تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,735 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,835,827 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,672,309 |
حواس چشایی و بویایی از دیدگاه حکمت متعالیه و علوم اعصاب | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
دوره 17، شماره 43، مرداد 1402، صفحه 418-435 اصل مقاله (888.33 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2022.46826.2886 | ||
نویسنده | ||
زهره سلحشور سفیدسنگی* | ||
دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
حس چشایی و بویایی از حواسی است که مورد توجه فیلسوفان اسلامی مانند ملاصدرا و دانشمندان علوم اعصاب بوده است. در فلسفه و علوم اعصاب چشایی و بویایی وسیلهای برای درک بوها و مزهها است. در مورد چگونگی درک بو و مزه با نگاه به دادهها و استدلالهای این علوم، این تبیینها مکمل همدیگر هستند. از دیدگاه علوم اعصاب محرکهای شیمیایی در مراتب حس چشایی و بویایی فرآیند پیچیدهای را در سیستم چشایی و بویایی پشت سر میگذارند که در نهایت منجر به ادراک بو و مزه میشود. اما ملاصدرا تبیین علمای طبیعی از این حواس را مخدوش میداند و معتقد است که در این تعاریف علل اعدادی با علل فاعلی خلط گردیده است. صدرا معتقد است وقتی نفس از طریق بدن و تعلق به بدن با عالم طبیعت و خارج ارتباط برقرار کرد، صورتی مماثل با شی خارجی را در حیطه خود (نفس) انشاء میکند. بر این اساس در این پژوهش به مقایسه دیدگاه علوم اعصاب و ملاصدرا در مورد ادراک چشایی و بویایی پرداخته میشود. همچنین طبیعیات استفاده شده در نظریات ملاصدرا با استفاده از علوم نوین مورد بازبینی قرار میگیرد. بدین ترتیب به نظر میرسد با توجه به نظریات علوم اعصاب در زمینه انواع مزهها، باید تغییری در این زمینه در حکمت متعالیه انجام شود. | ||
کلیدواژهها | ||
چشایی؛ بویایی؛ مزه؛ مغز؛ نفس | ||
مراجع | ||
Carlson, N. R. (1992). Foundations of Physiological Psychology. Allyn and Bacon Carlson, N. R. (2000). Physiological Psychology. Translated by A. Arzi & et.al, Roshd. [In Persian] Delpazir, J. (2019). A Glance at the Nature of Preparing Causes, Hikmat-E-Islami. 21, pp. 75-101. [In Persian] Fayyaz Sabri, A. (2010). Knowledge and the Knower and the Known. 1ST Edition. Aruj Andisheh. [In Persian] Frydenberg, J. & Gordon, S. (2016). Cognitive Sciences: An Introduction to the Study of the Mind. Translated by M. Oftadeh Hal & et al. Defense Industries Educational and Research Institute: Qaid Technology Leading Company. [In Persian] Guyton, A. & John E. H. (2007). Textbook of Medical Physiology. Translated by G. A. Dehghan and et.al. Arjmand Publication. [In Persian] Ibn Sīnā, Ḥ. (2000). Al-Najāt min al-gharq fī baḥr al-ḍilālāt. University of Tehran. Ibn Sīnā, H. (1952). Ṭabīʿiyyāt dānishnāma ʿAlāʾī. Edited and annotated by M. Moein & S. M. Meshkat. Society for the National Heritage of Iran. Ibn Sīnā. (1983). Al-Shifāʾ, al-ṭabīʿiyyāt, al-nafs. Edited by I. Madkur; G. Qanawati & S. Zayid. Library of Ayatollah Marʿashi. Javadi Amoli, A. (2003). Rahiq-i Makhtum. Asra Publishing Center. [In Persian] Joslyn, M. (2012). Methods in Food Analysis: Applied to Plant Products. Elsevier Khodapanahi, M. K. (2004). Physiological Psychology. 2nd edition, Samt. [In Persian] Mulla Sadra. (1981). Al-Ḥikmat al-mutaʿāliya fī l-asfār al-ʿaqliyyat al-arbaʿa. Beirut: Dar Iḥyaʾ al-Turath. Mulla Sadra. (1982). Al-Shawāhid al-rubūbiyya fī l-manāhij al-sulūkiyya. Edited and annotated by J. Āshtiyānī. al-Markaz al-Jāmiʿī li-l-Nashr. Razi, F. (1990). Mabahith al-mashriqiyya fi ‘ilm al-ilahiyyat wa-’l-tabi ‘iyyat. Bidar Publications. Cordelia, A.; Running, B. A.; Craig, R. & Mattes, D. (2015). The Unique Taste of Fat. Chemical Senses. 40(7), 507-516. Salahshur Sefidsangi, Z.; Elmi Sola, M.; Kohansal, A. & Moghimi, A. (2018). A Study on the Notion of "I" and Consciousness in Transcendental Theosophy & Neurology. Islamic Philosophical Doctrine. 23, pp. 71-91. [In Persian] Searle. J. R. (1984). Minds. Brains and Programs. Harvard University Press. Tabataba’I, M. H. (1993). Nahaya al-Hikma. Institute of Islamic Publications. Tewksbury. J. J. Reagan. K. M.; Machnicki. N. J.; Carlo. T. A.; Haak. D. C.; Penaloza. A. L. C. & Levey. D. J. (2008). Evolutionary ecology of pungency in wild chilies. Proceedings of the National Academy of Sciences. 105(33), 11808–11811. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,481 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 269 |