آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,253 |
| تعداد مقالات | 15,411 |
| تعداد مشاهده مقاله | 51,245,948 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,254,195 |
بررسی و تحلیل عوامل جغرافیایی مؤثر بر امنیت غذایی مناطق روستایی شهرستان‌های هریس و بستان‌آباد | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقاله 6، دوره 27، شماره 86، بهمن 1402، صفحه 93-111 اصل مقاله (1.22 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2022.50495.2974 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین کریم زاده* 1؛ محسن آقایاری هیر2؛ محمد محسن زاده3 | ||
| 1استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز | ||
| 2استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز | ||
| 3دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| امنیت غذایی و تغذیه از محورهای اصلی توسعهی ملی است که در سال‌های اخیر نگرش‌ها، ضرورت‌ها و اولویت‌های تازه‌ای را در سطح سیاست‌گذاری نمایان و به یکی از چالش‌های قرن 21 میلادی تبدیل شده است. لذا، پژوهش حاضر کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی و تحلیلی است. برای گردآوری داده‌ها از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) استفاده شد. قلمرو مکانی نیز شهرستان‌های هریس و بستان‌آباد می‌باشد. برای انتخاب روستاهای نمونه در شهرستان‌های مورد مطالعه 3 فاکتور؛ 1) توزیع جغرافیایی، 2) توپوگرافی و ارتفاع و 3) خانوارهای روستایی (روستاهای بالای 50 خانوار) مد نظر قرار گرفت و 18 روستا از شهرستان بستان‌آباد و 10 روستا نیز از شهرستان هریس انتخاب شدند. جامعه‌آماری را سرپرستان خانوارهای روستایی تشکیل می‌دهند. روستاهای منتخب دارای 26087 نفر جمعیت و 7574 خانوار روستایی می-باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 392 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات از آزمون‌های تی‌تک نمونه‌ای، تکنیک SAW، کندال، کروسکال‌والیس و ... استفاده شده است. نتایج حاصله نشان داد، وضعیت همه شاخصهای امنیت غذایی (دسترسی، دستیابی، شیوه مصرف و ثبات) در محدوده مورد مطالعه به‌صورت مطلوب ارزیابی شده و روستاهای جیقه/جقه، شیروانه‌ده و چرم‌خوران سفلی در رتبه‌های اول تا سوم از نظر امنیت‌غذایی قرار دارند و امنیت غذایی نسبت به سایر روستاهای مورد مطالعه بالاست. در ضمن روستاهای خشندرق، عین‌الدین و باروق در رتبه‌های آخر از نظر امنیت غذایی در محدوده مورد مطالعه قرار دارند و در این روستاها میزان امنیت غذایی نسبت به سایر روستاها پایین است. همین‌طور، عامل اقتصادی (درآمد، اشتغال، تولید، بهره‌برداری، تنوع اقتصادی و ...) به‌عنوان مهمترین عوامل افزایش امنیت غذایی در نواحی روستایی مورد مطالعه از دیدگاه پاسخگویان تحقیق شناخته شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امنیت غذایی؛ جغرافیایی؛ بستان‌آباد؛ هریس | ||
| مراجع | ||
|
اکبری، محمدرضا، پیش بهار، اسماعیل و دشتی، قادر (1399). شناسایی عوامل موثر بر ناامنی غذایی خانوارهای روستایی ایران: کاربرد الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال 9، شماره 35، 91-125.
ندیمی، نغمه. (1390). بررسی امنیت غذایی در ایران و عوامل مؤثر بر آن، پایاننامهی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
درینی، مهسا. (1395). بررسی عوامل مؤثر بر امنیت غذایی با استفاده از شاخصهای تنوع غذایی و استراتژی مقابله (مطالعهی موردی: منطقهی جبالبارز). پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
سید حمزه، شیرین؛ دماری، بهزاد. (1396)، مدل مفهومی امنیت غذا و تغذیه در ایران، سلامت اجتماعی، دورهی 4، شمارهی 3، صص 237-228.
باقرزاده آذر، فاطمه؛ رنجپور، رضا؛ کریمی تکانلو، زهرا؛ متفکرآزاد، محمدعلی؛ اسدزاده، احمد. (1395). برآورد و مقایسهی وضعیت امنیت غذایی و تأثیر متغیرهای اقتصادی بر آن در استانهای ایران. فصلنامهی نطریههای کاربردی اقتصاد، سال 3، شمارهی 4، صص 76-47.
نصیری، خدیجه. (1393). تحلیل تأثیر تغییرات آب و هوایی بر امنیت غذایی در ایران. پایان نامهی کارشناسی ارشد دانشکدهی علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
موسوی نسب، الهه. (1392). بررسی امنیت غذایی و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان بویراحمد. پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت.
خالدی، نیما؛ حسنی، فرشید؛ زارع، لیلا. (1396). اهمیت کشاورزی در امنیت غذایی، مجموعه مقالات یازدهمین کنگره پیشگامان پیشرفت، دانشگاه شهید بهشتی. 3191-1388.
سادات موسوی زارع، سمانه. (1394). تحلیل نقش امنیت غذایی در توسعهی اقتصادی سکونتگاههای روستایی (مطالعهی موردی: شهرستان نیشابور، دهستان فضل). پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشکدهی علوم انسانی، دانشگاه زنجان.
حکیمی، سمیه. (1394). بررسی آثار رشد جمعیت بر امنیت غذایی در استانهای مختلف ایران (1383-1391). پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشکدهی علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه ولیعصر (عج)رفسنجان.
قدیری معصوم، محتبی، چراغی، مهدی و رضوانی، محمدرضا (1394). اثرات روابط اقتصادی شهر و روستا بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی مورد: شهرستان زنجان، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال 4، شماره 4، 85-69.
قدیری معصوم، مجتبی، رضوانی، محمد رضا و چراغی، مهدی (1395). تحلیل عوامل موثر در امنیت غذایی پایدار خانوارهای روستایی، مطالعه موردی: شهرستان زنجان، فصلنامه پژوهشهای روستایی، دوره 7، شماره 4.
FAO. (2018). The state of food security and nutrition in the world 2018: building climate resilience for food security and nutrition. Food & Agriculture Org.
Lobell, D. B., Schlenker, W., & Costa-Roberts, J. (2011). Climate trends and global crop production since 1980. Science, 333(6042), 616–620. doi: 10.1126/science.1204531.
Cauchia, J. P., Bambrick, H., Correa-Velez, I., Moncada, S. (2021). White flour, white sugar, white rice, white salt’: Barriers to achieving food and nutrition security in Kiribati, Food Policy, Vol. 101, 102075.
Sinyolo, S., Mudhara, M. and Wale, E. (2014). Water security and rural household food security: empirical evidence from the Mzinyathi district in South Africa. Journal of Food Security, Vol. 6, No 4, PP. 483–499.
Amolegbe, K.B., Upton, J., Bageant, E., Blom, S. (2021). Food price volatility and household food security: Evidence from Nigeria, Food Policy, 102061.
Chakraborty, S., A., C. Newton, A., S. (2011). Climate change, plant diseases and food security: an overview. Plant Pathology, 60: 2–14.
Christensen, J., B. Hewitson. Mearns, O. (2007). Regional Climate Projections. In Climate Change 2007: The Physical Science Basis: Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change; Solomon, S., Qin, D., Manning, M.,Eds.; Cambridge University Press:Cambridge, UK.
FAO. (2006), Policy Brief: Food Security, Available at: ftp://ftp.fao.org/es/ESA/policybriefs/pb_02.pdf.
Hunter Lori M., (2007). Climate Change, Rural Vulnerabilities, and Migration. Available at: www.prb.org/climatechangeinruralareas/.
Kruzslicika, Mihaela. (2015). Analytical instruments for measuring food security at macroeconomic level. LUCRĂRI ŞTIINŢIFICE, SERIA I, VOL.XVII (1), 63-57. Romania.
Lobell, D., B. Gourdji, S., M. (2012). The influence of climate change on global crop productivity. Plant physiology 160: 1686-1697.
Mansour, Reima. (2014). Food security among students at University of Wollongong. Master Thesis. University of Wollongong.
Mishra. A., J., W. Hansen, M. Dingkuhn, C. Baron, S., B. Traore, O. Ndiaye, & Ward, M., N. (2008). Sorghum yield prediction from seasonal rainfall forecasts in Burkina Faso. Agriculture Forest and Meteorology, 148:1798–1814. www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0168192308001895.
Nébié, E.K., Ba, D. and Giannini, A. (2021). Food security and climate shocks in Senegal: Who and where are the most vulnerable households?, Global Food Security, Volume 29, 100513
Nora, Brickhouse Arriola. (2015). Food Insecurity and Hunger Experiences and their Impact on Food Pantry Clients in the Tampa Bay. Master Thesis. University of South Florida.
Shisanya, Stephen Odede. (2015). Rural households perception of the effect of climate change on food security in umzinyathi district municipality of Kwazulu-Natal, South Africa. Ph.D Thesis, Collage of Agriculture, Engineering and science, University of KwaZulu-Natal, Pietermaritzburg, South Africa.
Thorley, Lisa. (2015). Holding on: gender relations, food security and women’s options and strategies for maintaining access to land in the Acholi region of Uganda. Ph.D Thesis, Faculty of Social Sciences University of Bradford. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 288 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 134 |
||