تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,911 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,180,793 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,958,478 |
رابطه نیازهای اساسی روانشناختی با افسردگی، اضطراب و استرس با توجه به نقش واسطهای سرمایه روانشناختی | ||
فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی | ||
مقاله 7، دوره 17، شماره 65، خرداد 1401، صفحه 63-73 اصل مقاله (651.8 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jmpr.2022.15081 | ||
نویسندگان | ||
علی اصغر حافظ1؛ فاطمه رشیدی پور* 2؛ مازیار یونسیان3 | ||
1کارشناس روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
2کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
3دکترای روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطهای سرمایه روانشناختی در رابطه نیازهای اساسی روانشناختی با سه جنبه اصلی آشفتگی روانشناختی یعنی افسردگی، اضطراب و استرس انجام شد. روش این پژوهش همبستگی (از نوع تحلیل مسیر) بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان همه مقاطع دانشگاه شهیدبهشتی تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که از بین آنها 370 نفر با روش نمونه-گیری دردسترس انتخاب شده و به صورت آنلاین به مقیاس برآوردهشدن نیازهای اساسی روانشناختی (نسخه عمومی)، پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز (PCQ) و پرسشنامه افسردگی-اضطراب-استرس (DASS-21) پاسخ دادند. تحلیل دادهها با روش تحلیل مسیر انجام شد. یافتهها رابطه مثبت معنادار بین نیازهای اساسی روانشناختی و سرمایه روانشناختی (665/0 r=)، رابطه منفی معنادار بین نیازهای اساسی روانشناختی با افسردگی (707/0- r=)، استرس (510/0r= -) و اضطراب (469/0r= -) و همچنین سرمایه روان-شناختی با افسردگی (566/0r= -)، استرس (352/0r= -) و اضطراب (321/0r= -) را نشان دادند. همچنین یافتهها نشان داد که مدل مفروض واسطهمندی سرمایه روانشناختی در رابطه نیازهای اساسی روانشناختی با افسردگی، اضطراب و استرس از برازش مطلوبی برخوردار بود (933/0CFI= ، 933/0 IFI= ، 061/0 RMSEA=). بنابراین نتایج این مطالعه نشان داد که نیازهای اساسی روانشناختی ازطریق پیشبینی افزایش سرمایه روانشناختی در تبیین کاهش آشفتگی روانشناختی و پیشگیری از مشکلات روانی در دانشجویان از نقش مهمی برخوردارند. ازاین رو تلویحات کاربردی این نتایج برای جامعه مورد مطالعه محتمل است. | ||
کلیدواژهها | ||
نیازهای اساسی روانشناختی؛ آشفتگی روانشناختی؛ سرمایه روانشناختی | ||
مراجع | ||
امینی، جوان؛ زارع، مریم و علوی، سیدکاظم. (1395). بررسی رابطه بین نیازهای روانشناختی با تابآوری و خوشبینی در گروهی از بیماران مولتیپل اسکلروزیس. اولین کنفرانس بینالمللی روانشناسی و علوم-اجتماعی.
بشارت، محمدعلی. (۱۳۸۶). تاب آوری، آسیب پذیری و سلامت روانی. فصلنامه علوم روانشناختی، ۶(۲۴). ۳
بشارت، محمدعلی. (1392). مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی: پایایی، روایی و تحلیلی عاملی. فصلنامه اندازه گیری تربیتی. 4(14). 147-168.
بشارت، محمدعلی. (1391). بررسی ویژگی های سنجشی مقیاس فارسی ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نمونه ای از جامعه ایرانی. فصلنامه علوم روانشناختی، ۱۱(۴۱). 6-24
بشارت، محمدعلی؛ جعفری، فرزانه و غلامعلی لواسانی، مسعود. (1400). پیشبینی نشانههای اضطراب و افسردگی بر اساس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی. رویش روان شناسی، ۱۰(۱). 25-34
بهادری خسروشاهی، جعفر؛ هاشمی نصرتآباد، تورج و باباپورخیرالدین، جلیل. (1391). رابطه سرمایه روانشناختی با سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه تبریز. پژوهش و سلامت، 2(1). 63-71
پورحسین، رضا؛ احسانی، سحر؛ انسانیمهر، نرگس و نبیزاده، رضا. (۱۳۹۷). بررسی رابطه برآوردهشدن نیا های اساسی روانشناختی و رضایت از زندگی: نقش واسطهای انگیزش پیشرفت و سرمایههای روانشناختی. فصلنامه روانشناسی تربیتی، ۱۴(۵۰). 71-87
رشیدیپور، فاطمه؛ شکری، امید؛ فتحآبادی، جلیل و پورشهریار، حسین. (1399). تجربه زیسته دانشآموزان از پدیده بیانگیزگی تحصیلی: یک مطالعه پدیدارشناختی، فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، 16(56). 197- 234.
صاحبی، علی؛ اصغری، محمدجواد و سالاری، راضیه سادات. (1384). اعتباریابی مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی (DASS-21) برای جمعیت ایرانی. فصلنامه روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، ۱(۴). 293-299
فردافشاری، ساره؛ پورشهریار، حسین؛ شکری، امید و فتح آبادی، جلیل. (1396). رابطهی خوشبینی و آشفتگی روانشناختی در دانشجویان: نقش میانجیگر کنترل تحصیلی آگاهانه. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 9(2). 1-19
قندی، ناهید و قندی، پرستو. (1396). پیشبینی تابآوری تحصیلی دانشآموزان براساس نیازهای اساسی روانشناختی. چهارمین کنفرانس بینالمللی نوآوریهای اخیر در روانشناسی، مشاوره و علوم رفتاری.
مرادی، مرتضی و چراغی، اعظم. (1394). رابطه حمایتهای اجتماعی با بهزیستی روانشناختی و افسردگی: نقش واسطهای حرمتخود و نیازهای اساسی روانشناختی. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 11(43). 279-312.
میرزایی، شراره؛ کیامنش، علیرضا؛ حجازی، الهه و بنیجمالی، شکوه سادات. (۱۳۹۵). تاثیر ادراک شایستگی بر تابآوری تحصیلی با میانجیگری انگیزش خودمختار، فصلنامه روشها و مدلهای روانشناختی، ۷(۲۵). 67-82
نجد، محمدرضا؛ مصاحبی، محمدرضا و آتشپور، حمید. (1393). پیشبینی بهزیستی روانشناختی از طریق مولفههای خودکارآمدی، سرسختی روانشناختی و حمایت اجتماعی ادراکشده. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی، 8(30). 47-56
هاشمی نصرتآباد، تورج؛ بهادری خسروشاهی، جعفر و باباپورخیرالدین، جلیل. (1391). نقش سرمایه روانشناختی در بهزیستی روانی باتوجه به اثرات تعدیلی سرمایه اجتماعی. فصلنامه پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 1(4)، 123-142.
Ahrens, A. H., & Haaga, D. A. (1993). The specificity of attributional style and expectations to positive and negative affectivity, depression, and anxiety. Cognitive therapy and research, 17(1), 83-98. Alarcon, G. M., Bowling, N. A., & Khazon, S. (2013). Great expectations: A meta-analytic examination of optimism and hope. Personality and Individual Differences, 54(7), 821-827. Auclair-Pilote, J., Lalande, D., Tinawi, S., Feyz, M., & De Guise, E. (2021). Satisfaction of basic psychological needs following a mild traumatic brain injury and relationships with post-concussion symptoms, anxiety, and depression. Disability and rehabilitation, 43(4), 507-515. Avey, J. B., Luthans, F., & Jensen, S. M. (2009). Psychological capital: A positive resource for combating employee stress and turnover. Human resource management, 48(5), 677-693. Avey, J. B., Reichard, R. J., Luthans, F., & Mhatre, K. H. (2011). Meta‐analysis of the impact of positive psychological capital on employee attitudes, behaviors, and performance. Human resource development quarterly, 22(2), 127-152. Bhat, S. A. (2017). Psychological capital as related to life satisfaction among sports coaches. National Journal of Multidisciplinary Research and Development, 3 (2), 300, 302. Carmona-Halty, M., Salanova, M., Llorens, S., & Schaufeli, W. B. (2021). Linking positive emotions and academic performance: The mediated role of academic psychological capital and academic engagement. Current Psychology, 40(6), 2938-2947. Carmona-Halty, M., Salanova, M., Llorens, S., & Schaufeli, W. B. (2021). Linking positive emotions and academic performance: The mediated role of academic psychological capital and academic engagement. Current Psychology, 40(6), 2938-2947. Carver, C. S., Scheier, M. F., & Segerstrom, S. C. (2010). Optimism. Clinical psychology review, 30(7), 879-889. Ceri, V., & Cicek, I. (2021). Psychological well-being, depression and stress during COVID-19 pandemic in Turkey: A comparative study of healthcare professionals and non-healthcare professionals. Psychology, Health & Medicine, 26(1), 85-97. Chang, J. H., Huang, C. L., & Lin, Y. C. (2015). Mindfulness, basic psychological needs fulfillment, and well-being. Journal of Happiness Studies, 16(5), 1149-1162. Chen, K. C., & Jang, S. J. (2010). Motivation in online learning: Testing a model of self-determination theory. Computers in Human Behavior, 26(4), 741-752. Chou, C.-P., & Bentler, P. M. (1995). Estimates and tests in structural equation modeling. In R. H. Hoyle (Ed.), Structural equation modeling: Concepts, issues, and applications (p. 37–55). Sage Publications, Inc. Connor, K. M. (2006). Assessment of resilience in the aftermath of trauma. Journal of clinical psychiatry, 67(2), 46-49. Cordeiro, P., Paixão, P., Lens, W., Lacante, M., & Luyckx, K. (2016). The Portuguese validation of the Basic Psychological Need Satisfaction and Frustration Scale: Concurrent and longitudinal relations to well-being and ill-being. Psychologica Belgica, 56(3), 193. Costa, S., Cuzzocrea, F., Gugliandolo, M. C., & Larcan, R. (2016). Associations between parental psychological control and autonomy support, and psychological outcomes in adolescents: The mediating role of need satisfaction and need frustration. Child Indicators Research, 9(4), 1059-1076. Egan, M., Daly, M., & Delaney, L. (2016). Adolescent psychological distress, unemployment, and the Great Recession: Evidence from the National Longitudinal Study of Youth 1997. Social Science & Medicine, 156, 98-105. Fowler, D. R., Weber, E. N., Klappa, S. P., & Miller, S. A. (2017). Replicating future orientation: Investigating the constructs of hope and optimism and their subscales through replication and expansion. Personality and Individual Differences, 116, 22-28. Gagné, M. (2003). The role of autonomy support and autonomy orientation in prosocial behavior engagement. Motivation and emotion, 27(3), 199-223. Gordon, N. S., Chesney, S. A., & Reiter, K. (2016). Thinking positively: Optimism and emotion regulation predict interpretation of ambiguous information. Cogent Psychology, 3(1), 1195068. Haverkamp, G. L., Torensma, B., Vergouwen, A. C., & Honig, A. (2015). Psychological distress in the hospital setting: a comparison between native Dutch and immigrant patients. PLoS One, 10(6), e0130961. Hefferon, K., & Boniwell, I. (2011). Positive psychology: Theory, research and applications. McGraw-Hill Education (UK). Heidari-Beni, M., Azizi-Soleiman, F., Afshar, H., Khosravi-Boroujeni, H., Keshteli, A. H., Esmaillzadeh, A., & Adibi, P. (2021). Relationship between obesity and depression, anxiety and psychological distress among Iranian health-care staff. Eastern Mediterranean Health Journal, 27(4), 327-335. Johnston, M. M., & Finney, S. J. (2010). Measuring basic needs satisfaction: Evaluating previous research and conducting new psychometric evaluations of the Basic Needs Satisfaction in General Scale. Contemporary Educational Psychology, 35(4), 280-296. Kapikiran, S., & Acun-Kapikiran, N. (2016). Optimism and Psychological Resilience in Relation to Depressive Symptoms in University Students: Examining the Mediating Role of Self-Esteem. Educational Sciences: Theory and Practice, 16(6), 2087-2110. Kim, D. O., Lee, H. J., & Lee, A. Y. (2020). A Study on Relationship among Positive Psychological Capital, Physical Health Status, Depression, Interpersonal Relationship and Learning Flow in Nursing Students. Journal of the Korea Convergence Society, 11(1), 349-357. Kline, R.B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling .4th Ed. New York: Guilford. Krasikova, D. V., Lester, P. B., & Harms, P. D. (2015). Effects of psychological capital on mental health and substance abuse. Journal of Leadership & Organizational Studies, 22(3), 280-291. Krok, D. (2015). "The mediating role of optimism in the relations between sense of coherence, subjective and psychological well-being among late adolescents". Personality and Individual Differences, 85, 134–139. Li, J., Zhang, N., Yao, M., Xing, H., & Liu, H. (2021). Academic Social Comparison and Depression in Chinese Adolescents: The Mediating Role of Basic Psychological Needs Satisfaction. School Mental Health, 1-11. Lovibond, P. F., & Lovibond, S. H. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behaviour research and therapy, 33(3), 335-343. Lovibond, S. H., & Lovibond, P. F. (1996). Manual for the depression anxiety stress scales. Psychology Foundation of Australia. Luthans, B. C., Luthans, K. W., & Jensen, S. M. (2012). The impact of business school students’ psychological capital on academic performance. Journal of Education for Business, 87(5), 253-259. Luthans, F., Youssef, C. M., & Avolio, B. J. (2007). Psychological capital: Developing the human competitive edge. Oxford: Oxford University Press. Maralani, F. M., Lavasani, M. G., & Hejazi, E. (2016). Structural modeling on the relationship between basic psychological needs, academic engagement, and test anxiety. Journal of Education and Learning, 5(4), 44-52. Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American psychologist, 56(3), 227. McPherson, K. E., McAloney-Kocaman, K., McGlinchey, E., Faeth, P., & Armour, C. (2021). Longitudinal analysis of the UK COVID-19 Psychological Wellbeing Study: Trajectories of anxiety, depression and COVID-19-related stress symptomology. Psychiatry Research, 304, 114138. Meeks, S., Van Haitsma, K., Mast, B. T., Arnold, S., Streim, J. E., Sephton, S., & Rovine, M. (2016). Psychological and social resources relate to biomarkers of allostasis in newly admitted nursing home residents. Aging & mental health, 20(1), 88-99. Necho, M., Tsehay, M., Birkie, M., Biset, G., & Tadesse, E. (2021). Prevalence of anxiety, depression, and psychological distress among the general population during the COVID-19 pandemic: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Social Psychiatry, 00207640211003121. Novak, C. J., Chang, E. C., Xu, J., Shen, J., Zheng, S., & Wang, Y. (2021). Basic psychological needs and negative affective conditions in Chinese adolescents: Does coping still matter. Personality and Individual Differences, 179, 110889. Novak, D., & Kawachi, I. (2015). Influence of different domains of social capital on psychological distress among Croatian high school students. International journal of mental health systems, 9(1), 1-7. Pirmoradi, F., Ahmadian, H., Karami, J., & Yarahmadi, Y. (2018). Development and testing of the relationship model of basic psychological needs on the meaning of life through the mediating roles of the psychological capital and human values. Journal of Fundamentals of Mental Health, 21(1), 51-62. Raykov. T., Marcoulides, G.A. (2006). A first course in structural equation modeling. 2th Ed. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. Ridner, S. H. (2004). Psychological distress: concept analysis. Journal of advanced nursing, 45(5), 536-545. Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. New York, NY, US: Guilford Press. Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2020). Intrinsic and extrinsic motivation from a self-determination theory perspective: Definitions, theory, practices, and future directions. Contemporary Educational Psychology, 61, 101860. Ryan, R. M., Ryan, W. S., Di Domenico, S. I., & Deci, E. L. (2019). The CHAPTER6 Nature and the Conditions of Human Autonomy and Flourishing. The Oxford Handbook of Human Motivation, 89. Ryan, R. M., Vansteenkiste, M., & Soenens, B. (2019). Reflections on self-determination theory as an organizing framework for personality psychology: Interfaces, integrations, issues, and unfinished business. Journal of personality, 87(1), 115–145. Satici, S. A. (2016). Psychological vulnerability, resilience, and subjective well-being: The mediating role of hope. Personality and Individual Differences, 102, 68-73. Schunk, D. H., & DiBenedetto, M. K. (2020). Motivation and social cognitive theory. Contemporary Educational Psychology, 60, https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2019.101832. Shen, X., Yang, Y. L., Wang, Y., Liu, L., Wang, S., & Wang, L. (2014). The association between occupational stress and depressive symptoms and the mediating role of psychological capital among Chinese university teachers: a cross-sectional study. BMC psychiatry, 14(1), 1-8. Siebert, A. (2007). How to develop resiliency stregths. Available: www. Resiliency center. Com. Simões, F., & Alarcão, M. (2014). Promoting well-being in school-based mentoring through basic psychological needs support: Does it really count? Journal of Happiness Studies, 15(2), 407-424. Smith, J. L., & Hollinger-Smith, L. (2015). Savoring, resilience, and psychological well-being in older adults. Aging & mental health, 19(3), 192-200. Stockbridge, E. L., Wilson, F. A., & Pagán, J. A. (2014). Psychological distress and emergency department utilization in the United States: evidence from the Medical Expenditure Panel Survey. Academic Emergency Medicine, 21(5), 510-519. Tucker, R. P., Wingate, L. R., O’Keefe, V. M., Mills, A. C., Rasmussen, K., Davidson, C. L., & Grant, D. M. (2013). Rumination and suicidal ideation: The moderating roles of hope and optimism. Personality and Individual Differences, 55(5), 606-611. Unanue, W., Gómez, M. E., Cortez, D., Oyanedel, J. C., & Mendiburo-Seguel, A. (2017). Revisiting the link between job satisfaction and life satisfaction: The role of basic psychological needs. Frontiers in psychology, 8, 680. Vansteenkiste, M., & Ryan, R. M. (2013). On psychological growth and vulnerability: basic psychological need satisfaction and need frustration as a unifying principle. Journal of psychotherapy integration, 23(3), 263. Verleysen, B., Lambrechts, F., & Van Acker, F. (2015). Building psychological capital with appreciative inquiry: Investigating the mediating role of basic psychological need satisfaction. The Journal of Applied Behavioral Science, 51(1), 10-35. Wei, M., Shaffer, P. A., Young, S. K., & Zakalik, R. A. (2005). Adult attachment, shame, depression, and loneliness: the mediation role of basic psychological needs satisfaction. Journal of counseling psychology, 52(4), 591. Weinstein, N., Khabbaz, F., & Legate, N. (2016). Enhancing need satisfaction to reduce psychological distress in Syrian refugees. Journal of consulting and clinical psychology, 84(7), 645. Wentzel, K. R., Tomback, R., Williams, A., & McNeish, D. (2019). Perceptions of competence, control, and belongingness over the transition to high school: A mixed-method study. Contemporary Educational Psychology, 56, 55-66. Yang, Y., Zhang, Y., & Sheldon, K. M. (2018). Self-determined motivation for studying abroad predicts lower culture shock and greater well-being among international students: The mediating role of basic psychological needs satisfaction. International Journal of Intercultural Relations, 63, 95-1 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 486 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 388 |