آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,365 |
| تعداد مقالات | 16,774 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,092,222 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,806,454 |
شناسایی پیشران‌های کلیدی برنامه‌ریزی محلی سکونتگاه‌های روستایی موردمطالعه: استان آذربایجان شرقی | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقاله 6، دوره 28، شماره 87، اردیبهشت 1403، صفحه 142-117 اصل مقاله (1.29 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2022.51406.2997 | ||
| نویسندگان | ||
| عقیل خالقی1؛ محمدرضا پورمحمدی* 2 | ||
| 1دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، پژوهشگر پسادکتری صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور (INSF)، تبریز، ایران | ||
| 2استاد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| چکیده | ||
| برنامه‌ریزی محلی سکونتگاه‌های روستایی موضوعی اجتناب‌ناپذیر بوده و نیازمند آینده‌نگاری و تدوین سیاست‌های توسعه‌ای مناسب در این زمینه است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت و گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی - تحلیلی و بر مبنای ماهیت داده‌ها ترکیبی و به لحاظ زمان از نوع آینده‌نگاری است. حجم نمونه پژوهش حاضر متشکل از ۳۰ نفر پانل افراد پاسخگو است. برای آینده‌نگاری و پردازش ماتریس تأثیرات متقابل از روش میک‌مک استفاده شده است. طرح‌های توسعه محلی شامل «طرح‌های هادی روستایی، طرح ساماندهی مناطق روستایی، طرح تجمیع روستاهای پراکنده، طرح بهسازی، طرح ساماندهی و حفاظت از روستاهای واجد ارزش، طرح توسعه و عمران روستایی، طرح توسعه پایدار منظومه‌های روستایی و برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی نواحی روستایی» می‌باشد. با توجه به اهمیت موضوع طرح‌های توسعه محلی در فضای جغرافیایی سکونتگاه‌های روستایی استان آذربایجان شرقی کم‌وبیش مؤثر بوده‌اند که قلمرو مطالعه تحقیق را شامل می‌شوند. تعداد 22 متغیر تأثیرگذار و در نهایت 7 پیشران کلیدی: «ایجاد یک نظام مدیریتی واحد و مشخص برای روستاها، پتانسیل محلی در جریان برنامه‌ریزی، طرح‌های بخشی و محلی، مشارکت ذینفعان، خودکفایی منابع در یک منظومه، نقش شهرهای میانی در توسعه محلی روستایی و درنهایت الگوی اجرایی مناسب» در برنامه‌ریزی محلی سکونتگاه‌های روستایی شناسایی شدند. «ایجاد یک نظام مدیریتی واحد و مشخص برای روستاها» در رتبه اول تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم قرار گرفته و حائز اهمیت فراوان است. | ||
تازه های تحقیق | ||
برنامه‌ریزی محلی سکونتگاه‌های روستایی موضوعی اجتناب‌ناپذیر بوده و نیازمند آینده‌نگاری و تدوین سیاست‌های توسعه‌ای مناسب در این زمینه است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت و گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی - تحلیلی و بر مبنای ماهیت داده‌ها ترکیبی و به لحاظ زمان از نوع آینده‌نگاری است. حجم نمونه پژوهش حاضر متشکل از ۳۰ نفر پانل افراد پاسخگو است. برای آینده‌نگاری و پردازش ماتریس تأثیرات متقابل از روش میک‌مک استفاده شده است. طرح‌های توسعه محلی شامل «طرح‌های هادی روستایی، طرح ساماندهی مناطق روستایی، طرح تجمیع روستاهای پراکنده، طرح بهسازی، طرح ساماندهی و حفاظت از روستاهای واجد ارزش، طرح توسعه و عمران روستایی، طرح توسعه پایدار منظومه‌های روستایی و برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی نواحی روستایی» می‌باشد. با توجه به اهمیت موضوع طرح‌های توسعه محلی در فضای جغرافیایی سکونتگاه‌های روستایی استان آذربایجان شرقی کم‌وبیش مؤثر بوده‌اند که قلمرو مطالعه تحقیق را شامل می‌شوند. تعداد 22 متغیر تأثیرگذار و در نهایت 7 پیشران کلیدی: «ایجاد یک نظام مدیریتی واحد و مشخص برای روستاها، پتانسیل محلی در جریان برنامه‌ریزی، طرح‌های بخشی و محلی، مشارکت ذینفعان، خودکفایی منابع در یک منظومه، نقش شهرهای میانی در توسعه محلی روستایی و درنهایت الگوی اجرایی مناسب» در برنامه‌ریزی محلی سکونتگاه‌های روستایی شناسایی شدند. «ایجاد یک نظام مدیریتی واحد و مشخص برای روستاها» در رتبه اول تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم قرار گرفته و حائز اهمیت فراوان است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| برنامه‌ریزی محلی؛ طرح توسعه روستایی؛ آینده‌نگاری؛ آذربایجان شرقی | ||
| مراجع | ||
|
اشنویی نوش‌آبادی، امیر و محمدابراهیمی، مهشید (1400). تعیین پیشران‌های کلیدی مؤثر بر زیست پذیری شهری با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی: شهر کاشان)، جغرافیا و برنامه‌ریزی، 25(76): 27-41.
افتخاری رکن‌الدین، عبدالرضا؛ درویشی، هدایت ؛ رحمانی، بیژن و صرافی، مظفر (1398). تحلیل عوامل مؤثر در طراحی سناریوهای توسعه فضایی مبتنی بر مناطق روستایی موردمطالعه: منطقه سه آمایش سرزمین، برنامه‌ریزی آمایش فضا، ۲۳ (۳) :۱۴۶-۱۲۵.
افراخته، حسن (1399). بایسته‌های ساختاری توسعه در نواحی روستایی ایران، تهران: قومس.
امیدی شاه‌آباد، امید؛ بدری، سیدعلی ؛ زالی، نادر و رضوانی، محمدرضا (1398). تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر شکل‌دهی الگوی آمایش فضاهای روستایی با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعه موردی: استان لرستان)، پژوهش‌های روستایی، 1 (37): 113- 92.
پورمحمدی، محمدرضا؛ حسین‌زاده دلیر، کریم ؛ قربانی، رسول و زالی، نادر (1389). مهندسی مجدد فرآیند برنامه‌ریزی با تأکید بر کاربرد آینده‌نگاری، جغرافیا و توسعه، 8 (20): 58-37.
تقیلو، علی‌اکبر (1393). سناریوهای آینده سکونتگاه‌های روستایی ایران، پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، 3 (5): 97- 83.
حیدری، محمدتقی؛ انبارلو، علیرضا؛ رحمانی، مریم و طهماسبی مقدم، حسین (1399). پایش زیست‌پذیری اجتماعی در مناطق فرسوده شهر با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی: بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان)، جغرافیا و برنامه‌ریزی، 24(73): 121-155.
خالقی، عقیل (1398). «مسئله‌یابی و آسیب‌شناسی برنامه‌ریزی روستایی با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعه موردی: شهرستان ورزقان)»، رساله دکتری تخصصی (PhD)، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، منتشرنشده.
خالقی، عقیل و مجنونی توتاخانه، علی (1400). آینده‌پژوهی برنامه‌ریزی توسعه روستایی (مطالعه موردی: شهرستان ورزقان). برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 11(42): 153-137.
خالقی، عقیل و نقی‌زاده، رباب (1400). تحلیل نگرش جامعه روستایی به برنامه‌های توسعه در قلمرو جغرافیای رفتار فضایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان ورزقان، جغرافیا و توسعه، 19 (64): 290- 264.
رحیمی‌پور، بهاره؛ ظاهری، محمد و کریم‌زاده، حسین (1399). شناسایی و تحلیل پیشران‌های کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار گردشگری روستایی با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری شهرستان سقز)، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 9(35): 111-90.
رضوانی، محمدرضا (1390). «برنامه‌ریزی در سطح محلی و جایگاه آن در برنامه‌های توسعه روستایی کشور»، اولین کنفرانس بین‌المللی توسعه روستایی، تجارب و آینده‌نگری در توسعه محلی، زاهدان.
ستوده، نازنین زهرا؛ فتح‌اللهی، جمال و موسوی، میرنجف (1400). تبیین رقابت‌پذیری منطقه‌ای با رویکرد آینده‌نگاری( مطالعه موردی:استان کرمانشاه)، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 11(44): 39-56.
سعیدی، عباس (1389). ده مقاله در شناخت سکونتگاه‌های روستایی، تهران: انتشارات مهر مینو.
سهیلی‌وند، لیلا؛ حق‌پرست، فرزین؛ سلطانی، علیرضا و فرامرزی، مهسا (1400). شناسایی و تحلیل پیشران‌های کلیدی مؤثر بر تأمین مسکن مناسب برای گروه‌های کم‌درآمد در شهر تبریز، جغرافیا و برنامه‌ریزی، 25(78): 242-219.
طاهری دمنه، محسن (1397). تحلیلی آینده‌پژوهانه در بن‌مایه‌های سازنده تصاویر آینده، مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، 29، ویژه‌نامه جامعه و توسعه: 65-45.
طاهری دمنه، محسن و کاظمی، معصومه (1399). خوانشی آینده‌پژوهانه از پروبلماتیک امید اجتماعی در ایران، پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 30 (3): 80-49.
کاموسی علمداری، جواد؛ اصغری، حسین؛ پورشیخیان، علیرضا و حسنی مهر، صدیقه (1400). تحلیلی بر چالش‌ها و راهبردهای توسعه پایدار منطقه‌ای با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی: منطقه آزاد ارس). برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 11(44): 118-103.
کریم‌زاده، حسین و سعدی، سیما (1399). واکاوی فرایند خزش شهری و تأثیر آن در پسکرانه‌های روستایی پیرامون شهر مریوان. برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 10 (39): 156- 141. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 414 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 436 |
||