263/64275.
  • Walter Rauschenbusch, (1907) “The influence of historical studies on theology”, the American journal of theology. Vol.11. No.1.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 236
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 159


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب